Tibbiyot instituti talabalari uchun

Xulosalar:
Kasallik tarixida yozilgan o’ng ko’zining chegaralangan 
jarohatlanishi P. ismli kishi ko’rsatganidek stolning cheti bilan emas, balki bu 
jarohatlanish N. ismli kishi ko’rsatgan holatda mushti bilan urilgan bo’lishi 
mumkin.
Tan jarohatlarining og’irlik darajasini baholashda uning hayot uchun 
xavfliligiga, sog’lig’ini uzoq muddatda yo’qotilishiga va ish qobiliyatini qisqa 
muddatli yoqi uzoq vaqtda yo’qotilishiga qarab aniqlaniladi.
Barcha tan jarohatlari o’zining og’irlik darajasiga qarab quyidagilarga 
bo’linadi:
1) og’ir tan jarohati;
2) o’rtacha og’irlikdagi tan jarohati;
3) engil tan jarohati.
Tan jarohatlarining tasnifi, ularning og’irlik darajasi Jinoyat kodeksida 
ko’rsatilgan bo’lib, yuridik tushuncha hisoblanadi. Uni odatdagi jarohatlanishning 
og’irlik darajasi to’g’risidagi vrachlarning tushunchasi bilan aralashtirib 
bo’lmaydi. Og’irlik darajasini aniqlash jarohatlanishning yuridik tasnifiga ko’ra 
vrachlar shug’ullanadilar, chunki jarohatlanishga kiradigan deyarli barcha 
kategoriyalar og’irlik darajasiga qarab tibbiyotga aloqador bo’lib, bunda faqatgina 
vrachlar chuqur bilimga ega bo’ladilar.
Tan jarohatlarining og’irlik darajasidan tashqari, Jinoyat kodeksi jarohatning 
har xil darajada qasddan etkazilish darajasini ham ko’zda tutadi. Qasddan 
jarohatlanish ba’zan ishni og’irlashtiruvchi yoki bunday bo’lmagan hollarda, 
kuchli ruhiy hayajonlanish holatida, kerakli himoyani haddan tashqari oshirib 
yuborganda, va nihoyat extiyotsizlik bilan etkazilishi mumkin.
Og’ir tan jarohati
Agar tan jarohati hayot uchun xavfli bo’lsa yoki ko’rish, eshitish yoki 
qandaydir organni yo’qotish, organlarni funktsiyasini yo’qolishi, ruhiy kasalliklar 
yoki sog’liqni buzilishi tufayli ish qobiliyatini 1/3 qismidan ko’p turg’un 
359

---

yo’qotilishi (33-foizdan ko’proq); homiladorlikni buzilishi va yuzini tanib 
bo’laydigan darajada haddan tashqari o’zgarishi og’ir tan jarohatlari hisoblanadi 
(O’zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining 104-moddasi).