|
8-mavzu. Matn turlarini belgilash.(2 soat )
1.Sintaktik qolip tushunchasi haqida
2.Matnning qurilish qoliplari.
3.Matn qoliplari turlari.
..
1-ILOVA.
BBB jadvali
Ushbu usul tizimli fikrlash, tuzilmaga keltirish, tahlil qilish ko‘nikmalarini rivojlantiradi.
O‘tkazish tartibi:
qadam-jadval tuzish qoidasi bilan tanishadilar. Alohida kichik guruhlarda jadvalni rasmiylashtiradilar;
qadam- mavzu bo‘yicha nimalarni bilish, nimalarni bilishni xohlashi haqida gapirib, jadvalning 1- va 2- (o`qish,yozish) bo‘limlarini to‘ldiradilar;
qadam- ma’ruzani tinglab, mustaqil 3-,4- (tinglash va gapirish) bo‘limlarini to‘ldiradilar.
2-ILOVA.
B.B.B. usuli asosida bilimlarni sinash uchun tarqatma materiallar
|
Tushuncha
|
Bilaman "+", Bilmayman "-".
|
Bildim "+", Bila olmadim "-".
|
1
|
Matn
|
|
|
2
|
Matn turlari
|
|
|
3
|
Mikromatnlar
|
|
|
4
|
Makromatnlar
|
|
|
5
|
Supersintaknik butunlik
|
|
|
9-mavzu.Matn tiplarini aniqlash.(2 soat )
Matn tiplari
Matn tipologiyasi.
Matn tiplarini belgilash tamoyillari.
1-ILOVA. Konseptual jadval.
O‘qishga yondashish
|
O‘qitish maqsadi
|
O‘qituvchi faoliyati
|
O‘quvchi faoliyati
|
O‘qitish natijasi
|
An’anaviy
|
Ma’lumotni eslab qolish va aytib berish
|
Mavzuni o‘quvchilarga to‘liq etkazib berish
|
O‘qituvchi tomonidan berilgan ma’lumotlarni qayta so‘zlab berish
|
Bilim,
Ko‘nikma,
Malaka
|
Texnologik
|
Natijaga erishish
|
Darslarda ped.texnologiyalardan unumli foydalanish
|
Kutilgan natijalar namunalarini o‘zlashtirish
|
Oldindan rejalashtirilgan harakatlar natijasi
|
Tanqidiy fikr yuritishni rivojlantirish
|
Vaziyatni baholash va asoslangan qaror qabul qilishni o‘rganish
|
O‘quvchilarni mustaqil fikrlash faoliyatini tashkil qilish
|
Kichik guruh tarkibida mustaqil baho berishva yangi qoidalar ishlab chiqish
|
Tanqidiy fikr yuritish ko‘nikmalari
|
2-ILOVA.
B.B.B. usuli asosida bilimlarni sinash uchun tarqatma materiallar
|
Tushuncha
|
Bilaman "+", Bilmayman "-".
|
Bildim "+", Bila olmadim "-".
|
1
|
Matn tiplari
|
|
|
2
|
Matn tipologiyasi.
Formal bo’linish
|
|
|
3
|
Matn tiplarini belgilash tamoyillari.
Ichki bo’linish
|
|
|
4
|
Matn tuzilishi
|
|
|
10-mavzu.Matn namunalarini tahlil qilish. (2 soat )
Tahlil uchun matnlar
1-ILOVA:
Vizual materniallar:
Ana, yanabiraravako‘rindi. AravaningketidaGulsumopakelardi. Buaravadahamqopvachamadonlarorasidaayollarvayoshbolalaro‘tirishibdi. O‘rtadajigarrangadyolgao‘ralibolganbirayolcho‘zilibyotibdi. Aravabuviningdarvozasigakelibto‘xtadi... (O.YOqubov)
Havosovuq. Osmondazahardekachchiqqoruchqunlarierinchoqkezadi. Ko‘chalarnioynadekmuzbosgan, mashinalaremaklagandekqo‘rqa-pusaimillaydi. Nafasolsang, og‘zinggasovuqolovkiritayotgandekbo‘g‘zingniachishtiradi. Odamlartoyg‘onoqdayiqilibmayibbo‘lmaslikuchunehtiyotlabqadambosadi. (O‘.Hoshimov)
Martningoxirgikunlari. Ko‘kyuzidayurganbulutparchalaribirzumdaoftobniyuzkuygasolyapti. Oftobharsafarbulutorasigakiribchiqqanida, bahorkelganidanbexabarhanuzg‘aflatdayotgano‘t-o‘lanni, qurt-qumursqaniuyg‘otgan, avvalgidanhamyorug‘roq, avvalgidanhamissiqroqshu’lasochayotgandaytuyuladi... (A.Qahhor)
Kengsahro. Quruqcho‘l. YAylovchog‘laridaqo‘ysuruvlarinisug‘orishuchunbir-biridano‘n-yigirmachaqirimuzoqliqdaqazilganquduqlardano‘zgasuvmanbaidandarakyo‘q.
