Og’riq sindromi. qorindagi og’riqlar eng xususiyatli, ular zirqirovchi, uzoq davom etuvchi, ertalab och qoringa va ovqatdan 1,5-2 soatdan keyin boshlanadi. Ko’pincha o’tkir, xurujsimon, qisqa vaqtli og’riq bo’ladi, epigastral sohada, o’ng qovurga ravoqi ostida, kindik atrofida joylashadi. Ovqat iste'mol hilgandan so’ng va fizik yuklamadan keyin kuchayadi. Eroziv giperasid SGD da och qoringa, tungi va kech ogriqlar qosqilib keladi. Paypaslaganda epigastral sohada tarqoq ogriq, piloroduodenal zonada ijobiy Mendel simptomi aniqlanadi, eroziyalarda - mushaklarning lokal taranglashishi bo’lishiga mumkin.
Dispeptik sindrom: tez-tez kekirish, jihildon qaynashi, uzoq davom etuvchi ko’ngil aynishi, ovqatdan keyingi og’irlik hissiyoti, og’izda achchiq ta'm, meteorizm, ich qo’tishlar, ancha kam qo’llarda - ozgaruvchan ich kelishi.
Nospesifik intoksikasiya sindromi: emosional labillik, tez-tez bosh og’riqlari, jizzakilik, umumiy holsizlik, astenizasiya. Zamonaviy sharoitlarda SG va SGD ni davolashda, adekvat tashxisotni va davolashni olib borish uchun yetarlicha paraklinik tekshiruv uslublarini bajarish lozim:
Laborator tekshiruvlar:
a) majburiy (bir martalik):
qonning klinik tahlili;
siydikning klinik tahlili;
umumiy oqsil va qonning oqsil fraksiyalari;
Helicobacter pylori ga testlar (tez ureazli, bakteriologik, nafas ureazli test, serologik (IFA), najasdagi NR antigeni konsentrasiyasini tahlili, PSR);
b) zarur bo’lganda:
najasni yashirin qo’nga tekshirish (Gregersen reaksiyasi);
bioptatlarni gistologik tashxisot uslubini qo’llagan holda gistologik (sitologik) tekshiruv - "oltin standart";
Instrumental tekshiruvlar va tashxisot mezonlari:
Majburiy:
fibroezofagogastroduodenoskopiya, moljalli biopsiya va NR ekspress diagnostikasini o’tkazish bilan (eroziv SGD da - ikki
marta);
oshqozon ichi RN-metriyasi (yoki oshqozon tarkibini fraksion tekshirish) - bir marta;
qorin parda bo’shlig’i a'zolari UTT - qosqilib kelgan patologiyani aniqlash uchun bir marta.
Zarur bo’lganda:
oshqozon va o’n ikki barmoq ichakni rentgenologik tekshiruv (motor-evakuator buzilishlari, rivojlanish anomaliyalari);
reografiya;
qo’shilib kelgan patologiya xususiyatiga mos ravishda boshqa tekshiruvlar
Davolashning asosiy tamoyillari odatda SG terapiyasi tamoyillariga oxshash va kasallik davri, klinik-endosko’pik o’zgarishlar xususiyati, oshqozon sekretor funksiyasi holati hamda me'da va o’n ikki barmoq ichakning motor-evakuator funksiyasi buzilishlariga bog’liq bo’ladi.
qozish davrida davolash (stasionar yoki ambulator), fizik faollik tartibi sharoitlarini aniqlash zarur.
Bemor holatini hisobga olgan holda parhez tadbirlarini tayinlash (stol № 1 yo’ki № 5).
Kompleks terapiya tarkibiga kiradi:
NR mavjudligida: eradikasion anti-NR-terapiya (odatda 7 kun mobaynida);
Antisekretor dori vositalari: gistamin N2-reseptorlari blokatorlari 2-3 haftaga, selektiv M1- xolinolitiklar (pirenzepin 4 haftaga).
Zarur bo’lganda sitoprotektiv va sorbsion samarali antasidlar 10-14 kungacha qosqiladi. Smekta 1 paketdan kuniga 3-4 marta;
Prokinetiklar (domperidon) reflyukslar va duodenostaz bo’lganda tayinlanadi - 10 kunga.
Spazmolitiklar (drotaverin, papaverin, metasin) - 7-10 kunga;
Sedativ dori vositalari va trankvilizatorlar, o’simlikdan ishlab chiharilgan tinchlantiruvchi vositalar.Antisekretor dori vositalari to’xtatilgandan keyin reparantlar - smekta, sukralfat, likvitron, chakanda moyi 4-6 hafta muddatga tayinlanadi. Bir vaqtning o’zida yondosh oshqozon osti bezi patologiyasi ferment dori vositalari tayinlash bilan davolanadi. O’spirinlarga ichak spazmolitiklari
(disetel, pinaveriy bromid) berish mumkin, ich qo’tishlarda ich boshashtiruvchi dori vositalari (makrogol) va boshqalar tayinlanadi. Kasallik qo’zish davrida fizik davolash uslublari qollaniladi - elektrodavolash, issiqlik bilan davolash. Oshqozon va on ikki ichak motor-evakuator funksiyasini me'yorlashtirish va oshqozon shilliq pardasi trofikasini oshirish uchun lazer va magnit-lazer terapiya qollaniladi. Nomedikamentoz davolash uslublari ichidan refleksoterapiya qollaniladi.
Klinik remissiya davrida: fitoterapiya, balneoterapiya, fizioterapiya, LFK, noan'anaviy nomedikamentoz terapiya. Stasionarda bo’lishi muddatlari ortacha 21 kun (erozif SGD da - 28 kun).
Stasionar davolashni mahalliy gastroenterologik sanatoriyda davom etish maqsadga muvofiq. SG va SGD da dispanser kuzatuv oxirgi qo’zish vaqtidan 5 yil mobaynida, ko’rikdan o’tkazish yiliga 2 martadan kam bo’lmasligi kerak. Bemorlarni vrach-pediatr 6 oyda 1 marta va pediatr-gastroenterolog bir yilda 1 marta ko’rikdan o’tkazadi. Fibrogastroduodenoskopiya yiliga 1 marta bajariladi. Eroziv SGD da tekshiruv soni yiliga 3 martagacha ko’paytiriladi, endosko’pik tekshiruv esa yiliga 2 marta.
SGD yo’ki SG bilan kasallangan bemor bolani dispanser hisobotdan chiharish 5 yillik klinik-rentgenologik remissiya sharoitida amalga oshiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |