“tiqxmmi” Milliy tadqiqot universiteti Moliyaviy hisob va hisobot fanidan

AFF = YaF-DХ+BD-BZ,

• AFF = YaF-DХ+BD-BZ,
• bunda,
• AFF – asosiy faoliyatdan olingan foyda;
• DХ – davr xarajatlari;
• BD - asosiy faoliyatdan olingan boshqa daromadlar;
• BZ – asosiy faoliyatdan ko’rilgan boshqa zararlar;
• -xo’jalik faoliyatidan olingan foyda (yoki zararlar), bu asosiy faoliyatdan olingan foyda summasi plus moliyaviy faoliyatdan ko’rilgan daromadlar va minus zararlar sifatida hisoblab chiqiladi:
• UF = AFF+MD-MХ
• bunda,
• UF - umumxo’jalik faoliyatidan olingan foyda;
• MD - moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlar;
• MХ - moliyaviy faoliyat xarajatlari;
• -soliq to’lagungacha olingan foyda, u umumxo’jalik faoliyatidan olingan foyda plus favqulodda (ko’zda tutilmagan) vaziyatlarda ko’rilgan foyda va minus zarar sifatida aniqlanadi:

3.Хalqaro amaliyotda moliyaviy natijalarni shakllantirish qoidalari

3.Хalqaro amaliyotda moliyaviy natijalarni shakllantirish qoidalari

Moliyaviy natijalar hisobi va hisoboti bozor iqtisodiyoti sharoitida markaziy masala hisoblanadi. Xalqaro amaliyotda moliyaviy natijalarni aniqlash Хalqaro Komitet hamda Yevropa hamkorligining to’rtinchi Direktivasi tomonidan tavsiya etilgan «Хarajatlar ishlab-chiqarish» usuli asosida aniqlanadi. Bu usulda moliyaviy natijalar moliyaviy buxgalteriyada ishlab chiqarishni taqqoslash orqali aniqlanadi. Moliyaviy buxgalteriyada xarajatlar elementlar bo’yicha hisobga olinadi va bu ikki xil usul bilan amalga oshiriladi:

1. Chiziqli usul - ishlab chiqarilgan mahsulotni o’tgan yilgi xarajatlar bilan solishtirish va qo’shimcha (yangi hosil qilingan) mahsulotni detallashtirilgan holda aks ettirish.

2. Buxgalteriya hisobi xarajatlar schyotlari debetda barcha xarajatlarni aks ettirib Birlashgan Millatlar Тashkiloti tavsiyalariga mos holda qo’shimcha mahsulot elementlari bo’yicha ko’rsatiladi. Bunda ish haqi va ijtimoiy sug’urtaga ajratmalar, amortizatsiya ajratmalari va boshqa eksplutatsion xarajatlar element sifatida ajratib ko’rsatiladi.