Тиббиёт олий таълимгохи талабалари учун дарслик



Download 3,53 Mb.
bet114/264
Sana20.03.2022
Hajmi3,53 Mb.
#502155
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   264
Bog'liq
урология дарслик 2

Ажратиш ташхиси. Купинча сурункали пиелонефритни бошка касалликлардан фаркли уларок , масалан: буйрак силидан ва гломерулонефритдан ажратишга (фарклашга) тугри келиб колади. Бунда масалани куйидагича ечиш керак. Агар организмнинг бошка аъзолари сил билан касалланган булса, шунингдек дизурия, гематурия юкори сийдик йулларининг чандиклашиб торайиши, протеинурия камрок даражада булса хам лейкоцитуриянинг эритроцитурияга нисбатан ортиши буйракнинг силлигини билдиради. Сийдикда сил микобактерияларининг топилиши, цистоскопия натижасидаги ковук ва рентгенологик маълумотлар буйрак силининг аник аломатлари хисобланади.
Сурункали гломерулонефрит пиелонефритдан сийдикда эритроцитларнинг лейкоцитлардан куплиги билан фарк килади. Шунингдек унга протеинуриянинг (сийдикка молекуляр массаси юкори булган оксилларни утиши) гломеруляр типи, цилиндрурия кабилар хосдир.
Склероз фазасида бир томонлама сурункали пиелонефритни буйракнинг гипоплазиясидан ажратиб олишга тугри келади. Бунда масалани рентгенологик текширишлар ечади. Буйракнинг нотекис шакли, куюк сояси, косача - жомчаларнинг деформацияланиши, РКИ нинг узгариши, буйрак фаолиятининг пасайиши, «куйган дарахт» кабилар пиелонефритга хос булган аломатлардир. Буйракнинг гипоплазияси аломатлари куйидагилардир: косача-жомчанинг деформацияга учрамаган холда кичрайиб колиши, аъзонинг текис контури, тукиманинг нормал зичлиги, косача-жомча системасининг узгармаганлиги, буйракнинг нисбатан коникарли фаолияти ва анамнезда пиелонефрит фойдасига маълумот булмаслигидир.
Даволаш. Сурункали пиелонефритни даволашда асосан куйидагиларга амал килиш керак: 1. Сийдик юришининг бузилиш сабабларини йукотиш ёки буйрак кон айланишининг айникса вена кон томиридагисининг бузилиш сабабларини йукотиш. 2. Антибиотикограммадан олинган маълумотларга кура бактерияларга карши препаратни тайинлаш. 3. Организмнинг иммунитет реакциясини ошириш.
Сийдик окимини тиклаш учун аввало хирургик ишларни амалга ошириш керак (буйрак ва сийдик йулларидан тошларни олиб ташлаш, нефроптоз- нефропексия, эркаклар простата безидаги аденомадан халос килиш, сийдик чикарувчи каналнинг ёки буйрак жоми ва сийдик йуллари пластикаси). Купинча шу оператив ишларни бажарганда касалликни антибактериал препаратларисиз ремиссия холатига яъни авж олмайдиган, сезилмайдиган тинч холатга олиб келиб куйиш мумкин. Сийдик юришини росламай туриб антибактериал препаратлар ёрдамида касалликни ремиссия холатига келтириш кийин.
Антибиотиклар ва кимёвий антибактериал препаратлар сийдикдаги микробларнинг антибактериал препаратларга таъсирчанлигини аниклаган холда тайинланиши керак. (193-бетга каралсин). Антибиотикограмма маълумотини олгунга кадар кенг таъсир киладиган антибактериал препаратлар тайинланади. Антибиотиклардан улар каторини ампициллин, тетраолеан, канамицин, гентамицин, левомицин, левомицетин, карбенициллин (дозаси – 194 бетда) кабилар киради. Кенг таъсир килувчи кимёвий антибактериал препаратларга эса фурагин (0,1г дан суткасига 3 махал ичилади). Невиграмон (суткасига 1 г дан 4 марта ичилади). 5-НОК ёки нитроксолин (кунига 0,1г дан 4 марта ичилади). Сульфадиметоксин ( 1 кеча-кундузда 0,5г дан 5-4 махал ичилади) ва бошкалар киради.
Сурункали пиелонефритнинг давоси системали равишда узок муддатда (1 йилдан кам булмаган давр ичида) утказилиши керак. Аввалги узлуксиз антибактериал давоси 6-8 хафта ичида утказилади. Бу даврда инфекция агенти сундирилиб, йиринглаш жараёни асоратсиз, яраланган (чандикли) паренхима тукимаси хосил килинмаган холда тухтатилиши зарур.
