Termodinamik potensiallar. Gibbs–gelmgols tenglamasi

dGp,T=0 va dFV,T=0

Yuqoridagi ifodalardan Gibbs energiyasi (izobarik-izotermik jarayonlarda) va Gelmgolst energiyasi (izoxorik-izotermik jarayonlarda) jarayonlarning yo’nalishi va muvozanat shartlarini belgilovchi mezon bo’lib xizmat qilar ekan

Qaytar jarayonlarda bu energiyalar qiymati o’zgarmas bo’ladi. Biz shu paytgacha termodinamikaning 2-qonuni taqdim etgan 3 mezon bilan tanishdik (S,G,F) bilan. Shularni mohiyatini yanada yaqinroq bilish uchun bularni jarayonlar mobaynida o’zgarishini chizma (diagramma) xolatida ko’raylik.

Qaytar jarayonlarda bu energiyalar qiymati o’zgarmas bo’ladi. Biz shu paytgacha termodinamikaning 2-qonuni taqdim etgan 3 mezon bilan tanishdik (S,G,F) bilan. Shularni mohiyatini yanada yaqinroq bilish uchun bularni jarayonlar mobaynida o’zgarishini chizma (diagramma) xolatida ko’raylik.

Bu diagrammalarning abstissa o’qlariga jarayon yo’li (borishi) qo’yilgan (bunda jarayon borishi bilan o’zgaradigan va uni aniqlab borish mumkin bo’lgan biror kattalik nazarda tutilmoqda- masalan, kimyoviy reakstiyada ishtirok qiluvchi biror reagent konstentrastiyasi bo’lishi mumkin). Ordinata o’qlarida entropiya, Gibbs va Gelmgolst energiya qiymatlari qo’yilgan.

(a) jarayon borishi. (b) jarayon borishi. (v) jarayon borishi.

Bu chizmada entropiya (a), Gibbs (b) va Gelmgolst (v) energiyalarini jarayon mobaynida o’zgarishi ifodalangan. Bu erda

Bu chizmada entropiya (a), Gibbs (b) va Gelmgolst (v) energiyalarini jarayon mobaynida o’zgarishi ifodalangan. Bu erda

AV-o’z-o’zidan boruvchi qaytmas jarayon.

VS-o’z-o’zidan bormaydigan qaytmas jarayon.

V- muvozanat holati.

Ko’rinib turibdiki (chizmadan) sistemaninng muvozanat holatida (V nuqtada) uchchala (S,G,F) funkstiyalar ekstremal qiymatlarga: entropiya maksimum, Gibbs va Gelmgolst energiyalari minimum qiymatlarga ega bo’ladi.

HARAKTERISTIK FUNKSIYALAR

HARAKTERISTIK FUNKSIYALAR