Termiz davlat universiteti tojik filologiyasi va sharq tillari kafedrasi



Download 1,42 Mb.
bet113/193
Sana03.02.2022
Hajmi1,42 Mb.
#427904
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   193
Bog'liq
Termiz davlat universiteti tojik filologiyasi va sharq tillari k (1)

6-topshiriq.Yangi so’zlarni yozing va yodlang.

واژه ها


o‘tishi mushkul yo‘l

– dushvor ru

دوشوار رو

xullas

– oxere vaqt

آخر وقت

yana,qayta

– dubore

دوباره

un

– ord

آرد

fotoapparat

– durbin

دوربین

tegirmon

– osyob

آسیاب

qishloqi

– dehoti

دهاتی

extyoringiz

– extyor dorid

اختیار دارید

haydovchi

– ronande

راننده

ishora

– eshore

اشاره

yo‘lbosh– lovchi

– rahnamo

رهنما

qo‘shilmoq

– ezofe sho‘dan

اضافه شدن

yo‘l ko‘rsatmoq

– rahnamoi kardan

رهنمای کردن

atrof

– atrof

اطراف

o‘tmoq

– radd sho‘dan

رد کردن

ingichka

– borik

باریک

hayot

– ruzgor

روزگار

sovg‘a

– baxshesh

بخشش

umuman

– ruyhamrafte

رویهمرفته

badiha

– badiha

بدیهه

rahbarlik

– rayosat

ریاست

echki

– bo‘z

بز

ziroat, ekin

– zaroa’t

زراعت

muzqaymoq

– bastani

بستنی

zo’r qilmoq

– zur zadan

زور زدن

o‘pmoq

– bo‘sidan

بوسیدن

zanjir

– zanjir

زنجیر

qo‘lga kiritmoq

– bedast ovardan

به دست آوردن

musobaqa

– zurozmoi

زورازمایی

hisob kitobsiz

– bihesob ketob

بی حساب و کتاب

yaponlarga oid

– jopo‘ni

ژاپنی

xalqaro

– beyn al melali

بین المللی

buterbrot

– sondvich

ساندویج

semiz,to‘la

– parvor

پروار

tegirmon toshi

– sange osyob

سنگ آسیاب

orqa

– po‘sht

پشت

teshik

– surox

سوراخ

ko‘prik

– po‘l

پل

zararlanish, lat yeyish

– shekast

شکست

orqaga qolmoq

– jomonde

جا ماندن

sog‘in(sigir)

– shirdeh

شیرده

bosh yo‘l

– jode

جاده

talab

– talab

طلب

sovg‘a

– joize

جایزه

talab qilmoq

– talab qilmoq

طلبید

yig‘ilmoq

– jam’ sho‘dan

جمع شدن

ter

– araq

عرق

aylantirmoq

– charxondan

چرخاندن

chuqur

– amiq

عمیق

Tommoq

– chakidan

چکیدن

fotih

– foteh

فاتح

xitoy

– chin

چین

tahsilni tugatgan

– foreg‘ ut tahsil

فارغ التحصیل

bir narsa

– chizi

چیزی

muzqaymoq

– folude

فالوده

xudo bersin

– xudo bedehad

خدا بدهد

kurash usuli

– fo‘t u fan

فوت وفن

tikilib qaramoq

– xire sho‘dan

خیره شدن

qadimgi

– qadim

قدیم

qad, tana

– qad

قد

qahvaxona

– qahvexone

قهوه خانه

kuchli

– qavi

قوی

در اختیار کسی گذاشتن dar exteyor kasi go’zoshtan – biror kishining ixtiyoriga bermoq


ساخت شرکت ایران خود رو soxt shirkat ironxudru – Iron xudru shirkati mahsulsti

Test savollariga javob bering.Test savollariga javob bering. Test savollariga javob bering.





Testlar:
1. mo’soferat so’zi qanday ma’noni bildiradi?
A) musofir
B) sayohatchi
S)musofirlar
D) sayohat
2. rayosat so’zi qanday ma’noni bildiradi?
A) xalq
B) oldinda yuruvchilar
S)ma’muriyat
D) boshliq
3. beynalmelel so’zi qanday ma’noni ifodalaydi?
A) millatlar
B)xalqaro
S)xalqlar
D) odamalr
4.ro’yhamrafteso’zi qanday ma’noni ifodalaydi?
A) umuman
B) har hafta
S) doima
D)biror hafta
5. foreg’uttahsil so’zi qanday ma’noni ifodalaydi?
A) o’qishni tugatgan
B) yilni tugatgan
S) o’tgan yil
D) forig’ bo’lmoq
6. kuler so’zi qanday ma’noni bildiradi?
A) televizor
B) kondisioner
S) radio
D) mashina
7. folude so’zi qanday ma’noni ifodalaydi?
A) muzlatgich
B)muz
S) muzqaymoq
D)qaymoq
8. durbinso’zi qanday ma’noni ifodalaydi?
A) ko’rmoq
B)uzoq
S) durbin
D) fotoapparat
9. rahnamo kardan so’zi qanday ma’noni ifodalaydi?
A)yo’l boshlovchi
B) yo’l
S) ko’rsatmoq
D) yurmoq
10.ziroatso’zi qanday ma’noni ifodalaydi?
A) ziravor
B) ekmoq
S) ekish
D) ekin




45-amaliy mashg’ulot

“Sangiye natavon bar dosht” matni. Badiheye Hofez shiroziy hikoyati. Sa’diyning “ Peyke Bahor” g’azalini



Reja:

  1. “Sangiye natavon bar dosht” matni.

