Тесты для самоконтроля. Книга будет полезной также для магистров и практикующих детских хирургов

Klinicheska. Kistaning asosiy namoyon bo‘lishi – oy va hatto yillar davomida 
ushlanshi mumkin bo‘lgan yengil keladigan sariq kasalligi. Simptomlarning klassik 
triadasi  qorindagi  og‘riqlar,  sariq  kasalligi  va  ko‘proq  katta  yoshdagi  bolalarning 
faqatgina  uchdan  birida  aniqlanadigan  qorinda  o‘simtasimon  hosilaning  borligini 
o‘z  ichiga  oladi.  Bundan  tashqari,  ba’zan  xolangit  va  pankreatit  ko‘rinishida  erta 
namoyon  bo‘lishlar  kuzatiladi.  Kechki  simptomlarga  keladigan  bo‘lsak,  unda  bu 
yerda tushuntirib bo‘lmas pankreatitda o‘zidan o‘zi kelib chiqishi kerak bo‘ladigan 
birinchi  tashxis  haqida  gapirishi  kerak  bo‘ladigan  mashhur  aforizmni  qo‘llanilishi 

---

 
119 
mumkin - bu umumiy safro yo‘lining kistasi. Diagnoz qilinmagan kista safro-tosh 
kasalligi, sirroz, portal gipertenziya, abssess yoki jigar karsinomalari rivojlanishiga 
olib  keladi.  Kamdan  kam  holatlarda  safro  peritonitis  bilan  bog‘liq  o‘tkir  qorin 
kartinasi bilan namoyon bo‘ladigan kista yorilishi kelib chiqishi mumkin. 
Kichik  bolalarda  umumiy  safro  yo‘lining  kistasi  klinik  namoyon  bo‘lishlari 
ancha  katta  yosh  bemorlari  va  kattalar  bilan  taqqoslaganda  turlicha  va 
variatsiyalanadi.  Ko‘pchilik  ko‘krak  yoshdagi  bolalarda  sariq  kasalligi  bo‘ladi, 
boshqa  tomondan  –  ba’zan  simptomsiz  kechish  bo‘lishi  ham  mumkin.  Agar  faqat 
kista  palpirlanadigan  katta  o‘lchamlarga  yetmasa,  va  agar  ultratovushli  tadqiqot 
o‘tkazmasa,  unda  hayotning  birinchi  oylarida  sariq  kasalligi  bilan  namoyon 
bo‘ladigan  ko‘pgina  boshqa  holatlardan  differensatsiyalashning  deyarli  iloji  yo‘q. 
Ko‘pgina  ko‘krak  yoshidagi  bolalarda  kista  ko‘pincha  mustaqil  tug‘ma 
anomaliyadan ko‘ra biliar atreziyaning namoyon bo‘lishini o‘zida namoyon etadi. 
Ko‘pincha  umumiy  safro  yo‘lining  terminal  bo‘limi  to‘liq  obstruksiyasi 
kuzatiladi, jigardagi gistologik o‘zgarishlar esa biliar atreziyada uchraydiganlaridan 
differensiyalanmaydi.  Safro  yo‘llarining  o‘tish  darajasi  esa  juda  keng 
variyatsiyalanadi.  Keltirilgan  barcha  sharoitlar  bilan  ko‘krak  yoshidagi  bolalarda 
umumiy  safro  yo‘li  kistasi  ko‘pincha  biliar  atreziyaning  korrigirlanadigan  shakli 
sifatida qabul qilinadi. 
Kistada  jigar  ichi  yo‘llari  normal  yoki  kengaygan,  biliar  atreziyada  esa  – 
gipoplazirlangan.  Terminologiyadagi  fikrlarning  ajralishi  ham  jarrohlik  bilan 
davolashga,  ham  zararlanishning  bu  ikki  ko‘rinishini  prognoz  qilinishiga  nisbatan 
axborotda adashishga olib keladi. 
Umumiy safro yo‘lining kistasi klassik kartinasi jigar parenximasining normal 
ko‘rinishida  uning  kengayishini  va  yo‘lning  terminal  bo‘limi  qisman 
obstruksiyasini  o‘zida  namoyon  etadi.  Mikoskopik  kista  devorchasi  deyarli  faqat 
fibroz  ulovchi  to‘qimadan  tashkil  topgan,  shilliq  qoplama  rsa  yazvalangan  yoki 
yo‘q.  Aytib  o‘tish  kerakki,  bu  gistologik  o‘zgarishlar  kista  drenirlanishi 
operatsiyasidan  so‘ng  hosil  bo‘ladigan  ko‘pgina  keskinlashuvlarning  kelib 
chiqishini tushuntiradi – anastomoz strikturasi, biliar staz va karsinoma. 

---

 
120