Tibbiyot instituti talabalari uchun

II-darajali kuyishda
o’tkir ekssudativ yallig’lanish kuzatilib, epidermisning 
ko’chishi va kuchli qizargan teri ichida seroz suyuqligi bo’lgan pufakcha paydo 
bo’ladi hamda bu keyinchalik 3-4 kun o’tgach quyuqlashib elimsimon holatga 
keladi. Epitelizatsiya yo’li bilan tiklanadi. Bunda chandiq hosil bo’lmaydi. 
Murdada yorilgan pufakchalar qurib, uning tubi qattiqlashadi, qo’ng’ir tusga kiradi 
va shilinishlarni eslatadi.
III-darajali kuyishda
emidermisning barcha qavati nekrozga uchraydi va 
dermaning qisman (III-a-darajali kuyish) yoki to’liq (III-b-darajali kuyish) o’lishi 
kuzatiladi. Tirik odamlarda, odatda, derma zararlanishining chuqurligini birdanicha 
aniqlab bo’lmaydi. Murdada bu savolni echishda gistologik tekshiruv usuli 
yordamlashadi.
Kuyish yuzasi quruq qo’ng’ir (alanga ta’sirida) yoki yumshoq oqimtir-
kulrang (issiq suyuqlik ta’sirida) qasmoq bilan qoplangan bo’ladi. Kuyish 
yuzasining ayrim joylarida ichida gemorragik suyuqligi bo’lgan qalin devorli 
pufakchalar ko’rinishi mumkin. Ko’pincha epidermis dermadan ajralib uzuqchalar 
shaklida osilib turadi.
O’lgan to’qimalar va kuyish yuzasidagi qasmoqning erib ketishi 2-3 
haftagacha davom etib, keyinchalik shakllangan granulyatsion to’qima ochilib 
qoladi va bu III-a darajali kuyishda kuyishning chetlari va terida saqlanuvchi 
organoidlar (teri va yog’ bezlari) hisobiga, III-b darajali kuyishda esa faqat kuygan 
yara chetlarida epitelizatsiya kuzatiladi.
IV-darajali kuyishda faqatgina teri emas, balki chuqurroq joylashuvchi 
to’qimalar (mushaklar, paylar, bo’g’imlar, suyaklar) ning o’lishi ham ko’zga 
tashlanadi. Ba’zan terini uncha katta bo’lmagan joyining kuyib ko’mirga aylanishi 
ko’rinadi. Katta ko’lamdagi chuqur ko’mirga aylanishi va to’qimalarning yonishi 
odatda o’lgandan keyin alanganing ancha vaqt ta’siri natijasida sodir bo’ladi.
Chuqur kuyishda nekrotik to’qimalarning ko’chib ketishi natijasida bituvchi 
yara hosil bo’lib, uning tubini teri tagi kletchatkasi yoki mushaklar tashkil qiladi. 
Bunday yaralar, odatda, yiringlab ketadi. Yaralarning tiklanishi juda sekin bo’lib, 
tortiluvchi chandiqlar paydo bo’lishi tufayli bo’g’imlarning harakati chegaralanadi 
236

---

hamda yuzini tanib bo’lmas darajada o’zgarishi kuzatiladi. Katta ko’lamdagi 
chuqur kuyishlarning mustaqil tiklanishi umuman sodir bo’lmaydi. Ularning 
yopilishi uchun teri qoplamasini tiklovchi operativ usuli talab qilinadi.