Tibbiyot instituti talabalari uchun



Download 6,49 Mb.
Pdf ko'rish
bet288/577
Sana14.02.2022
Hajmi6,49 Mb.
#448516
1   ...   284   285   286   287   288   289   290   291   ...   577
Bog'liq
sud-tibbiyoti iskandarov-a.i.-kuldashev-d.r. lot-1

Botulizm
ovqatga anaerob mikrobi kolbasa zaharining tushishi natijasida 
rivojlanadigan og’ir kasallikdir. Bu zaharli moddaga botulotoksin, 
stafilokokklarning ayrim turlari toksinlari kiradi.
Botulinis tayoqchasi anaerob mikroblarga kirib, ularning sporasi har xil 
tashqi tassurotlarga, ayniqsa yuqori haroratga juda chidamli bo’ladi. Masalan, 100

haroratda botulinus tayoqchasi hatto 6 soat ichida o’lmaydi. Mikrob to’proq, 
suvda, hayvon va odamlarning axlatida uchraydi. Shuning uchun ham ovqat 
mahsulotlarining botulinis tayoqchasi va uning sporasi bilan zararlanish imkoniyati 
kattadir. Yaxshi sharoitda sporalar o’sib, ko’paygan mikroblardan toksin ajraladi. 
Botulotoksin bizga ma’lum bo’lgan zaharli moddalardan eng kuchlisi hisoblanadi.
Uning o’ldiruvchi dozasi quruq preparatning 0,035 mg dir.
338


Botulizmni klinik ko’rinishida nevrologik simptomlar - ko’rish 
qobiliyatining yomonlashuvi, ko’z qorachig’ining kengayishi, bosh og’rig’i, 
boshining aylanishi, ko’z mushaklarini falajlanishi ustunlik qiladi. Keyin yutilish 
mushaklari yoki yutish bog’lamining falajlanishi tufayli yutish xususiyati va 
ovozining buzilishi qo’shiladi. Diafragmaning qisman yoki to’liq falajlanishi 
tufayli nafas olishi qiyinlashib tezlashadi va Cheyn-Stoks tipidagi yuzaki bo’ladi. 
Uzunchoq miya yadrosining jarohatlanishi tufayli bulbar sindromi kuzatiladi.
Agar bemorga spetsifik polivalentli zardob o’z vaqtida yuborilmasa kasallik 
avj olib 4-7 kun ichida o’lim sodir bo’ladi. O’lim 60-70-foizni tashkil qiladi. 
Davolovchi zardob yuborilganda o’lim 25,8 foizga qisqaradi. Ba’zan 
zaharlanishdan keyin bir necha soat ichida o’lim kuzatilishi mumkin.
Botulizmda o’lim nafas olish markazining falajlanishidan yuzaga keladi. 
Murdani kesib ko’rishda hech bir xarakterli o’zgarish kuzatilmaydi. Odatda tez 
o’limning belgilari, jumladan qonning suyulishi, ichki organlarning to’laqonligi, 
seroz pardalar tagida tarqalgan qon quyilishlar, shuningdek parenximatoz organlar 
va nerv sistemasida kuchli distrofik o’zgarishlar topiladi.
Sud kimyoviy usulida botulotoksin topilmaydi. Shuning uchun ham 
hayvonlarda (sichqonlar, dengiz cho’chqachasi) ichaklardagi bor narsalardan 
toksinlarni biologik tajriba orqali, shuningdek botulizmni qo’zg’atuvchisini 
aniqlash mumkin bo’lgan ovqat qoldiqlarini sanitar-gigienik tekshirish katta 
ahamiyatga egadir.
Shunday kilib, botulizmni ekspert diagnostikasida kasallik sodir bo’lgan 
joyni epidemiologik holati va zaharlangan kishini klinik tekshiruv natijalari hamda 
ovqat, qusiq massasi, yuvilgan suv bemorning qonini qo’shimcha laboratoriya 
tekshiruvidan o’tkazish, shuningdek, agar zaharlanish o’lim bilan tugagan bo’lsa, 
murdani sud tibbiyotida tekshiruv natijalariga asoslaniladi.

Download 6,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   284   285   286   287   288   289   290   291   ...   577




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish