Tibbiyot institutlari talabalari uchun

Eshitish (auskultasiya).

Eshitish (Lot. Auskulto-eshitaman)-organizmda tabiiy hosil bo'ladigan tovushlarni quloq yoki asbob yordamida bajarish. Shuning uchun bevosita va bilvosita eshitish usullari farqlanadi. Eshitish fransuz vrachi Rene Laennek tomonidan yozilgan (1816) va amaliyotga kiritilgan (1819). U o'zi birinchi marta stetoskop yaratgan. U hamma eshitish fenomenlarini yozish bilan birga ularga izoh bergan (vezikulyar, bronhial nafas, quruq va nam hirillashlar, krepitasiya, shovqinlar). Laennek tekshirishlari tufayli eshitish o'pka va yurak kasalliklarida muhim diagnostik usullardan biri bo'lib qoldi. Eshitishni rivojlanishi stetoskopni takomillashishi bilan bog'liq (Piorri, T.G. Yanovskiy, N.F.Filatov va B.) tovushni yozib oladigan asboblar yaratilishi bilan (yurak tovushi Eynthoven (1894) eshitish ancha aniqliklarga ega bo'ldi va ko'p hal bo'lmagan masalalar yechimi topildi.

Amaliyotda bevosita va bilvosita eshitishlar qo'llaniladi. Bevosita eshitishda tovushlar ancha yahshi, o'zgarmasdan eshitiladi, lekin ba'zi soharlni eshitib bo'lmaydi (o'mrov usti va ostida, qo'ltiq ostida, hamda gigienik tomondan noqulay). Bilvosita eshitganda esa tovush biroz o'zgaradi (rezonans natijasida), ammo u chegaralangan sohada bo'lganligi uchun ancha aniq eshitiladi. Hozirgi vaqtda binaural fonendoskoplar keng qo'llaniladi.

Eshitish o'pka, yurak, tomirlarni tekshirish uchun almashtirib bo'lmaydigan diagnostik usul bo'lib hisoblanadi. Bundan tashqari arterial bosimni o'lchashda, akusherlik amaliyotida, ichakni eshitishda katta ahamiyatga ega.

Eshitish ma'lum tartibda olib borilishi kerak. Avvalo eshitilayotgan honada jimjitlik bo'lishi, u iliq bo'lishi kerak. Bemor o'tirgan, turgan, og'ir bemorlar yotgan holatda eshitiladi. Fanendoskop tana yuzasiga zich qo'yilishi, ochiq joy qolmasligi zarur. Eshitilayotganda bemor vaziyati o'zgartirib turiladi. Odatda vrach bitta fonendoskopga o'rganishi va u bilan eshitishi kerak..