Tibbiyot kasbiga kirish

Pul’sni aniqlash va o’lchash 

Maqsad: yurak-qon tomir tizimining holatini baholash. 

Pul’s aniqlanadigan sohalar: bilak, tirsak, uyqu, chakka, 

tizza osti va son arteriyalari (rasm.2). 

Pul’s parametrlari: ritm, chastota, to’liqligi, kuchlanish. 

Zarur ashyolar: 

  Sekundomer yoki sekund strelkasi mavjud qo’l soati. 

  Harorat varag’i. 

  Bemorning tibbiy daftari. 

Bilak arteriyasida pul’sni aniqlash tartibi: 

1. Bemorning xotirjam ekanligiga ishonch hosil qiling. 

2. Bemorni o’tirg’izing yoki yotqizing, bunda uning 

qo’llari erkin holda bo’lishini ta’minlang. 

3. Bemorning bilak-kaft bo’g’imidan yuqoriroq joydan 

qo’lingiz bilan ushlab oling, bunda katta baromq bilak 

tomonda qolgan barmoqlaringiz esa kaft tomonda 

bo’lsin. 

4. II, III va IV barmoqlaringiz bilan bilak arteriyasini bilak 

suyagiga bosing va pulsatsiyalanuvchi joyni aniqlang. 

5. Pul’sning hamma parametrlarini aniqlang: 

Pul’s chastotasi (tezligi) – yurak urish tezligiga mos 

keladigan to’lqinlar soni bo’lib, bu ko’rsatkich bemor yoshiga 

bog’liq bo’ladi: 

•  yangi tug’ilgan chaqaloqlarda   – 120-140 ta daqiqada; 

•  yangi tug’ilgan chaqaloqlarda   – 140-160 ta; 

•  1 yoshda    

 

 

– 110-120 ta; 

•  5 yoshgacha  

 

 

          – 100 ta; 

•  10 yoshgacha    

 

          – 90 ta; 

•  12-13 yoshda    

 

          – 80-70 ta; 

---

530 

 

•  o’smirlar va kattalarda 

         – 60-90 ta. 

Pul’sning bir daqiqada chastotasi 90 zarbadan ortiq bo’lsa  

– taxikardiya, 60 zarbdan kam bo’lsa – bradikardiya deyiladi. 

6. Tadqiqot  natijasini  bemorning  tibbiy  yoki  ambulatoriya 

daftarida raqamli yozuv bilan qayd eting (Masalan Ps=72 

zarba  daqiqada,  to’liq,  o’rtacha  taranglikda,  katta 

kuchlanishda). 

7. Sinov  natijalarini  harorat  varaqasida  ham  qayd  eting 

(grafik 

ko’rinishdagi 

yozuvda). 

Eslatma: 

bitta 

katakchaning  bo’linish  qiymati  zarbalar  soni  100  gacha 

bo’lsa 2 ga teng, 100 dan ortiq bo’lsa 4 ga teng bo’ladi).