Tibbiy kimyo 1 qism 22 09 2019. indd

Kompleks birikmalarda donor molekulalar

CH

4

NH

3

H

2

O

Donor boʻla

olmaydi

Donor 

boʻla oladi

Donor 

boʻla oladi

elektron –nuqta formulalari

Bogʻlar va elektron –nuqta formulalar bilan ifodalash

Molekular modellar

metan

ammiak

suv

Jadvaldan  koʻrinib  turibdiki,  metan  molekulasida  erkin  elek­

tron  juft  yoʻq,  ammiak  va  suv  molekulalarida  esa  erkin  elektron 

---

1-kurs talabalari uchun darslik

238

juft mavjud, demak, ammiak va suv molekulalari donor guruh vazi­

fasini  oʻtay  oladi.  Ushbu  elektron  juftlar  metall  atomidagi  boʻsh 

yacheykalariga joylashadi va metallar oʻzining qoʻshimcha valen­

tliklarini namoyon qila oladi. Huddi shunday jarayon qizil qon tuzi 

hosil bolishida ham kuzatiladi, bunda temir asosiy valentligi III bi­

lan birga qoʻshimcha valentliklarni namoyon qilib oltita CN

­ 

guruhi­

ni biriktirib oladi.

Fe(CN)

3

 + 3KCN = Fe(CN)

3 

·3KCN= K

3

[Fe(CN)

6

]