Texnologiyalari komiteti tashkent informatsiyaliq texnologiyalari universiteti no

Transformator ekilemshi shinjirdan nolinshi shig’iw shig’arilg’an eki taktli 
tuwrilag’ish sxemasi 
Bul sxemada basqasha qilip eki fazali bir taktli sxema delinedi, sebebi 
tuwrilang’an toktin’ bir dawri waqtinda transformatordin’ ekilemshi har bir yarim 
katushkadan bir tok impulse ag’ip otedi, biraq, a’dette o’zgeriwshen’ tok 
texnikasinda eki fazali tok, onin’ generatsiyalaw qiyinlig’I ha’m eki fazali tok 
tarmag’inin’ joqlig’I ushin birinshi at qollaniladi (6 – su’wret). 
Bul sxemada ekilemshi katushka har eki yarimlari tuwrilag’ish ishinde izbe 
– iz qatnasadi. Birinshi yarim dawir tok VD1 diod, R
j
ju’kleme ha’m transformator 
yarim katushka, ekinshi yarim da’wride bolsa VD2 diod, R
j
ju’kleme ha’m 
transformator basqa katushka arqali ag’ip o’tedi. Ju’klemeden pu’tin da’wir 
waqtinda bir qutibli tok ag’ip o’tedi (4 – su’wret). 
Bul sxemada ju’kleme ku’shleniwinin’ o’zgermes payda etiwshisi to’mendegige 
ten’ boladi: 

---

31 



U
U
U
m
m
m
2
0
2
2
)
sin(


m=2, 
U
2
=U’
2
=U”
2
, 
bul jag’dayda
I
0
 = U
0
 / R
Ю
 = 0,9 U
2
 / R
Ю
 .
 
Transformatordin’ ekilemshi ha’r bir yarim katushkasi toktin’ ta’sir etiwshili 
ma’nisi to’mendegige ten’ boladi: 
I
I
I
I
m
m
m
m
0
2
28
.
1
2
)
2
sin(
2
2





a)
b) 
6 – su’wret. Transformatrdin’ ekilemshi shinjirinan nolinshi shig’iw shig’arilg’an 
eki taktli tuwrilag’ish sxemasi ha’m onin’ waqit diagrammalari 
Juklemedegi pulsatsiyalar chastatasi f
t.k.p
=2f
tar
. Jabiq ventil transformator 
ekilemshi katushka ushlari arasindag’i potentsiallar parqina ten’ bolg’an teris 
ku’shleniw ta’siri astinda boladi. Potentsiallar parqinin’ maksimal ma’nisi bir
ekilemshi yarim katushkadag’i kernew ekilengen amplitudaliq ma’nisine ten’ 
boladi; 
U
ТЕС
 = 2U
m
 = 2
2
U
2
,
Demek, bul sxemadag’i jabiq ventildegi teris ku’shleniw ko’pir siyaqli 
sxemadag’i qatnasinan eki ma’rte u’lken boladi.