Termiz muhandislik texnologiyalari instituti

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
TERMIZ MUHANDISLIK TEXNOLOGIYALARI INSTITUTI
­­­­­­­­­­­­­­­­______________________________________ fakulteti _____________________________________yo`nalishi
____-kurs ______-guruh talabasi
___________________________________ning
___________________________________fanidan
Tayyorlagan
KURS ISHI
Mavzu: Elektr kesmalash (lektro profillash). Vertikal elektr zondlash usuli


Topshirdi:
Qabul qildi: ___________________

Termiz – 2023

ELEKTR KESMALASH (LEKTRO PROFILLASH). VERTIKAL ELEKTR ZONDLASH USULI.
MUNDARIJA
KIRISH……………………………………………………………………………3
ASOSIY QISM
I BOB. ADABIYOTLAR TAHLILI………………………………………….…6
1.1. Elektr kesmalash (lektro profillash)………………………………………..…6
1.2. Vertikal elektr zondlash usuli………………………………………………..10
II BOB. TAJRIBA QISM…………………………………………………….....13
2.1. Vertikal elektr zondirlash usulida olingan maʻlumotlar asosida qarshilik kesimini tuzish…………………………………………………………………....13
2.2. Vеrtikаl elektr zondirlashning uch qаtlаmli nаzаriy grаfiklаrini tuzish…...…18
XULOSA…………………………………………………………………….…...22
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YHATI…………………….……25

Kirish
Kurs ishining dolzarbligi. Mustaqillikka erishib, yuksalish sari olg’a intilayotgan mamlakatimiz - O’zbekiston Respublikasining hududlarida biri - biridan chiroyli binolar, sanoat korxonalari, muhandislik inshootlari qad ko’tarmoqda. Mamlakatimiz iqtisodiyotini o’stirishda chet el investitsiyalarini kirib kelishi sababli ko’plab binolar va sanoat inshootlari jahon andozalariga javob bera oladigan darajada qayta qurilmoqda. Tabiiyki inshootlarning mustahkamligi, chidamliligi, bino qurilayotgan maydonning geologik tuzilishiga ko’p jihatdan bog’liq bo’ladi.
Har bir jamiyatni, fanni o’rganish bilan birga uning paydo bo’lish, rivojlanish, yuksalish va bugungi kundagi mavqega erishgunga qadar bosib o’tgan yo’li, bu yo’lning ayrim bosqich va davrlari, ularda yashab ijod etgan izlanuvchi, tadqiqotchi olimlar yoki turli kasb egalarining shu fanning yaratilishiga qo’shgan hissalari, hodisa va atrof-muhitdagi materiyani o’rganishda ularga yondashish usullari bilan tanishish katta ahamiyatga egadir. Bunday ma’lumotlar yig’indisi mazkur fanning tarixini tashkil etadi. Shunday qilib, fanni o’rganish bilan bir vaqtda, uning tarixini bilish, uni etarlicha o’rganish har bir bo’lajak mutaxassis uchun juda kerakdir.
Geofizikaning bevosita Yerni oʻrganish bilan shugʻullanadigan qismi amaliy va umumiy boʻlimlardan iborat. Amaliy Geofizikaga elektr razvedka, seysmik razvedka, gravimetrik razvedka, magnitrazvedka, radiometriya usullari kiradi; ular foydali qazilma konlarini qidirishga karatilgan. Umumiy Geofizika esa Yerning ichki, ustki qatlamlaridagi fizik maydonlar va jarayonlarni oʻrganadi.
Umuman Geofizikaning ayrim sohalari bilan ilmiy nuqtai nazardan shugʻullanish 16-asr oxirlaridan boshlangan. 19-asr oʻrtalarida Geofizika mustaqil fanga aylandi, 20-asr 40—60 yillariga kelib izchil sistema sifatida shakllandi. Oʻzbekistonda Geofizikaning vujudga kelishi 1867-70 yillarda Toshkentda fizik rasadxona ochilishi bilan boshlandi. Geomagnit oʻlchashlar 1871 yildan marshrutlar boʻylab oʻtkazilgan, 1877 yildan esa muntazam ravishda rasadxonada olib borilgan. 1901 yilda Toshkentda Oʻrta Osiyoda birinchi seysmik stansiya ochildi, 1928 yilda magnit rasadxona tashkil etildi. 1930-40 yillarda Oʻzbekistan barcha hududlarining magnitometrik va gravimetrik haritalari tuzildi.
Geofizika yer sharining umumiy fizik xossalarini, uning qattiq, suyuq va havo qatlamlaridagi jarayonlarni oʻrganadigan fanlar majmui. Uchta katta boʻlim:
Yer fizikasi, gidrofizika va atmosfera fizikasidan iborat. Geofizikaning xususiy usullari xilma-xil boʻlib, ular qattiq, suyuq va havo qatlamlarining xususiyatlarini oʻrganish bilan bir-biridan farq qiladi.
Elektroprofillashda o’rganilayotgan uchastkada gruntda qator profillar (yo’nalishlar) o’tkaziladi va ularni har birida jinslarni qarshiligi elektrodlar orasidagi masofani o’zgartirmas ko’chirib o’lchanadi. Bu uchastkada solishtirma qarshilikni belgilangan huqurlikda 189 o’zgarishini ko’rsatadi, o’zgarish jumladan karet bo’shliqlarining mavjudligi bilan bog’liq bo’lishi mumkin.
Geofizikaning bevosita Yerni oʻrganish bilan shugʻullanadigan qismi amaliy va umumiy boʻlimlardan iborat. Amaliy Geofizikaga elektr razvedka, seysmik razvedka, gravimetrik razvedka, magnitrazvedka, radiometriya usullari kiradi; ular foydali qazilma konlarini qidirishga karatilgan. Umumiy Geofizika esa Yerning ichki, ustki qatlamlaridagi fizik maydonlar va jarayonlarni oʻrganadi.
Geofizikada uchta yirik bo'lim bo'lib, ular uchta geosferalarga mos keladi:
a) Yer fizikasi;
b) gidrofizika;
d) atmosfera fizikasi. Yer fizikasi yeming tuzilishi, tarkibi, fizik xususiyatlari, unda kechadigan jarayonlarni tadqiq etadi. Bu vazifalarni bajarishda ko’plab 6 fanlar ishtirok etadi. Jumladan, seysmologiya, gravimetriya, magnitologiya, radiometriya, geotermika va h.k. Gidrofizika yerning suvli qobig‘ida sodir bo‘ladigan fizik jarayonlarni o ‘rganadi.
Shu bilan birga suv, qor va muzning molekuliyar tuzilishi, fizik-mexanik, elektrik, radiyasion va boshqa xususiyatlarini ham o‘rganadi.