Tili va adabiyoti universiteti

Foydalanilgan adabiyotlar: 
 
1.
Azimova I. Ona tili ta’limida lisoniy malakani rivojlantirishning psixolingvistik 
asosi // Global ta’lim va milliy metodika taraqqiyoti. T: 2019. – B. 219–229. 
2.
Chapelle C. A. Utilizing Technology in Language Assessment Encyclopedia of 
Language and Education, Vol. 7 (New York, NY: Springer), 2008. – B. 123–134. 
3.
Fan, J., & Yan, X. Assessing Speaking Proficiency: A Narrative Review of 
Speaking Assessment Research Within the Argument-Based Validation Framework. 
Frontiers in 
psychology
, 2020. 
11
, 330. 
4.
Widdowson H. Teaching Language as Communivation. Oxford University Press. 
Hong-Kong:2004. – B. 91. 

---

536 
Erkin Vohidov she’riyatida ma’nodosh soʻzlarning qoʻllanishi 
The use of synonyms in the poetry of Erkin Vakhidov 
 
Yakubova Feruza Anvarovna

 
Annotation.
 
The article explores the use of synonyms in the poetry of the poet Erkin 
Vakhidov, the study of synonyms in the poet’s work and their aspects of increasing artistic 
effectiveness, as well as methodological peculiarities in the language of poetry, more than one 
ensures image clarity through the sequential use of unfamiliar words, which not only uses ready-
made semantic words that are present in the language, but also non-semantic according to the 
needs of the artistic image. Use them in such a way that these words are perceived in the text as 
meaningful words.
 
Key words
:
synonyms, artistic image, stylistic features, artistic impact, national spirit. 
 
XX asr oʻzbek adabiyoti juda katta taraqqiyot bosqichini bosib oʻtdi. Asrlar davomida 
shakllanib, taraqqiy etib kelgan she’riyat oʻtgan asrning 60-yillariga kelib, yana bir bor yuksalish 
jarayonini oʻz boshidan kechirdi. Bu davrga kelib adabiyotda, xususan, she’riyatda yangicha 
talqinlar, tuygʻular ifodasi yanada, teranroq ifodalana boshladi. Bu jarayonda iste’dodli shoir 
Erkin Vohidovning oʻziga xos oʻrni mavjud. Shoirning “Yoshlik devoni” goʻyo “mudragan 
aruzni uygʻotib yubordi. Erkin Vohidov sheʼrdagi yashirin hikmatni oʻzbek gʻazalxonlari qalbiga 
joylay oldi [Rahmonova, 2020: 12]. Erkin Vohidov she’riyatida ma’nodosh soʻzlarning alohida 
oʻrni bor. She’rda ma’nodosh soʻzlarning qoʻllanilishi ma’noni kuchaytirish bilan birga 
mazmunni oʻquvchilarga yetkazib berishga qulay imkoniyat yaratadi. Sinonimlar gapdagi 
takrorga yoʻl qoʻymaydi. Oʻrinsiz takror nutqqa zarar yetkazadi. Sinonimlar badiiy uslub vositasi 
boʻlib, adabiy tilni boyitish manbalaridandir [Xolmonova, 2016: 117]. 
Ma’nodosh soʻzlar bir ma’noni xilma-xil soʻzlar orqali turli nozik ma’no qirralari bilan 
ifodalashda, soʻz sehrini namoyish etishda, nutqni bezashda, ta’sirchanligini ta’minlashda katta 
ahamiyatga ega. Sinonim belgi, predmet, shaxs, voqeaning bir necha nomlar bilan aytilishidir: 
odam, inson, kishi, bashar; yel, boʻron, sabo, nasim; katta, buyuk, ulugʻ; gapirdi, aytdi, soʻzladi, 
dedi, uqtirdi, bayon etdi va b. Sinonimlar til boyligi boʻlib, avvalo shaxs va predmetlarning eng 
nozik ma’no boʻyoqlarini ifodalash uchun xizmat qiladi. Masalan: Gulshanda gullarni tebratar 
sabo, Adashgan yoʻlchiday daydib yurar yel. Men buyuk yurt oʻgʻlidirman, Men bashar 
farzandiman [Xolmonova, 2016: 116]. 
Shoir bir soʻzni tanlar ekan, uni takrorlamaslik uchun boshqa ma’nosidan mohirona 
foydalanadi. Uning “Ishq savdosi” saylanmasidan oʻrin olgan “
Xayrli kech
” she’ri fikrimiz 
isbotidir. Shoir 
tilak, niyat, istak
soʻzlarini tanlash orqali tasvirda milliy ruhni birinchi planga 
olib chiqishga erishgan: