Тесты для самоконтроля. Книга будет полезной также для магистров и практикующих детских хирургов

Patofiziologiya.  Qizilo‘ngach  atreziyasida  so‘lak  va  ovqat  (agar  tashxis 
qo‘yilmagan  nuqsonda  bolani  ovqatlantira  boshlansa)  oshqozonga  o‘tmaydi  va 
aspiratsiyalanadi.  Proksimal  TQT  bo‘lganida,  yuqori  segment  tarkibi  traxeyaga 
teshik  orqali  ham  tushadi.  Natijada  nafas  olishning  bizilishi,  atelektazlar, 
pnevmoniya hosil bo‘ladi.  
Distal  TQT  orqali  havo  va  suyuqlik  ikkala  yo‘nalishda  ham  o‘tishi  mumkin. 
Agar  bola  baqirsa,  yo‘talsa,  kuchansa,  unda  intratraxeal  bosim  oshadi  va  havo 
fistula  orqali  qizilo‘ngachga  itariladi.  Oshqozon  va  ingichka  ichak  havo  bilan 
to‘lgan  holda  cho‘ziladi, buning  natijasi  diafragmaning baland turishi hisoblanadi. 
Havo  va
  oshqozonning  nordon
  tarkibi  reflyuksi  cho‘zilgan  oshqozondan  fistula 
orqali  traxeyaga  atelektaz  va  bakterial  pnevmoniyani  rivojlanishiga  sharoit 
yaratadigan  traxeobronxitga  olib  keladi.  Izolyatsiyalangan  TQTda  bu 
asorat
lar 
ancha  kam 
aks  etadi
,  chunki  havo  qizilo‘ngachning  proksimal  qismi  orqali 
yuqoriga evakuatsiyalanish imkoniyatiga ega.  
QA 
bo‘lganida 
qizilo‘ngach 
peristaltikasi 
o‘zgargan.  Manometriya 
ma’lumotlariga  ko‘ra,  yuqori  qizilo‘ngach  sfinkterining  f
aoliyati  mo‘tadil
,  bu 
vaqtda esa peristaltik qisqarishlar juda sust yoki umuman bo‘lmaydi. QAsi bo‘lgan 
bolalarda  operatsiyagacha  bo‘lgan  manometriya  (yuqori  segment  og‘iz  bo‘shlig‘i 
orqali,  pastkisi  –  gastrostoma  orqali),  ikkala  segmentda  ham  mos  bo‘lmagan 
harakatlarni 
ko‘rsata
di.  
QA  va  TQTda  traxeya  va  o‘pkaning  rivojlanishi  qorinda
lik  paytidayoq
 
buziladi, 
bunga 
ikki 
jihat
 
sabab 
bo‘ladi
. 
Birinchidan, 
atreziyalangan 
qizilo‘ngachning  yuqori  segmenti  yutilgan  amniotik  suyuqlik  bilan  cho‘ziladi  va 
rivojlanayotgan  traxeyani  siqadi,  buning  natijasida,  tog‘ay  halqalari  rivojlanishi 
buziladi  (traxeomlyatsiya).  Ikkinchidan,  amniotik  suyuqlik  o‘pkadan  distal  teshik 
orqali  ichakka  keladi,  lekin  me’yordagidan  ko‘ra  kichik  bosimda,  shuning  uchun 

---

 
47 
ichkaridan  nafas  olish  yo‘llarining  cho‘zilishi  kamayadi.  Traxeimalyatsiyaning 
etiologiyasi tashqaridan siqishda katta ahamiyatga ega. Biroq, me’yordagidan ko‘ra 
ancha  past,  qorin  ichidagi  intrabronxial  bosim 
ham
  muhim,  chunki  bronx  va 
alveolalar tarmoqlanishi buzilishining sababi bo‘lishi mumkin.