Тивбиет олий талабалари учун ўҚув адабиёти

Бачадон бойламларидаги ўзгаришлар. Ҳомиладорликда бача-
Дон бойламлари ҳам ҳомила ўсган сари катталашиб (гипертро-
|^И^Ь Узунлашади. Бачадовнинг думалоқ бойлами {1е^. го(ипйит)
баробар узунлашади. Думғаза бачадон бойлами (1е§- засгои1е-
тае) қў_л жимжилоғи йўғонлигида бўлиб қолади. Бойламлар-
_Ку^НГ. ^У^нДай ўзгариши ҳомиланинг ўсишига ва «туғруқда аича
•чулаилик келтиради. Хусусан думалоқ бойлам туғиш жараёнида
У от юганига ўхшаб бачадон тубини тутиб туради. Бу бойлам-
Ҳомиладорликда пайпаслаб кўриш мумкин.
йўл ^{ЭЪЗК ак}У^шеР^лаР Думалоқ бойламнинг туриш ҳолатига қараб,
^ ^^Ошнинг қаерга епишганини тахмин қилса бўлади, дейдилар.
^алан- а^гар йўлдош бачадоннинг орқа деворига жойлашгаи
бўлса, думалоқ бойлам анча олдинда ва бир-бирига яқинроқ жойда бўлади. Агар йўлдош бачадоннинг олдинги деворига жой-лашгак бўлса, унда думалоқ бойламлар анча орқароқда бўладц. Ҳомиладорликда эндокрин системаниаг ҳолатн. Ҳомиладор-ликда эндокрин система анатомнк ва физиологик жиҳатдаи бир катор ўзгаришларга учрайди. Бу даврда эндокрин системага яна иккита без— йўлдош ва сариқ тана.қўшилади. Айниқса, гипофиз безида акатомик ва гистологик ўзгаришлар кузатилади. Гипофиз жинсий органлар билан функционал жиҳатдан боғлиқ бўлади,
бунинг аҳамияти каттадир.
Ҳомиладорликда гипофизнинг олдинги бўлагн анчагина кат-талашади, Гипофизнинг олдинги бўлагида бўялиш жадаллигига қараб 2 хил хромофилли бўлади. Хромофилли ҳужайралар дона-ларикинг бўялишига қараб ацидофил ва базофил ҳужайраларга '
бўлинади.
Гипофиз олдинги бўлагининг катталанишида баъзан ҳомила-дор аёлда акромегалия белгиларини учратиш мумкин. Аммо ҳо- 1 миладорлик тўхташи билан бу белгилар ўз-ўзидан йўқолиб кета-ди. Гипофизнинг орқа бўлаги (нейрогипофиз) ҳомиладорликда I
катталашмайди.
Гипофизнинг олдинги бўлаги кўп миқдорда гонадотроп гор- I монлар ажратади. Гипофиз орқа бўлагининг фаолияти олдинги I бўлаги каби марказий нерв системаси назоратида бўлади.
Қалқонскмон безлардаги ўзгаришлар. Ҳомнладорликда қалқон- I симон без бирмунча катталашади. Турли муаллифларнинг фик-рига кўра, бу ҳолат 35—40% учрайди. Безнинг катталашиши на-гижасида моддалар алмашинуви ортади, қонда йод кўпаяди, яъни I гипертерноз пайдо бўлиши мумкнн. Бу ҳолат ҳомиладорликнинг I иккинчи ярмида кузатилади. Кўпинча без функцияси сустлашиши I (гипофуикцня) мумкин. Бунда йод камайиб кетади, қоннинг қу- I Хшлиш хусусьяти сусайиб қолади.
Қалқонснмон без олдидаги без кальций алмашинувини бошқа- I ради, ҳомяладорликда унинг фаолияти ошади. Баъзан ҳомила- I дорликда тиришиш ҳолатлариии кўриш мумкин, бу организмда I кальцкй тузининг камайиши туфайли вужудга келади. Бу ҳолат I қадқонсимон без олдидаги без фаолияти сусайганда юз беради- I
Еуйрак усти безидаги ўзгаришлар. Буйрак усти бези пўстлоқ цавати қалинлашиши наттгжасида катталашади. Буйрак усти бе-1 зидан оқсил, кўмир ва минерал моддалар алмашинувини бошқа-рувчи гормонлар (кортизон, гидрокортизон) ҳомиладорликд* кўпроқ ажралади. Бу безнинг фаолияти ҳомиладорлик даврида
^жУДа муҳимдир.