Tibbiyot psixologiy asi


V blok - ruhiy faoliyatni boshqaruvchi



Download 0,96 Mb.
bet13/158
Sana09.07.2022
Hajmi0,96 Mb.
#766637
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   158
Bog'liq
tibbiyot

V blok - ruhiy faoliyatni boshqaruvchi,


3-rasm. Bosh miyaning funksional bloklari (A.R.Luriya bo‘yicha, 1970): A - birinchi funksional blok - umumiy tonus va


tetiklikni ta’minlab turuvchi blok; B-ikkinchi funksional blok - tashqi ta’sirlarni qabul qiluvchi, qayta ishlovchi va xotirasida saqlovchi blok; V - uchinchi funksional


nazorat qiluvchi va dasturlar tuzuvchi


blok.


31







А В V
4-rasm. Bosh miya katta varim sharlari po‘stIog‘ining tashqi yuzasi: A - birlamchi maydonlar; В - ikkiiamchi maydonlar; V - uchlamchi maydonlar.


va obyektlarning tasviri shakllanadi. Ammo u yoki bu tasvir shakllanishi uchun analizatorlar orasidagi o'zaro bog‘liqlik saqlangan bo‘lishi kerak. Analizator deb, tashqi va ichki muhitdan keluvchi signallarni analiz va sintez qiluvchi neyronlar guruhiga aytiladi (1-rasm). Analiz - bu miyaga kelib tushgan signallarni bo'laklarga bo‘lib o'rganish bo‘lsa, sintez - bu bo'laklardan yagona bir tasvir yaratish. Narsa va hodisalarni idrok etish asosida esa turli analizatorlarning o'zaro aloqasi va xotira mexanizmlari yotadi. Analizatorlar sistemasi iyerarxik tuzilishga ega (2-rasm).
Shunday qilib, bosh miya katta yarim sharlari po’stlog'i turli analizatorlar orqali (ko‘ruv, eshituv) qabul qilinadigan ta’sirlarni analiz va sintez qiladi. Po'stloq qabul qilingan ma’lumotlarni xotirasida saqlab, boshq>a signallar bilan solishtirib, taqqoslab, xatolarini tuzatib, qayta ishlab turuvchi hujayralar tizimidan tarkib topgan.
Mashhur neyropsLxolog A.R. Luriya har qanday ruhiy faoliyat miyaning uchta funksional bloklari bir vaqtning o‘zida barqaror ishlashi natijasida amalga oshirilishini ta’kidlab o‘tgan (3-rasm). Birinchi blok - tetiklik va tonusni boshqaruvchi blok. Bu blokka limbikoretikulyar kompleks kiradi. Evolyutsiya mobaynida bu tuzilmalar birinchilardan bo‘lib paydo bo'lgan. Birinchi blok qo‘zg‘alishni birinchi bo‘lib qabul


32




qiladi. Bu signallar ichki hamda sezgi (ko'ruv, eshituv, hid, ta’m bilish, teri) a’zolari orqali tashqi muhitdan keluvchi signallardir. Birinchi blok bu signallarni qayta ishlab, impulslar oqimiga aylantiradi va har doim ulami bosh miya po‘stlog‘iga yuborib turadi. Bu impulslar po‘stloqning faolligini ta’minlab turadi, ularsiz po‘stloq «so‘nib» qoladi.

Download 0,96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   158




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish