Tibbiyot kasbiga kirish

Xantal qo’yish 

Ta’sir  mehanizmi:  xantaldagi  efir  moyi  qon  aylanishini 

yaxshilaydi, teri retseptorlarini qitiqlaydi, to’qima va a’zolar qon 

tomirlarini  kengaytiradi,  so’rdiruvchi,  yallig’lanishga  qarshi  va 

og’riq qoldiruvchi ta’sir etadi.  

Ko’rstama: 

•  Ko’krak qafasi a’zolari yallig’lanish kasalliklari. 

•  Gipertonik kriz. 

•  Yurak  sohasidagi  og’riqlar  (stenokardiya  xurujini  bartaraf 

etish). 

•  Radikulit. 

•  Mushak va bo’g’imlardagi og’riqlar. 

Qarshi ko’rsatma: 

•  Xantal qo’yiladigan sohada teri kasalliklari yoki jarohatlari. 

•  O’pkadan qon ketish. 

•  Xantalga bo’lgan yuqori sezuvchanlik. 

•  Yuqori tana harorati. 

•  Yomon va yaxshi sifatli o’smalar. 

Kerakli anjomlar: 

•  Xanatal va xantal paketchalari. 

•  Lotok, iliq suv (harorat 40-45 °C). 

•  Ko’rpa, papiros qog’oz yoki doka salfetka. 

•  Paxtali tamponlar, sochiq, vazelin. 

•  Ishlatilgan anjomlar uchun lotok. 

Bajarilish ketma-ketligi: 

---

536 

 

1. Xantal  yaroqliligini  tekshirish:  ishlab  chiqarilgan  sana, 

xantal  sochilib  ketmasligi  kerak,  xantalni  namlaganda 

o’tkir xidning paydo bo’lishi. 

2. Xantal  qo’yish  joyini  aniqlash,  teri  qoplamlarini  ko’zdan 

kechirish. 

3. Bemorni yotqizamiz (rasm.1). 

4. Xantalni 5-10 daqiqa iliq suvga solamiz (harora 40-45 °C), 

suvni  chayqatamiz  va  xantal  tomoni  bilan  teriga 

yopishtiramiz  (terida  yuqori  sezuvchanlik  bo’lsa  va 

chaqaloqlarda  xantal  ostiga  pipiros  qog’oz  yoki  doka 

salfetka  qo’yiladi  yoki  ikkita  xantalni  bir-biriga  ichki 

tomoni bilan yopishtiriladi). 

5. Bemorni  avval  sochiq  bilan,  keyin  ko’rpa  bilan  o’raymiz. 

Bir  necha  daqiqadan  so’ng  bemor  terisida  issiq  va  ozgina 

jizillashni sezishi kerak. 

6. 5-15  daqiqadan  keyin  xantal  olinadi  (terida  giperemiya 

bo’lishi kerak). 

7. Teridagi  xantal  qoldiqlari  nam  salfetka  bilan  artiladi  va 

sochiq bilan teri quritiladi.  

8. Teridagi qizargan sohalar vazelin yog’iga namlangan paxta 

tamponlar bilan artiladi.  

9. Bemor issiq qilib o’raladi. 

10. 

O’tkazilgan protseduradan keyin bemor 30-40  daqiqa 

yotishi lozim. 

Asorati: 

•  Uzoq  vaqt  xantal  terida  qolib  ketsa  pufakchalar  hosil 

qilgan holda teri kuyishini chaqiradi. 

•  Xantalni  bir  necha  bor  bir  xil  joyga  qo’yilsa  terini  Shu 

sohasida pigmentatsiya yuzaga keladi. 

Izoh:  ko’krak  yoshidagi  bolalarga  muolaja  davomiyligi  – 

teri qizarishigacha bo’lishi lozim (5-7 daqiqa); - Xantal qo’yish 

sohalari  –  yurak,  ensa,  yelka,  ko’krak  sohalari,  boldir 

mushaklari.