(S.Ayniy)
To‘g‘ri, “Kvazarlar”daToshpo‘latningsevgiiztiroblaritasviridaO‘.Hoshimovningo‘zigaxosiste’dodiyanabirmartako‘zgayaqqoltashlanadi. SHuningdek, asardayozuvchiningpaxtakormehnatiniqadrlashi, kelajakavlodtaqdiriuchunchindildanqayg‘urishisezilibturadi. Qissaqahramonlari, ayniqsa, Omonullao‘qituvchibo‘lsa-da, o‘zinizaminidan, paxtaishidanayrichatasavvuretolmaydi. (B.Akramov)
2-ilova.
"Insert usuli "
Insert - samarali o‘qish va fikrlash uchun belgilashning interfaol tizimi hisoblanib, mustaqil o‘qib-o‘rganishda yordam beradi. Bunda mavzular kitob va boshqa materiallar oldindan talabaga vazifa qilib beriladi. Uni o‘qib chiqib, «V; +; -; ?» belgilari orqali o‘z fikrini ifodalaydi.
Matnni belgilash tizimi
(v) - men bilgan narsani tasdiqlaydi.
(+) - yangi ma’lumot.
(-) - men bilgan narsaga zid.
(?) - meni o‘ylantirdi. Bu borada menga qo‘shimcha ma’lumot zarur.
3-ILOVA. Konseptual jadval.
O‘qishga yondashish
|
O‘qitish maqsadi
|
O‘qituvchi faoliyati
|
O‘quvchi faoliyati
|
O‘qitish natijasi
|
An’anaviy
|
Ma’lumotni eslab qolish va aytib berish
|
Mavzuni o‘quvchilarga to‘liq etkazib berish
|
O‘qituvchi tomonidan berilgan ma’lumotlarni qayta so‘zlab berish
|
Bilim,
Ko‘nikma,
Malaka
|
Texnologik
|
Natijaga erishish
|
Darslarda ped.texnologiyalardan unumli foydalanish
|
Kutilgan natijalar namunalarini o‘zlashtirish
|
Oldindan rejalashtirilgan harakatlar natijasi
|
Tanqidiy fikr yuritishni rivojlantirish
|
Vaziyatni baholash va asoslangan qaror qabul qilishni o‘rganish
|
O‘quvchilarni mustaqil fikrlash faoliyatini tashkil qilish
|
Kichik guruh tarkibida mustaqil baho berishva yangi qoidalar ishlab chiqish
|
Tanqidiy fikr yuritish ko‘nikmalari
|
4-ILOVA.
BBB jadvali
Ushbu usul tizimli fikrlash, tuzilmaga keltirish, tahlil qilish ko‘nikmalarini rivojlantiradi.
O‘tkazish tartibi:
qadam-jadval tuzish qoidasi bilan tanishadilar. Alohida kichik guruhlarda jadvalni rasmiylashtiradilar;
qadam- mavzu bo‘yicha nimalarni bilish, nimalarni bilishni xohlashi haqida gapirib, jadvalning 1- va 2- bo‘limlarini to‘ldiradilar;
qadam- ma’ruzani tinglab, mustaqil 3 bo‘limni to‘ldiradilar.
Bilaman
|
Bilishni xohlayman
|
Bilib oldim
|
|
|
|
11-mavzu.Muayyan matnni tarkibiy qismlarga ajratish. (2 soat )
Tahlil uchun matnlar
Domlaichkarikirishibilanoqhalfaningqo‘lidantayoqnitortiboldi-da, birnechaborurdi.
Domlahartayoqurganda, halfajontalvasasigatushibo‘zinihartomongauraredi. Biroqdomlaninguzuntayog‘idanqochibqutulolmasedi.
(S.Ayniy)
Islomtabiatningturli-tumanmavzularidamaqolalaryozaredi, birtuparchaningbolalashihaqidami, burgutningkaklikovlashihaqidamiyokitog‘ayiqlariningxulq-atvorihaqidami, xullas, harxilmavzulardayozaredi.
Oradanbiryilo‘tib, uningnomiqishloqqaginaemas, hattooblastgahambeshbarmoqdekma’lumbo‘libqoldi.
Uning “Tog‘larsadosi”dabosilgantabiatlavhalarinioblastgazetasihamko‘chiribbosar, undanbumaqolalaro‘zgarayonlargahamtarqalibketaredi. (XolmirzaevSH. Hayotabadiy. – Toshkent:G‘.G‘ulomnomidagiadabiyotvasan’atnashriyoti. Toshkent, 1974 y. 27-bet.)
1-ilova
Blits-so‘rov savollari
1. Matnning tarkibiy qismlari qaysilar?
2.Matn birliklarini sanab ko`rsating?
3.Matnning tarkibiy qismlari qanday ajratiladi?
4.SSBlar chegaralarini belgilash tamoyillarini ayting?
2-ilova
Munozara qatnashchilariga eslatma
1. Munozara munosabatlar yig‘indisi emas, balki muammo yechimi uslubiyatidan iborat.
2. Ko‘p gapirmasdan boshqalarning so‘zlashiga imkon ber.
3. Maqsadga erishish yo‘lida xissiyotlarinni jilovlab, batafsil o‘ylagan holda so‘zla.
4. Raqiblaring vaziyatini o‘rganib, ularga xurmat bilan murojaat qil.
5. Raqiblaring tomonidan aytilgan fikrlarga tanqidiy va istehzoli yondash.
6. Munozara predmeti bo‘yicha chetga chiqmagan holda to‘g‘ri yondashib gapir.
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
