Tibbiyot instituti talabalari uchun



Download 6,49 Mb.
Pdf ko'rish
bet577/577
Sana14.02.2022
Hajmi6,49 Mb.
#448516
1   ...   569   570   571   572   573   574   575   576   577
Bog'liq
sud-tibbiyoti iskandarov-a.i.-kuldashev-d.r. lot-1

Document Outline

  • Ekspertning huquqi:
  • Mexanik jarohatlanishlardan
  • o’limning sabablari
    • Kirish teshigini chiqish teshigidan farqi. Teshib o’tuvchi jarohatlanishda har doim qaysisi kirish va qaysisi chiqish teshigi ekanligini aniqlashga to’g’ri keladi. Aniq holatda har bir teshikning o’ziga xos xususiyatlarini taxlil qilib xulosaga kelinadi. Ularning asosiy farqli belgilari quyidagi jadvalda keltirilgan (2 jadval).
      • Agar jabrlanuvchi tanasida o’q otar qurollari bilan bir necha jarohatlanish topilsa, bunda jarohatlanishlarni birin-ketin sodir bo’lganligini aniqlashga to’g’ri keladi. Bunday savollarga javob berishda ko’pincha anchagina qiyinchiliklar tugiladi. Birinchi navbatda har bir yara atrofida qon quyilish darajasi holati hisobga olinadi. Tabiiyki, birinchi yara atrofida kattagina qon quyilish ko’zga tashlanadi. Vaholanki, katta qon tomiri jarohatlanganda keyingi yaralanishda kattagina qon quyilish kuzatilishi mumkin. Bunda jarohatlanishning og’irlik darajasi muhim o’rin egallaydi. Ko’pincha, o’limga olib keluvchi oxirgi jarohatlanish og’ir jarohat hisoblanadi. Bir biriga yaqin joylashgan yaqin masofadan otilgan jarohatlanishlarni birin ketinligini aniqlashda qurumning bir birini ustiga qavatma-qavat joylashganligi yordamlashadi.
      • Bu jihatdan yassi suyaklarda hosil bo’ladigan yoriqchalarni o’rganish katta ahamiyatga egadir. Agar birinchi jarohatlanishda yassi suyaklarda yoriqchalar paydo bo’lgan bo’lsa, bunda ikkinchi jarohatlanishda hosil bo’lgan yoriqchalar birinchi jarohatlanishdagi yoriqchalarni kesib o’tmaydi va shu erga etgach tugallanadi. O’pkadagi hosil bo’lgan yara kanali o’q otar qurollari bilan birlamchi jarohatlanishda teshib o’tuvchi yaralanishda kirish teshigi chiqish teshigiga to’g’ri kelmaydi, chunki bunda o’pka gemopnevmotoraks tufayli puchayadi. Ikkinchi marta otilganda esa kirish va chiqish teshiklari bir biriga to’g’ri keladi, chunki o’pka puchaygan bo’ladi. Birinchi jaroxatlanishda o’k ichak devoriga tekkanligi uchun undagi suyuqliklar gidrodinamik xususiyatga ega bo’lganligidan kattagina jarohatlanish kuzatiladi va ichaklar puchayib qoladi. Shuning uchun ham kirish teshigi chiqish teshigiga to’g’ri kelmaydi. Ikkinchi marta otilganda esa kirish teshigi chiqish teshigiga to’g’ri keladi.
  • 10.8. Ovchi qurollaridan jarohatlanish
  • Ekspertizani o’tkazish uslublari
  • Og’ir tan jarohati
  • Engil tan jarohati
  • Tan jarohatlari etkazilishining alohida usullari
  • Teri tagi kletchatkasi va sun’iy teri kasalliklari sud tibbiyoti amaliyotida dermatit, yara, abstsess, flegmona, shishlar va o’smalar shaklida uchraydilar. Bunday kasalliklarning tipik joylashgan joyi oyoq va qo’llar hisoblanadi. Sun’iy dermatitlar mexanik yo’l bilan (terini tirnalishi, ishqalanishi), kimyoviy (kislota, ishqor, kerosin, tamaki va boshqalar), shuningdek termik (kuyish, quyosh nurlari va issiklikning sun’iy manbalari) faktorlar ta’sirida chaqirilishi mumkin.
    • Su’niy yaralar ko’pincha kimyoviy moddalar (kislotalar, ishqorlar) va zaharli o’simliklar (ayiqtovon poyasi, tamaki) yordamida chaqiriladi. Yuqorida ko’rsatilgan moddalar teriga surkaladi. Bir necha vaqtdan keyin terida qizarish, xira suyuqlikli pufakcha, keyinchalik nekrotik qasmoq paydo bo’lib, 4-10 kundan keyin yara shakllanadi.