Касалликни узлуксиз даволаш натижасида ремиссия холатига олиб келингандан сунг, касал давосини кискарок вактда дамба-дам давом эттириш мумкин. Уртада бериладиган дам муддати буйракнинг шикастланиш даражасига караб ва касалликни яна зурайиш аломатларини пайдо булишига караб яъни йиринглаш жараёни латент (яширин) фаза аломатларининг пайдо булишига караб белгиланади.
Пиелонефритнинг кузгалиш аломатларини уз вактида билиб олиш учун 5 кунда сийдикни комплекс равишда текшириб турилади. Бу эса куйидагилардан иборат: лейкоцитурия даражасини микдорий аниклаш усуллари билан топиш, сийдик актив лейкоцитларини аниклаш, хамда бактериурия даражасини ва сийдик микрофлораси характерини руёбга чикариш. Ремиссия фазаси узок муддатда доим сакланиб колишлиги учун сурункали пиелонефритга чалинган касалларни кайта антибактериал даволаш курсини касалликнинг кайталовидан ( тахминан билиш мумкин) 3-5 кун илгари бошлаш зарур. Масалан: агар шундай касаллик 30 кундан кейин кайталанса, кайта антибактериал даволаш курсини 25-27 кундан кейин тайинлаш керак.
Касаллик кузгатувчи бактерияларга карши препаратлар илгари аниклангани холда, улар билан антибактериал даволашнинг кайта курси 8-10 кун давом этади, чунки касалликнинг латент фазасида ва ремиссия даврида бактериурия кузатилади. Инфекциянинг антибактериал препаратларга куникиб колмаслиги учун, препаратлар хар 3-5 кунда алмашган холда берилади.
Антибактериал препаратлар ичилар экан ораликда эса куйидагилар тайинланади: клюква морси (кунига 2-4 стакан, диуретик хам антисептик хусусиятга эга булган куритилган утларнинг дамламаси, натрий бензоат 1 кеча-кундуз 0,5 г дан 4 махал ичилади) ва метионинни ( 1 кеча-кундуз 0,5г дан 4 махал ичилади). Натрий бензоат ва клюква морси жигарда гиппурат кислотасининг синтезини оширади. У эса сийдик билан ажралиб, пиелонефрит кузгатувчи микробларга кучли бактериостатик таъсир курсатади. Агар инфекцияга антибактериал препаратлар таъсир этмаса, унда сурункали пиелонефритни даволаш учун, сийдикда кескин нордон мухит хосил килиш максадида метиониннинг каттарок дозаси ишлатилади (1 кеча-кундуз 6 г гача).
Сурункали пиелонефритга дучор булган касаллардаги неспецифик иммунологик реакцияни ошириш учун хар ойда 10-15 кун давомида метилурацил ёки пентоксил ишлатилади (1 кеча-кундузда 1 г дан 4 махал ичилади), (1 кеча кундузи 0,3 г дан 4 махал ичилади).
Сурункали пиелонефрит билан касалланган кишилар, Трусковецк, Железноводск, Джермуке, Саирме ва курорт санаторияларда хам даволаниши мумкин. Кучсиз минераллашган сувларни кабул килиш диурезни кучайтиради, бу эса уз навбатида буйрак ва сийдик йулларидан шамоллаш продуктларини олиб чикиб кетишга ёрдам беради. Касалнинг умумий ахволининг яхшиланиши унинг дам олишига, турли курорт таъсир кучлари (бальнеологик даво, сув, балчик таъсирига, рационал овкатланишига) боглик. Бундай шароитларда буйрак, сийдик йуллари, жигар, ошкозон-ичак ва организмнинг бошка аъзо ва системаларининг иш фаолияти яхшиланиб, пиелонефритни даволашга ижобий таъсир килади. Шуни эсда тутиш керакки, сурункали пиелонефрит билан касалланганлар поликлиникада ёки курортда жиддий ва мунтазам даволанганлари яхши натижа беради. Шунинг учун сурункали пиелонефрит билан хасталанган касаллар хо кучайган (фаол) фазасида булсин хо латент фазасида, курорт шароитларида хам илгари узок муддат кузатиб даволаниб юрган врач тавсия килган схема буйича антибактериал даволанишни давом эттириш керак.

Download 3,53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   264




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish