Tibbiy kimyo 1 qism 22 09 2019. indd

9. Titrimetrik analizda qoʻllaniladigan jihozlarni tanlang:

1) byuretka;  

 

2) pipetka; 

3. oʻlchov silindri;  

4) oʻlchov kolbalari.

A) 1,3;     B) 1,4;     D) hammasi toʻgʻri;     E) 1,2;

10. Titrimetrik analizda oʻlchov silindri va oʻlchov kolbalari 

nima uchun qoʻllaniladi?

A) standart eritma tayyorlash uchun; 

B) eritmani tindirish uchun; 

D) choʻktirish uchun; 

E) konsentratsiyasini aniqlash uchun.

---

Tibbiy kimyo / 1  

267

12

KISLOTA –ASOSLI  

TITRLASh USULI

 Kislota­asosli titrlash neytrallanish reaksiyalariga asoslangan 

holda olib boriladi, shuning uchun neytrallanish usuli deb atala­

di. Titrlash negizida mahsulotlarining biri suv boʻlgan neytrallanish 

reaksiyasi yotadi: 

Н

+

 + ОН

­

 = Н

2

О

Bu  usul  yordamida  kuchli  kislotaning  titrlangan  eritmasidan 

foydalanib ishqor miqdorini aniqlash yoki titrlangan ishqor eritma­

sidan foydalanib kislota miqdorini aniqlash mumkin. Ana shu xusu­

siyatlariga koʻra neytrallanish usuli ikkiga boʻlinadi: 

1.  Alkalimetriya usuli (alkali  –  ishqor,  metriya  ­  oʻlchayman). 

Bun da titrlangan ishqor eritmasidan foydalanib kislota yoki gifrolizlan­

ganda kislotali muhit hosil qiluvchi tuzlarning miqdori aniqlanadi.

2.  Atsidimetriya usuli (atsidi – kislota). Bunda kuchli kislota­

ning titrlangan eritmasidan foydalanib ishqor yoki gidrolizlanganda 

ishqoriy muhit hosil qiluvchi tuzlarning miqdori aniqlanadi.

Kislota­asosli titrlash usuli tibbiy­biologik tekshiruvlarda klinik 

analizlar oʻtkazish, oziq­ovqat mahsulotlari va suvning sanitar­gigi­

yenik holatini tekshirish, dori preparatlarini analiz qilishda qoʻllanadi.