  • Jinoiy abortning sud tibbiyoti ekspertizasi
  • Jinsiy buzuqilik qilish. Bunday xolat fizik ta’sir xarakteriga ega bo’lib, bu tabiiy yoki buzuqilik shaklidagi jinsiy aloqa emas, balki jinsiy organlarga qo’li, jinsiy organi bilan tegish yoki jinsiy organini soniga ishqalash bilan xarakterlanadi.
    • A, V, O izoserologik antigenlarini nasldan naslga o’tishi
  • V O
    • NN antigenlarini nasldan naslga berilishi
      • M M
        • N N
        • M
    • Geptoglobulin zardobli sistemasining nasldan naslga o’tishi
    • Yoshni aniqlash ekspertizasi mumkinligi. Tirik shaxslarning yoshini aniqlash hayotining aniq yillari bilan bog’langan holda organizmning taraqkiyoti yoki rivojlanishining tashqi ko’rinishini o’rganish orqali bajariladi. Bunda teri koplamasining holati, ayniqsa, yuzida ko’zga tashlanadi. Shuningdek, ikkilamchi jinsiy belgilarning rivojlanishi, tishlarining holati, ularning eskirish darajasi va boshqalar kuzatiladi.
    • Funktsional baholash
    • Terminal holatlarning sud tibbiyoti uchun ahamiyati
    • Dastlabki murda o’zgarishlari.
    • Murda dog’larining sud tibbiyoti uchun ahamiyati juda muhimdir. Birinchidan murda dog’ining bo’lishi biologik o’limning shubhasiz belgisi hisoblanadi. Ikkinchidan, uning rivojlanish darajasiga qarab o’limning sodir bo’lgan vaqti aniqlaniladi. Uchinchidan, murda dog’ining joylashgan joyiga qarab, murdaning qanday holatda uzoq vaqt bo’lganligi haqida va bu holat murdani tergovchi va vrach tomonidan ko’zdan kechirulgangacha qandaydir kishi tomonidan joyini o’zgartirilishi to’g’risidagi savolni echishda yordamlashadi. Bundan tashqari, murda dog’i rangining o’zgarishiga qarab o’limning sababini aniqlash mumkin. Masalan, agar murda dog’lari qizil yoki qizg’ish rangda bo’lsa biz odamni is gazi bilan zaharlanib o’lgani to’g’risida o’ylashimiz mumkin, chunki bunda qonda karboksigemoglobin paydo bo’ladi.
    • Murdadagi kechki o’zgarishlar
    • Murda ko’krak ichi haroratining pasayish tezligi
    • Reaktsiya
    • Reaktsiya vaqti, soatlarda
      • Yurak toj arteriyalarining aterosklerozi
    • Rezus izoserologik sistemasi. 1940 yilda ko’pchilik kishilarning eritrotsitlarida xuddi macacus rhesus maymuni qoniga mansub antigen aniqlanildi. Shuning uchun ham u rezus-faktor degan nom oldi. Bunday faktorning bor yoki yo’qligiga asoslanib barcha shaxslarni 2 guruhga bo’lish mumkin. Rh0+(D+) va Rh0-(D-) yoki rh (). Keyingi tekshiruvlar rezus-faktorning D, C, Cj, E, d, c, e va boshqa turlari borligini ko’rsatdi.
    • Boshqa izoserologik sistemalar. Rezus-faktorining ochilishi qayta qon quyilishda, shuningdek ayollarda homiladorlik paytida paydo bo’ladigan antitela kuchli tekshirishning sababchisi bo’ldi. Bunday yo’l bilan Laseren, Lyuis, Kell, Daffi, Kidd, Diego izoserologik sistemalari ochildi. Bu sistemalar antigenga nisbatan antitelani birinchi marta topgan kishilarning familiyasi bilan atalgan. Bular orasida sud tibbiyoti uchun eng muhimi Lyuis sistemasi hisoblanadi. Bunda qon dog’ida aniqlanishi mumkin bo’lgan absorbtsiya-elyutsiya va absorbtsiyaning miqdoriy reaktsiyalari orqali antigenlar topiladi.

Download 6,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   569   570   571   572   573   574   575   576   577




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish