Тесты для самоконтроля. Книга будет полезной также для магистров и практикующих детских хирургов

 
 
13.3-rasm. PBS ikki tomonlama qovuq siydik nayi reflyuksi 
 
Me’da-ichak  tizimi.  Me’da-ichak  tizimi  anomaliyalaridan  PBSda, 
ko‘pincha  malrotatsiya  bilan  birgalikda  ichaklar 
mustahkam
lanmaganligi 
kuzatiladi. Qorin devori bo‘shlig‘ining bosimi pastligi sababli, qorin ichi, ichak 
tutqichini  dorsal 
mustahkamlanish
ini  sekinlashtirishi  yoki  umuman  yo‘l 
qo‘ymasligi  sababli,  yo‘g‘on  ichakni  qorin  orqa  devoriga 
mustahkam
lanishga 
imkon  bermaydi.  PBSda  kuzatiladigan  boshqa  anomaliyalardan  yo‘g‘on  va 
ingichka  ichak  atreziyasi,  gastroshizis,  taloq  buralib  qolishi,  persistirlangan 
kloaka, kindik tizimchasi churralari uchraydi. 
PBS  bilan  og‘rigan  bemorlarda,  qorin  devori  mushaklari  bo‘shlig‘i  bilan 
bog‘liq  funksional  «megakolon»  va  surunkali  qabziyat  hosil  bo‘lishi  mumkin 
va  bu  nuqson  keskin  muammoni  tashkil  etadi.  PBSning  og‘ir  kechadigan 
shakllarida,  uretra  atreziyasi  bo‘lganda,  perforatsiyalanmagan  anus  va  to‘g‘ri 
ichak  atreziyasi  kuzatiladi  hamda  u  peshobni  veziko-  va  pielostomiya  orqali 
vaqtinchalik  chiqarishni  talab  qiladi.  Ba’zan  to‘g‘ri  ichak  yuqori  atreziyasida, 
rektouretral  oqmalarda  yoki  chanoq  gipoplaziyasida  kolostomiya  ham 
ko‘rsatma bo‘ladi. 
Qon-tomir  tizimi.  PBS  bilan  tug‘ilgan  har  qanday  chaqaloqda  qon-tomir 
tizimini  aniq  baholash  talab  qilinadi  va  bunday  nuqsonlar  10  %  bemorlarda 
kuzatiladi.  Bunday  anomaliyalar  erta  embriogenezni  umumiy  buzulishining 

---

 
89 
bitta  ko‘rinishi  bo‘lishi  mumkin.  PBSda  ochiq  arterial  oqim,  qorinchalar  va 
bo‘lmachalar  nuqsoni  ko‘p  kuzatiladi.  Ba’zan  PBS  Fallo  tetradasi  bilan 
birgalikda uchraydi. 
Nafas olish tizimi. Homilada  o‘pka rivojlanishiga buyraklarni ta’siri, PBS 
bilan og‘rigan bemorlarda, o‘pka zararlanishi ko‘p uchrashi ko‘rsatkich bo‘ladi 
O‘pka gipoplaziyasi kamsuvlik va Potter sindromi bilan kuzatilishi shunchalik 
og‘ir  bo‘ladiki,  hatto  o‘limga  olib  keladi.  Bu  o‘pkaning  zararlanishi 
autopsiyada, PBS bilan tug‘ilgan 30 % o‘lgan chaqaloqlarda aniqlanadi. O‘pka 
patologiyasi bo‘lgan va  chaqaloqlik davrini  yaxshi  o‘tkazgan go‘daklar hamda 
bu  sindromni  yengil  shakli  bilan  og‘rigan  bemorlar,  qaytalanuvchi 
pnevmoniyalar  va  lobar  atelektazlar  bilan  kasallanishga  moyilligi  b o‘ladi. 
Gipoplaziyalangan qorin devori mushaklari, ta’sirli yo‘talish va nafas yo‘llarini 
tozalash uchun kerak bo‘lgan respirator  qo‘llashni ta’minlab bera olmaydi. Bu 
umumiy  og‘riqsizlantirish  o‘tkazilgan  bemorlarda  operatsiyadan  keyingi, 
ayniqsa, kerakli profilaktika o‘tkazilmaganda, o‘pka asoratlarni, ko‘paytiruvchi 
og‘ir muammoni tashkil etadi.