The principle of continuity in environmental education of preschool children

НамДУ илмий ахборотномаси - Научный вестник НамГУ 2020 йил 6-сон
371 
эмаслигини кўрсатмоқда. Аҳолининг экологик маданиятини юксалтириш, атроф-
муҳитга оқилона муносабатда бўлиш, табиат неъматларини келгуси авлодлар учун 
асраб-авайлаш ҳиссини шакллантириш антропоген таъсирларнинг олдини олишда 
асосий омиллардандир. Бунда экологик таълим-тарбиянинг аҳамияти ҳам ниҳоятда 
юқори. Саноат ишлаб чиқаришининг жадал ўсиши шароитида инсон ва табиат, 
жамият ва унинг атроф-муҳитининг мавжуд кўп чиқинди маҳсулотлар ва 
технологиялар билан ўзаро таъсири муҳим шакллар чегарасига етди. Бироқ, экологик 
таълимни амалга ошириш жараёнининг турли даражадаги экологик таълим 
мазмунининг узлуксизлигини белгилаш зарурати мавжуд, лекин экологик таълим ва 
тарбиянинг узвийлиги ҳақида тўлиқ тушунча ва олиб борилган чуқур таҳлил 
натижалари экологик таълимни ташкил этишда ислоҳотларни тўлиқ рўёбга 
чиқаришга 
тўсқинлик 
қилувчи 
жиддий 
камчиликларнинг 
сақланиб 
қолаётганлигидан далолат бермоқда. Хусусан: барча турдаги таълим муассасаларида 
Ўзбекистон Республикасининг "Табиатни муҳофаза қилиш тўғрисида"ги Қонунининг 
4-моддасида назарда тутилган экология ўқувининг мажбурийлигига оид талаблар 
етарли даражада бажарилмаяпти; [1]. Инсониятнинг хаёти таҳдид остида: табиий 
ресурсларнинг узлуксиз камайиши ва атроф-муҳитнинг хавфли ифлосланиши 
мавжуд. Бу борада экологик тафаккурни ривожлантириш ва ёш авлоднинг экологик 
маданиятини шакллантириш долзарб аҳамиятга эга бўлмоқда. Шундай қилиб, 
экологик таълим ва тарбия сифатини ошириш зарурлигини англаш ва экологик 
таълим сифатини ошириш билан боғлиқ узвийлик, изчиллик ва узлуксизлик 
тамойилларини амалга ошириш учун илмий асосланган педагогик шарт-
шароитнинг йўқлиги ўртасида умумий зиддият мавжуд. 
Сўнгги тадқиқотлар ва нашрлар таҳлили.
Олимларнинг ишлари шахсий 
ривожланишнинг ҳар бир босқичида мулоқот, изчиллик ва мақсадлар, вазифалар, 
мазмун, усуллар, воситалар, ташкил етиш шакллари ва ўқитиш шакллари 
истиқболлари муҳимлигини кўрсатади, турли ёш босқичларида уни амалга ошириш 
учун узлуксизликнинг муҳим хусусиятларини, педагогик шарт-шароитларни асослаб 
беради (Э. Зюсс, В. И. Вернадский, И. Ш. Исматов, М. Р. Халилова, Н. М. Эгамбердиева, 
, А. Н. Нигматов, М. Б. Раҳимқулова, А. С. Тўхтаев, Э. В. Қодиров), роли узлуксиз 
ишлаб чиқиш болалар билим фаолияти (Б. Ш .Алиева), ичида шаклланиши, ахлоқий 
сифатлар (А. А. Қудратов, Д. Х. Анваров, Л. И. Мушенок) ҳисобланади. 
Мақоланинг мақсади - катта мактабгача ва бошланғич мактаб ёшидаги 
болаларни экологик тарбиялаш жараёнида узвийлик тамойилининг аҳамиятини 
очиб бериш.