Тиббиётнинг долизарб муаммоси

Кўкрак қафасини кўздан кечириш.
Кўкрак қафасининг тузилиши: нормостеник, эмфизематик, бочкасимон, рахитик ва бошқалар. (ассиметрия) эзилган жойлари (чуқурлашиш) дўмпайган, умуртканинг қийшайиши (кифоз, лордоз, сколиоз). Умров ости ва уст қисмлари: умров суягининг туриши ва тузилиши. Курагининг туриши, қобирга оралари, ошқозон усти бурчаги (тўғри, ўткир, ўтмас). Кўкрак қафасининг динамик ва статик кўздан кечириш, нафас олганда кўкрак қафасининг харакатининг симметриклиги (бир хиллиги) - бир меъёрда нафас олганда ва чуқур нафас олганда. Меъёрида: аралаш кўпрок қорин харакати билан нафас олиш – эркакларда ва кобирғалар харакати билан нафас олиш – аёлларда.
Диспноэ – нафаснинг тезлашиши ва чуқурлашиши. Патологик нафас олиш типлари (Чейн-Стокс, Биот, Кусмаул) Бир минутда нафас олишнинг сони.
КЎКРАК ҚАФАСИНИ ПАЛЬПАЦИЯСИ.

Пайпаслаб қобирғалардаги оғриқни, қобирға оралиғини, тўш суягини, товуш дириллашини аниқлаш (сусайган, кучайган, ўзгармаган, аниқлаб бўлмади). Кўкрак қафасининг эластиклиги ва резистентлиги. Кўкрак қафасининг нафас экссурсияси (кўкрак қафаси айланасини ўлчаш, кўрак учларидан ва 4 қобирға олдидаги, осойишта нафас олганда, чуқур нафас олганда ва чиқарганда).

ЎПКА ПЕРКУССИЯСИ.
Солиштирма перкусия.
Симметрик жойларда перкуссия қилиб умров ости ва устки кисмларида, кўкрак қафасининг тепа, олд томонидан, ён томонидан, орқадан, паст ва кураклар оралиғидаги перкутор товушни холатини аниқлаш. Тиниқ ўпка товуши, бўғик, тимпаник, қутича товуши, хар қайси товушнинг аниқ чегараларини аниқлаш: вертикал (тип турганда) қобирғаларга нисбатан, қобирға оралиқларида, горизонтал йўналишда ва топографик чизиқларда.
Топографик перкуссия.

1. 
   Олди томонидан ўпка учининг туришини аниқлаш, умров суягига нисбатан аниқлаш, орқа томондан VП бўйин умурткасига нисбатан ўнгдан ва чапдан.
   
2. 
   Кренинг майдонини кенглиги аниқлаш. Ўпка учининг кенглигини, сантиметрларда, иккала томондан. Иккала томондан вертикал топографик чизиқлар бўйича пастки чегараларини аниқлаш.
   

Тўш олди –
Умров суягининг ўртасидан фақат ўнгда
Қўлтиқ остининг олд томондан.

• 
  қўлтиқ остининг ўртасидан.
  
• 
  қўлтиқ остининг орқа томонидан.
  
• 
  кўрак чизиғи бўйича.
  
• 
  Умуртка олди чизигидан.
  

3. Упканинг харакатчанлигини курак ва қўлтиқ ости олди томонидаги чизиқдан сантиметрларда аниқланади: нафас олганда, нафас чиқарганда, жами бўлиб.