Tibbiy kimyo 1 qism 22 09 2019. indd

 

Raxit kasalligi

Raxit faqat kichik yoshdagi bolalarda uchraydigan kasallikdir. 

Bu xastalik bola organizmida “D” vitamini yetishmasligi natijasida 

kelib chiqadi. Bola hayotining dastlabki yillarida tez oʻsadi. Suyak­

ning  oʻsishi  uchun  organizmga  kalsiy  va  fosfor  elementlari  zarur 

boʻladi.  “D”  vitamini  organizmda  kalsiy  va  fosforning  ichakdan 

soʻrilishi,  ularning  suyak,  mushak  va  boshqa  a’zo  toʻqimalariga 

yetib borishini boshqaradi. Agar organizmda “D” vitamini yetish­

movchiligi kuzatilsa, bolaning kalsiy va fosfor elementlariga boʻl­

gan ehtiyoji qondirilmaydi. Bu kasallik koʻproq kech kuz va qish 

oylarida tugʻilgan bolalarda rivojlanishi mumkin. Sababi, “D” vita­

mini organizmda quyoshning ultrabinafsha nurlari ta’siri ostida ho­

sil boʻladi. Shu fasllarda tugʻilgan bolalar uchun quyosh nuri yetarli 

boʻlmaydi. Shuning uchun, shifokor bu vaqtda tugʻilgan bolalarga 

“D” vitamini bor dori darmonlar tavsiya etadi. “D” vitamini yetish­

masligi suyaklar yumshashiga, mushaklar, boʻgʻimlar boʻshashiga, 

immunitet  pasayishiga,  kamqonlik  rivojlanishiga  olib  keladi.  Bu­

ning oqibatida bola:

– ancha vaqtgacha boshi va gavdasini tuta olmaydi;

– liqildogʻi yumshab ketadi va juda sekin bitadi;

– tishlari juda kech yoki tartibsiz chiqa boshlaydi;

– turli xil yuqumli kasalliklarga moyil boʻlib qoladi.

Vaqtida davo choralari koʻrilmasa:

– bola vaznining ortib borishi natijasida suyaklari qiyshayadi;

– boshning peshona qismi oldinga, ensa qismi esa orqaga turtib 

chiqadi;

– umurtqa pogʻonasi bukchayib qoladi;

– koʻkrak qafasi pastga qarab kengayib ketadi;

---

1-kurs talabalari uchun darslik

64

– oyoq “X” yoki “O” shaklida qiyshayib ketadi;

– bolalarda yassi oyoqlik rivojlanishi mumkin.