Tibbiyot instituti talabalari uchun

Sovuqning mahalliy ta’siri (sovuq urishi)
Sovuq urishi umumiy organizmning markaziy qismida joylashgan organ va 
to’qimalari harorati saqlangan holda tananing ayrim joylarida to’qima haroratining 
248

---

uzoq muddatda pasayishi bilan bog’liq bo’ladi.
Past haroratning uzoq ta’siridan tashqari kuchli namgarchilik va kuchli 
shamol bo’lishi ham katta ahamiyatga ega, chunki bunda kiyimi va oyoq 
kiyimining issiqlik o’tkazishi keskinlashadi. Bu o’z navbatida issiqlikni tezda 
yo’qolishiga sababchi bo’ladi. Bunday noqulay meteorologik sharoitlar ko’pincha 
harorat 0
0
S dan biroz yuqori bo’lganda («handakdagi oyoq», «okopdagi oyoq», 
«zaxdan gangrena») ham sovuq urishi kuzatilishi mumkin. Bundan tashqari, 
mahalliy qon aylanishini buzilishi tufayli sodir bo’ladigan sovuq urish faktorlariga 
(tor oyoq kiyimi, chang’ini birikishi), organizmning qarshilik ko’rsatish 
qobiliyatining pasayishi (charchash, ozib ketish, yaralanish va qon yo’qotish), 
shuningdek mastlik holati kabilar ham kiradi.