Tibbiyot genomikasi. Genomlarning biotibbiyot
tadqiqotlari. Reja:
Preventiv tibbiyot va genom polimorfizmi.
Gen va xujayra terapiyasi.
Gen immunizatsiyasi.
Farmakogenomika.
Genomikaning yukumli, irsiy xdmda onkologik kasalliklarni davolashdagi urni.
Gen pasportizatsiyasi. Odam genomi.
Preventiv tibbiyot va genom polimorfizmi.
Preventiv, ya’ni profilaktik tibbiyot - zamonaviy tibbiyot fani va amaliyoti yunalishi bulib uning asosiy - soFlom inson xdyotining tabiiy, biologik jixdtdan belgilangan chegaralarigacha uzaytirish demakdir. Profilaktik tibbiyotning asosiy vazifasi kasallikning davolash emas, balki muayyan bir inson tanasida kasallikning keltirib chikaruvchi uzgarishlarni aniklash va kasallikning oldini olishga karatilgan maksadli chora-tadbirlar kabul kilishdir. SHuningdek, profilaktik tibbiyot - bu irsiy kasalliklar, "kasbiy" kasalliklar, shuningdek atrof-mux,itning nokulay sharoitlari yoki notuFri turmush tarzi bilan boFlik patologiyalar kabi soFlik uchun mumkin bulgan xavflarni aniklashga karatilgan diagnostika choralari majmui xisoblanadi. Profilaktik tibbiyot ushbu xavflarni minimallashtirish va iloji boricha uzok vakt davomida inson salomatligi va yoshligini saklashga intiladi. SHu sababli, yakin kelajakda profilaktik tibbiyotning rivojlanishini "biotibbiyot modeli" tamoyillarini rad etish va zamonaviy ustuvorliklarni belgilashga asoslangan sifat jixdtidan yangi tibbiy modelga utishni belgilaydigan kuyidagi asosiy yunalishlarga aylanishini kutish mumkin:
simptomatik profilaktika yordamida kasalliklarning genetik xususiyatlari tufayli yuzaga keladigan kasalliklarning oldini olishga karatilgan profilaktika choralari;
genetik tadkikotlar orkali kasalliklarni bashorat kilishga karatilgan bashoratlar;
tibbiyot mutaxassislari va tibbiy xizmatlardan foydalanuvchilar urtasidagi sheriklikka karatilgan jipslashuv;
shaxsiylashtirish (personalizatsiya), bemorlarga individual yondashuvni shakllantirishga karatilgan shu jumladan, individual dori vositalarini ishlab chikish va tadbik etish.
G en va hujayra terapiyasi
Xujayra terapiyasi - bu soFlom va yangi xujayralarni - ildiz xujayralarini transplantatsiyasi yordamida tananing shikastlangan va kasal kismlarini tiklashga imkon beradigan kasalliklar va jaroxatlarni davolashning yangi revolyusion usulidir.
Sunggi paytlarda ildiz xujayralarini tadkik kilish biologik, biotibbiy tadkikotlarning jadal rivojlanayotgan soxasiga aylandi. Ilmiy matbuotda turli kasalliklarni ildiz xujayralari transplantatsiyasi yordamida muvaffakiyatli davolash tuFrisida kuprok ma’lumotlar keltirilgan.
X,ar kuni saraton, yurak va kon aylanish tizimi kasalliklari, kandli diabet, mushak yoki asab tizimining degenerativ kasalliklari bilan OFrigan odamlarning soni kupayib borayotganida, avtoimmun kasalliklar soni kupayib borganda, ushbu kasalliklardan zarar kurgan tukimalar, organlar va funksiyalarni tiklash uchun yangi usullarni aniklash talab etiladi. Tibbiyotning yangi, jadal rivojlanayotgan soxasi - regenerativ tibbiyot bu kasalliklarning kupini tabiiy shifo jarayonlarini raFbatlantirish, zararlangan tukimalar, a’zolar va ularning funksiyalarini tiklash, genetik, tukima muxandisligi, soFlom va yangi xujayralarni kuchirib utkazish orkali davolash imkoniyatini beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |