Тинчлик ва инсоният хавфсизлигига қарши жиноятлар урушни тарғиб қилиш



Download 33,42 Kb.
bet11/15
Sana04.06.2022
Hajmi33,42 Kb.
#634922
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Bog'liq
12-мавзу.маъруза

Жиноят субъекти 16 ёшга етган ақли расо, жисмоний шахс ҳисобланади.
Мазкур модданинг 1 ёки 2-қисмида назарда тутилган миллий, ирқий, этник ёки диний адоватни кўзгатиш ҳолатлари:
а) бошқа шахсларнинг ҳаётига хавфли усуллар билан;
б) оғир тан жарохати йўли билан;
в) ахолини доимий яшаш жойидан мажбурий кучириш;
г) мансабдор шахс томонидан;
д) аввалдан келишиб олинган холда ёки бир гурух шахс томонидан содир этилган бўлса, 156-моддаси 3-қисмида жавобгарлик назарда тутилган.

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИГА ҚАРШИ ЖИНОЯТЛАР


1.ДАВЛАТГА ХОИНЛИК ҚИЛИШ
Мазкур жиноятнинг бевосита обьекти Ўзбекистон Республикасининг миллий хавфсизлигини ташкил қилувчи ва суверенитетдан, ҳудудий дахлсизликдан, хавфсизликдан, ўзини ҳимоя кила олишликдан ва давлатнинг иктисодидан ташкил топувчи ташки хавфсизлиги ҳисобланади.
Жиноят объектив томондан Ўзбекистон Республикасининг суверенитетига ҳудудий дахлсизлигига, хавфсизлигига, мудофаа кудратига, иктисодиётига зиён етказадиган душман томонга утиш, жосуслик қилиш, чет давлатга, чет эл ташкилотлари ёки уларнинг вакилларига Ўзбекистон Республикасига карши душманлик фаолияти олиб боришида ёрдам бериш ва чет давлатга бошқа ёрдамларни кўрсатишда намоён бўлади.
Субъектив томондан қасддан содир этилади.
ЖКнинг 157-моддасида назарда тутилган жиноятнинг субъекти факат 16 ёшга тўлган Ўзбекистон Республикаси фуқароси бўлиши мумкин.
Давлат сирларини фош этиш куринишида содир этилган давлатга хоинлик қилиш жинояти субъекти факатгина бу сирлар хизмат юзасидан унга топширилган бўлса ёки хизмати юзасидан маълум бўлиб колган бўлса, ёки бошқа йўл билан унинг мукига айланган шахс бўлиши мумкин. Давлат сирларини йиғиш ёки угирлаш ҳолатлари бундан мустаснодир.
Агар шахс давлат сирларига «тасодифан» эга бўлса (масалан давлат сирларини ташкил этувчи буюмлар топилмасининг эгаси бўлса) ва уларнинг сирлигини билиб туриб шунда хам хорижий давлатга фош этса бу ҳаракат хам ЖК нинг 157-моддаси бўйича жиноий жавобгарликка лойиқдир.
ЖК нинг 157- моддаси 2 ва 3-қисмларида давлатга хоинлик қилиш учун жалб қилинган шахс учун рагбатлантириш меъёри бўлган сўнгги имкон, бошқача килиб айтганда «олтин кўприк» яъни давлат манфаатларига етадиган зарарни ҳамда жиноий жавобгарликка тортилишни олдини олишнинг имкони мавжуд.
ЖК нинг 157-моддаси 2-қисмида белгилаб қуйилган «чет эл давлат ёки ташкилоти томонидан Ўзбекистон Республикасига карши қаратилган давлатга зарар етказувчи фаолиятни амалга оширишда хамкорлик қилиш учун жалб қилинган Ўзбекистон Республикасининг фуқароси ўзининг бундай хамкорлиги тўғрисида ҳокимият органларига ихтиёрий равишда арз килса унинг фаолияти эса Республика манфаатларига зарар етказмаган бўлса жавобгарликдан озод этилади». Яъни хоиннинг жавобгарликдан озод этилиши учун иккита шарти зарур:
1. Хорижий давлат билан хамкорлиги ҳақида ихтиёрий равишда ҳокимият органларига арз қилиши. Шу билан бирга бундай арз қилиш фикри айбдорнинг кариндошлари томонидан ҳамда Ўзбекистон Республикасининг махсус хизмати ва ҳуқуқни ҳимоя қилиш органларига хамкорлик қилувчи шахслар томонидан тарғиб қилиниши мумкин. Шунга қарамай содир этилган жиноят ҳақида ҳокимият органларига арз қилиш карорини айнан уни содир этган шахс қабул қилиши керак.
2. Шахснинг хорижий разведка билан хамкорлиги Ўзбекистон Республикаси манфаатларига зарар еказмаслиги лозим.
Берилган шартга риоя қилиш учун, айбдор содир этилган жиноят ҳақида ҳокимият органларига арз қилиши уз вақтида бўлиши керак яни арз хокимят органларининг Ўзбекистон Республикаси манфатларига етадиган зарарнинг оқибатларини олдини олиш учун етарли вақт бўлиши зарур. Объектив жихатдан бундай арз айбдорнинг етадиган зарарнинг олдини олишга онгли равишда ҳаракат қилишини билдиради.
ЖКнинг 157-модда 2-қисмида Ўзбекистон Республикаси фуқароси агар у уз килмиши тўғрисида ҳокимият органларига ихтёрий равишда хабар бериб жиноятни очишга фаол ёрдам берган ва бунинг натижасида давлат учун келиб чиқиши мумкин бўлган оғир оқибатларнинг олди олинган бўлса жавобгарликдан озод қилинади.
ЖКнинг 157-модда 3-қисмига биноан, агар шахс ўз қилмиши тўғрисида ҳокимият органларига ихтиёрий равишда хабар қилиб, жиноятни очишга фаол ёрдам берган ва бунинг натижасида давлат учун келиб чиқиши мумкин бўлган оғир оқибатларнинг олди олинган бўлса, жазодан озод қилинади.

Download 33,42 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish