|
CDMA-2000 1XEV. Bu standart 1X standartning keyingi
takomillashtirilishi
hisoblanadi.
Uning
yordamida
chastotalar
spektridan eng samarali foydalanishga erishiladi, ma’lumotlarni
uzatish o‘tkazish qobiliyati oshadi, o‘sha bir 1,25 MGs chastotalar
polosasida eng yuqori 2 dan 5 Mbit/sgacha ma’lumotlarni uzatish
tezligiga
erishiladi.
Bunda
xavf
kamayadi
va
operatorlik
kompaniyalarining kapital qo‘yilmalari himoyalanadi. Operatorlarning
ehtiyojlarini aniqlash bilan 1XEVda takomillashtirishning ikkita
bosqichi ko‘rsatiladi. Birinchi bosqichning borishida ma’lumotlarni
samaraliroq uzatish usuli uchun 2,4 Mbit/sdan ortiq ma’lumotlarni
uzatish tezligiga erishish talab qilinadi. Ikkinchi bosqichning amalga
oshirilishida real vaqt ko‘lamida ovoz va ma’lumotlarni uzatish
tezligiga erishiladi.
CDMA-2000 3X. Bu cdma-2000 standartining ikkinchi fazasi
hisoblanadi.
Bu
fazadagi
takomillashtirish
1Xda
erishilgan
ma’lumotlarni uzatish tezligini 2 Mbit/sgacha oshirilishi ko‘p kanalli
tizimdan foydalanish orqali ta’minlanadi. 3X nom 3XRTT atamadan
kelib chiqadi, ya’ni 3G xizmatlarni taqdim etish uchun uchta 1,25
MGsdan kanallar ishlatiladi
CDMA 450 uchinchi avlod aloqa standarti hisoblanadi. U
CDMA 2000, shu jumladan CDMA 2000 1x EV-DO standartini
rivojlantirishning barcha yo‘nalishlarini qo‘llaydigan Xalqaro elektr
aloqa ittifoqi tomonidan tasdiqlangan. CDMA 2000 1x EV-DO
tarmoq ma’lumotlarni juda katta 2, 4 Mb/sgacha tezlikda uzatilishiga
imkon beradi. CDMA 450 standarti, hatto 1, 8 MGs kabi tor
chastotalar polosasida joriy etilishi mumkin. Uning afzalligi
chastotalar
spektridan
samarali
foydalanish,
shuningdek
ma’lumotlarni yuqori tezlikli uzatilishi imkoniyati hisoblanadi.
Pastroq chastotalar diapazonini ishlatilishi esa qamrab olish zonasini
kengaytirishga imkon beradi. 450 MGs diapazonda ishlaydigan sotalar
yuqoriroq chastotalarda ishlaydigan bazaviy stansiyalarning qamrab
93
olish zonasidan ikki marttaga ortiq bo‘ladi. Shuning uchun CDMA
450 yechimi qishloq joylarida, aholining zichligi uncha katta
bo‘lmagan hududlarda simsiz aloqani quradigan operatorlar uchun
foydali bo‘ladi.
Kam aholili va borish qiyin bo‘lgan hududlar uchun CDMA 450
standarti iqtisodiy foydali va an’anaviy simli telefoniyaga muqobil
hisoblanadi. Bu yechim CDMA 2000 texnologiyalarining barcha
asosiy afzalliklarini taqdim etishi tufayli operator va uning abonentlari
uchun foydali bo‘lib, aynan u uchinchi avlod yangi xizmatlarini
keyingi joriy etish, masalan, abonentning joylashish o‘rnini aniqlash
(LBS) imkoniyatini yaratadi. Shuningdek alohida operatorlar
tarmoqlarida ishlayotgan multimediali xizmatlar va Push-to-Talktm
(«Bos va gapir», ya’ni telefonni ratsiyadan foydalanishga yaqin
rejimda ishlatish) texnologiyalari bo‘lishi mumin.
CDMA 450 bu turli tarmoq ehtiyojlari uchun ideal yechim
hisoblanadi. Telekommunikatsiyalar universal xizmatlari konsepsiyasi
istalgan aholi punktida har qanday abonentga berilgan muddatda
o‘rnatilgan sifatdagi va baholar darajasida bo‘lgan aloqa xizmatlarini
ko‘rsatilishini ko‘zda tutadi. Bundan tashqari CDMA 450 standarti
asosida davlat organlari manfaatlarida maxsus aloqa tarmoqlari
qurilishi mumkin. CDMA 2000 standartining yuqori tezlikli
ma’lumotlarni uzatish bo‘yicha imkoniyatlari 450 MGs diapazondagi
operatorlar uchun real qiziqishni beradi va keng polosali DSL-
ulanishga muqobil bo‘ladi.
