Tibbiy kimyo javoblari

 

 

79. 

Буфер сиғими ва уни аниқлаш усуллари

 

Bufer sig‘imi. Bufer eritmalarning pH qiymatini saqlab turish imkoniyati cheksiz emas. Jadval 2.4 dan ko`rinib turibdiki, 

ular ma’lum bir miqdor kislota yoki asos qo‘shilgandan so‘ng pH qiymatini o‘zgartiradi. Bufer

 eritmaning bu xossasi bufer 

sig‘imi bilan baxolanadi. Bufer sig‘imi –

 

1l bufer eritmaning pH qiymatini bir birlikka o‘zgartirish uchun qo‘shilishi kerak 

bo‘lgan kuchli kislota yoki asosning mol(millimol)dagi miqdori bilan o‘lchanadi:

 

                                                                                                

 

Bu erda, B 

—

 

bufer sig‘imi; C

- kuchli kislota yoki asosning miqdori; pH

1

 

—

 

kislota yoki asos qo‘shilgunga qadar bo‘lgan 

eritmaning vodorod ko‘rsatkichi; pH1 —

 kislota yoki asos qo

‘shilgandan keyingi vodorod ko‘rsatkichi.Bufer sig‘imi 

- bufer 

aralashmadagi tarkiblar konsentratsiyasiga va bu konsentratsiyalar nisbatiga bog‘liq. Har qanday bufer eritmaning bufer 

sig‘imi C kislota = C tuz yoki C asos = C tuz bo‘lganda eng katta qiymatga ega bo‘ladi. Bufer sistemalar tirik a’z

olar uchun 

muhim ahamiyatga ega. A’zolardagi modda almashinish jarayonida ko‘p miqdorda kislotali va asosli xususiyatga ega 

bo‘lgan mahsulotlar hosil bo‘ladi. A’zolardagi moddalar bufer xossaga ega ekanligidan ulard

a pH ning qiymati bir xilda 

---

@Mahmud_Yazdanov                                                   

Mahmud Yazdanov

     

[phone]  

saqlanadi. Bi

ologik sistemalarda pH qiymatini, masalan qonda 7,4 dan 0,4 birlikka kamayishi yoki ko‘payishi butun 

organizmning nobud bo‘lishiga olib kelishi mumkin. Bundan shu narsa tushunarli bo‘ladiki, pH ni berilgan tabiiy 

qi

ymatlarda o‘zgartirmay turish tirik a’zolar uchun katta ahamiyatga ega. Odam a’zolari uchun asosan gidrokarbonatli, 

gemoglobinli, fosfatli va oqsil bufer sistemalari muhim ahamiyatga ega.