Texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent

DABni rivojlantirish bosqichlari.  Evropa firmalari 1987 yilda  
prinsipial  yangi  raqamli  DAB  radioeshittirish  tizimini  ishlab  chiqish 
maqsadida  Eureka-147  konsorsiumiga  asos  soldi.  Bu  loyihaning 
qatnashuvchilari  Buyuk  Britaniya,  Germaniya,  Fransiya,  Gollandiya, 
Italiya,  Shvetsiya,  Shveytsariya,  Norvegiya,  Finlyandiya,  Yaponiya, 
Kanada, AQSh, Rossiya va qator boshqa davlatlardan taxminan 50 ta 
firmalar va tashkilotlar hisoblanadi. 
1992 yilda butundunyo kelishuviga asosan DAB uchun L- va S-
diapazonlar  ajratildi.  Asosan  o‘lchash  maqsadi  uchun  birinchi 
qabullagichlar  1988  yilda  yaratildi.  1990  yildan  Evrika-147 
loyihasining  qator  a’zolari  JESSI  loyihasida  qatnashdi,  uning 
doirasida  tijorat  DAB-qabullagichlari  uchun  birinchi  integral 
mikrosxema  ishlab  chiqildi.  Yevropa  davlatlarida  hozirda  bir  necha 
o‘n minglab qabullagichlar ishlatilmoqda. 
Buyuk  Britaniya  hukumati  1994  yilda  yer  usti  DAB  uchun 
217,5-230  MGs  chastotalar  diapazonini  ajratish  haqida  qaror  qabul 
qildi.  Bu  diapazonda  yettita  ko‘p  dasturli  DAB  signallarini  (  «DAB-
bloklar»  yoki  «ansambllar»  deyiladigan)  joylshtirish  mumkin  bo‘lib, 
ulardan  har  biri  taxminan  1,55  MGsga  teng  bo‘lgan  chastotalar 
polosasini egallaydi. 
1995  yilda  Germaniyada  Visbadendagi  konferensiyada  yer  usti 
DAB uchun UQT II diapazondagi (87–108 MGs), III (174–240 MGs) 
diapazondagi,    L-diapazondagi  (1452–1467,5  MGs)  chastotalardan 
foydalanish imkoniyati haqida qaror qabul qilindi. 
Bugungi  kunda  bu  standartdagi  uzatish  bilan  davlatning  80 
foizdan  ortiq  hududi  qamrab  olingan.  Analog  radieshittirishdan 
raqamli  radioeshittirishga  to‘liq  o‘tish  2010  va  2017  yillar  orasidagi 
davrda yakunlanadi. Uzatish uchun 12 ta TV kanalda (223-230 MGs, 
har bir yer uchun bittadan DAB-bloki) va L-diapazonda (1452-1467,5 
MGs) ishlaydigan uzatkichlar tarmog‘i ishlatiladi, bunda 100 ta DAB-
bloklar 
hududiy 
dasturlarga 
beriladi. 
Bunday 
taqsimlash 
Germaniyaning  istalgan  joyida  oddiy  shtirli  antennali  DAB 
qabullagichi  ishlatilganida  minimum  12  ta  yuqori  sifatli  ovoz 
stereodasturlarini  va  qator  qo‘shimcha  ma’lumotlar  kanallarini  qabul 
qilish mumkin bo‘ladi. 
Rossiyada  Sankt-Peterburg  shahrida  eksperimental  uzatish 
uchun  Aloqa  Vazirligi  92  –  100  MGs  diapazondagi  chastotalar 
polosasini  ajratilishi  haqida  qaror  qabul  qildi.  Tajriba  ishlari 
muvaffaqiyatli  o‘tkazildi,  lekin  bu  RORE  tizimini  Rossiya 

---

176 
 
Federatsiyasi  ko‘lamlarida  etish  uchun  bu  urinishlar  etarli  bo‘lmadi. 
Uzatish muammosini hal etish uchun ko‘plab tashkiliy muammolarni, 
birinchi navbatda alohida chastotalar diapazonini ajratilishini hal etish 
zarur.