Tеz tibbiy yordam. Favqulotda vaziyatlar (o`quv uslubiy qo`llanma) Farg`ona 2021 Saydaliyev S. S

Fizikal tekshiruv: gipoksiyaning darajasi baholanadi.
es – xushning darajasi baholanadi: es – xushning buzilishi – gaz almashinuvining og’ir
buzilishi belgisi

• 
  YuQS, AB, nafas soni va tana harorati nazorat qilinadi: taxipnoe va taxikardiya shunga xos; nafas sonining keskin kamayishi nafas etishmovchiligining xavfidan darak beradi.
  
• 
  puls nazorati: ko’pincha paradoksal puls kuzatiladi
  
• 
  o’pka auskultatsiyasi, xansirash darajasi baholanadi, ko’krak qafasining yumshoq qismlarining tortilishi, oqarish va tsianoz.
  
• 
  degidratatsiya darajasi baholanadi
  
• 
  teri osti emfizemasini inkor etish uchun bo’yin va ko’krak qafasining yuqorigi qismlari palpatsiyalanadi.
  
• 
  Laborator va instrumental tekshiruv davo tadbirlari bilan birga olib boriladi.
  
• 
  og’ir holatlarda arterial qondagi gazlar miqdorini aniqlab, davo samaradorligi baholanadi.
  
• 
  Arterial qondagi gemoglabinni kislorodga to’yinishini aniqlash uchun pulsoksimetriya olib
  
• 
  boriladi.
  
• 
  tashqi nafas funktsiyasini aniqlash uchun spirometriyadan foydalaniladi. Maksimal nafas tezligi
  
• 
  va OFV ayniqsa axborotlidir.
  
• 
  yot modda aspiratsiyasi, pnevmoniya, pnevmotoraks va pnevmomediastinumga shubxa
  
• 
  bo’lgqnda ko’krak qafasining rentgenografiyasi buyuriladi.
  
• 
  eufillin bilan davolayotganda preparatning zardobdagi miqdori kuzatilib turiladi.
  

Shoshilinch yordam.
1. Kislorod. Bronxial astma xuruji vaqtida gipoksiya vujudga keladi. Uni bartaraf etish uchun burun kateterlari yoki maska orqali namlangan kislorod ingalyatsiyasi tayinlanadi
(SiO2 30 – 40% dan kam bo’lmasligi kerak). 2. t/oga dori moddalarni yuborish
Adrenalin. t/oga 1:1000, 0,01 ml/kg yuboriladi, maksimal bir martalik doza – 0,3 ml. Agar ahvol yaxshilansa, inektsiyani 20 daqiqali interval bilan 2 marta takrorlanadi. Agar uch dozadan keyin ahvol yaxshilanmasa yoki yomonlashsa preparatni yuborish mann etiladi (yurak ritmining og’ir buzilishlari yuzaga kelishi mumkin). Agar xuruj to’xtasa, adrenalinning oxirgi dozasidan 20 daqiqa keyin uzoq muddatli preparat yuboriladi – tioglikat suspenziyasidagi adrenalin (1: 200), 0,005 ml/kg.
Terbutalin. Agar adrenalin yuborilganda nojo’ya ta’sirlar yuzaga kelsa, katta yoshdagi bolalarga terbutalin yuboriladi, 0,01 ml/kg 0,1% (1 mg/ml) eritma t/oga yuboriladi. Maksimal doza – 0,3 ml (0,3mg).