Tibbiy kimyo javoblari

 

111. 

Комплекс бирикмалар реакциялари асосида буладиган таксикологик таъсир.

 

---

@Mahmud_Yazdanov                                                   

Mahmud Yazdanov

     

[phone]  

 

 

112. 

 

Чугаев назарияси.

 

Kompleks birikmalar barkarorligini metallxelat hosil qiladigan atomlar soniga bog‘liqligini L. A. Chugaev aniqlagan va u 

«Chugaevning xalqalar qoidasi» no

mi bilan 

ma’lumdir. Bu qoidaga asosan metall xelat hosil qilishda ishtirok etadigan 

atomlar soni 5 yoki 6 ga teng bo‘lganda barqarorligi katta bo‘lgan komplekslar hosil bo‘lishi imkoniyati yuqori bo‘ladi. 

Masalan, uglevodorodlarning diaminli hosilalari komplekslarining barqarorligi NH2

—

 guruxlarining zanjirdagi joylashgan 

o‘rniga bog‘liq bo‘ladi.

 

Jumladan metall ionlari etilendiamin bilan 5 a’zoli, 1,3—

 

propilendiamin bilan esa 6 a’zoli 

metallxelatlar hosil qiladi: 

 

Ammo ikki aminoguruxlar orasidagi masofaning uzayishi kompleks birikmaning barqarorligini kamaytiradi va oqibatda 

xelatli kompleks hosil bo‘lmaydi. Jumladan 1,4

-butilendiamin va 1,5- pentilendiaminlar metallxelatlar hosil qilmay, balki 

ko‘prikcha vazifasini bajaruvchi metall ionlari hisobiga pol

imer komp

lekslar hosil qiladi. O‘z navbatida kompleks tarkibida 

5 yoki 6 a’zoli metall xalkalar bo`lishi, aynan shu modda hosil qilishi mumkin bo`lgan ko‘p a’zoli xalqalarning 

barqarorlashuviga xam olib kelishi mumkin.