CDMA 450 aholini ma’lumotlarni olishini (xususan, Internet
orqali), ayniqsa kabelni o‘tkazilishi o‘zini oqlamaydigan olisdagi
hududlarda soddalashtirishga imkon beradi.
CDMA 450 tizimining ishlatilishi dispetcherlik aloqasi yoki
TETRA kabi maxsus maqsadli tizimlar uchun foydali bo‘lishi
mumkin. Yuqori ulanish tezligi bilan birga Push-to-Talktm
funksiyasining qo‘llanilishi bilan CDMA 450 tizimlari huquqni
muhofaza qilish, tez tibbiy yordam, yong‘in-himoya xizmati va
maxsus xizmatlar masalalarini tezkor va sifatli echilishiga imkon
beradi.
CDMA 2000 texnologiyalarini, ayniqsa 450 MGs diapazonning
ishlatilishi “elektron hukumat” tizimlarini yaratilishini sezilarli
engillashtirishi mumkin. Bu standart Hukumat, davlat xavfsizligi
diqqat markazida turli ilovalarni yaratish va ishlashi uchun juda
yaxshi tanlov hisoblanadi. Chunki texnologiya sanab o‘tilgan
94
afzalliklardan
tashqari,
autentifikatsiyalash,
kodlash
va
ma’lumotlarning yaxlitligini ta’minlash yordamida uzatishda
ma’lumotlarni himoyalashning yuqori darajasini ta’minlaydi.
Bularning barchasi CDMA 450 standartini Hukumat uchun,
shuningdek huquqni muhofaza qilish va xavfsizlikni ta’minlash turli
loyihalarida qo‘llanilishi uchun ideal standart bo‘lishini ta’minlaydi.
Bugungi kunga kelib CDMA 450 standartining 14ta tijorat
tarmoqlari O‘zbekiston, Rossiya, Ruminiya, Belorussiya, Chexiya,
Gruziya, Latviya va boshqa davlatlarda ishlamoqda. Yana bir nechta
tarmoqlar ishga tushirishga tayyorlanmoqda. Hozirgi kunda CDMA
450 standartidan O‘zbekistonda 1.000.000 kishidan ortiq abonentlar
foydalanmoqda. yetakchi mobil terminallar ishlab chiqaruvchi
kompaniyalar iste’molchilarga 15 tadan ortiq telefonlar modellarini
taklif etmoqda.
UMTS (Universal Mobile Telecommunications System)
Mobil Telekommunikatsiyalar Universal Tizimi bo‘lib, u Yevropada
3G texnologiyalarni joriy etish uchun Telekommunikatsiyalar
Standartlari Yevropa Instituti (ETSI) ishlab chiqadigan standartlardan
biri hisoblanadi. Bugungi kunda mobil aloqaning rivojlanishini
aniqlaydigan asosiy omil ovozli telefoniya hisoblanadi. GPRS va
EDGE texnologiyalarning paydo bo‘lishi, keyin esa UMTSga o‘tish
ovozli aloqadan tashqari, ko‘plab qo‘shimcha imkoniyatlarga yo‘l
ochadi. UMTS bu ma’lumotlarni yuqori tezlikli uzatish, Mobil
Internet, Internet, intranet va multimedia asosidagi turli ilovalar
hisoblanadi. UMTS uchun asosiy texnologiya Kod bo‘yicha Ajratishli
Keng plosali Ko‘p stansiyali Ulanish (WCDMA) hisoblanadi. Bu
Telekommunikatsiyalar Standartlari Yevropa Instituti (ETSI) 1998
yilning sentyabrida tanlagan revolyusion radioulanish texnologiyasi
barcha 3G multimediali xizmatlarini ta’minlaydi.
WCDMA/UMTS tizimlari takomillashgan GSM asosiy tarmog‘i
va WCDMA texnologiyasi bo‘yicha radiointerfeysni o‘z ichiga oladi.
Mobil abonent uchun radiokanaldagi uzatish tezligi 2 Mbit/sgacha
etadi. WCDMA 2 GGs chastotalar diapazonida ishlaydigan tizimlarda
foydalanish
uchun
mo‘ljallangan bo‘lib, bu diapazon bu
texnologiyaning barcha afzalliklarini to‘liq darajadan ishlatilishiga
imkon beradi. Masalan, 5 MGs kenglikdagi WCDMA bitta
tashuvchisi 8 kbit/sdan 2 Mbit/sgacha ma’lumotlarni uzatilishi
tezligini talab qiladigan aralash xizmatlarni taqdim etilishini
ta’minlaydi. WCDMA bilan moslashuvchan mobil terminallar esa
95
ITU tavsiyalariga muvofiq birdaniga bir necha xizmatlar bilan ishlay
oladi.
HSAT (1G), (2G, 2.5G) va (3G) avlodlari taqdim etadigan
Do'stlaringiz bilan baham: |
