Tlari. Atom tuzilishining Bor nazariyasi

,

• 
  Burchakdispersiyasi-difraksiyaburchagigaqarabto’lqinuzunligio’zgarisinixarakterlaydi:
  
• 
  Ajrataolishqobilyati:
  

=mN

• 
   
  

Difraksion panjarali asboblar:

• 
  Yassi panjarali asboblar:
  

Rasmda Ebertning gorizontal va vertikal sxemalari ko’rsatilgan. Bunda spektrni o’zgartirish panjarani o’z o’qi atrofida aylantirish orqali amalga oshiriladi. Ko’zguda qaytaruvchi sohalar belgilangan bo’ladi.

S
Sferik ko’zgu
fotoplastinka
DP

Yassi ko’zgu

DP

Botiq panjarali asboblar:

• 
  Botiq panjarali asboblar:
  

Botiq panjaralar fokuslash va spektrga ajratish vazifasini bajaradi. Bu sxemada elementlar sonini kamaytirish imkoniyatini beradi.Asosan, sferik va torodial botiq panjaralar ishlatiladi. DFS-5 va DFS-6 spektral asboblar Pashen-Rung sxemasi asosida tuzilgan. Bunda chiqish tirqishi, panjara va fotoplyonka Rouland aylanasida joylashgan va mustaqil harakatlana oladi.

Rouland aylanasi

DFS-8 spektografi sxemasi:

1,2,3-linzalar

4-kirish tirqishi,

5,6-ko’zgular

8-fotoplastinka,

9-to’lqin uzunliklar shkalasi,

10-linza,

11-lampa

Yorug’lik tezligining tarixi

• 
  Yorug’lik tezligining tarixi
  
• 
  I. Kepler va R. Dekart kabi olimlar yorug‘likning tezligini cheksiz katta deb hisoblashgan va natijada klassik mexanikada yorug‘likning tezligi cheksiz katta deb qabul qilingan. Xo‘sh, amalda yorug‘likning tezligi nimaga
  
• 
  leng? Bu tezlikni o‘lchash yo‘lidagi birinchi urinishlar G.Galiley lomonidan amalga oshirilgan. Garchi bu tajriba aniq natijalami ko'rsatmagan bo‘lsa-da, yorug‘likning tezligi chekli ekanligi haqidagi fikrning mustahkamlanishiga olib kelgan. Yorug’lik tezligining hozir qabul qilingan qiymatiga yaqin natijani aniqlash
  
• 
  birinchi bo‘lib daniyalik astronom K. Ryomerga nasib etgan.