  2. Badiheye Hofez shiroziy hikoyati.

  3. Sa’diyning “ Peyke Bahor” g’azalini



  1. “Sangiye natavon bar dosht” matnini o‘qing, ko‘chirib yozing va tarjima qiling.

سنگی را که نتوان برداشت
در روزگار قدیم هر آبادی یک پهلوان داشت، پهلوان قویترین مرد آبادی بود. پهلوان خیر آباد مرد به نام قادر بود. پهلوان قادر بسیار مهربان بود. مردم آبادی اورا خیلی دوست داشتند. او شاگردان زیادی داشت. به آنها فوت و فن کشتی را یاد می داد.
وقتی فصل بهار رسید. پهلوانها با هم کشتی می گرفتند و زورازمایی می کردند. زورازمایی کار ساده نبود . پهلوانها سنگهای که بزرگ و کوچک را بلند می کردند. هر کس بزرگترین سنگ را بر داشت جایزه می گرفت. جایزه او گوسفند پروار یا بزی شیرده بود.
در میان شاگردان پهلوان قادر، جوانی به نام سلمان بود. سلمان قدی بلند و بازوهای قوی داشت. او آسیاب بود. همه آسیاب ها اسب داشت. اسب سنگ آسیاب را می چرخند و گندم ها را آرد می کرد. اما سلمان خودش آسیاب را می چرخاند . به همین دلیل روز به روز بازوهایش قویتر و زورش بیشتر می شد. پهلوان قادر سلمان را بسیار دوست داشت. چون او شب و روز کار میکرد.
فصل بهار رسید و پهلوان ها برای زورازمایی به میدان آبادی آمدند. سلمان هم در میانش بود.
در گوشه میدان یک سنگ آسیاب قدیمی بود. پهلوان قادر روی سنگ آسیاب نشست تا روزازمایی پهلوان ها را تماشا کند. سنگ های بزرگ و کوچک وسط میدان بود. پهلوانها یکی یکی جلو آمدند و سنگ هارا بلند می کردند. زورازمایی از سنگ کوچک شروع شده و به سنگ بزرگ رسید . فقط دو پهلوان در میدان بودند: پهلوان مراد و پهلوان سلمان. پهلوان مراد به طرف سنگ بزرگ رفت . عرق از سر رویش می چکید. دو دستشرا به دور سنگ بزرگ حلقه کرد تا آنرا بلند کند. اما هر وقت زور زد نتوانست . سرش را پایین انداخت و کنار رفت. پهلوان سلمان جلو آمد. دستهایش را مانند زنجیر به دور سنگ حلقه کرد. همه زورشرا توی بازوهایش جمع کرد و سنگ را روی سینه اش بلند کرد. اهلی آبادی برایش هیاهو کردند. پهلوان سلمان سنگ را بر زمین انداخت. پهلوان قادر به او گفت: آفرین پهلوان! آن گوسفند پروار به تو می رسد. پهلوان سلمان جلوی پهلوان قادر زانو زد. دست اورا بوسید و گفت: می خواهم با پهلوان قادر زورازمایی کنم.
پهلوان قادر لبخندی زد گفت: تو قویترین جوان آبادی هستی . اگر مرا شکست بدهی، پهلوان آبادی می شوی ! این را گفت و به طرف سنگ بزرگ رفت. دو دستشرا به دور سنگ حلقه کرد. با یک تکان سنگ را از زمین بلند کرد. اهل آبادی برایش هیاهو کرد . بر گشت و روی سنگ آسیاب نشست و گفت: حالا چه کنیم پهلوان ! پهلوان سلمان گفت: از روی سنگ آسیاب بلند شوید! پهلوان قادراز روی سنگ آسیاب بلند شد و گفت: می خواهی چی می کنی ؟ پهلوان سلمان گفت: سنگ آسیاب را بلند کنیم. این را گفت و به طرف آسیاب رفت. پهلوان قادر و اهل آبادی با تعجب به او نگاه می کردند. او سنگ آسیاب را تکان داد . سوراخی در وسط سنگ بود. دو دستش را در سوراخ سنگ جا داد. نفس عمیقی کشید، سنگ آسیابرا روی سینه اش بلند کرد و به دور خود چرخید. دستش را از هم باز کرد و سنگ را بر زمین انداخت. اهل آبادی برایش هیاهو کردند.
پهلوان قادر دستی به شانه او زد و گفت : آفرین! پهلوان سلمان دست پهلوان قادررا بوسید .
پهلوان قادر به طرف سنگ آسیاب رفت . دو دستش را در سوراخ سنگ جا داد . نفس عمیقی کشید زور زد تا سنگ را از جا بکند، اما نتوانست. اهل آبادی با تعجب به او نگاه می کردند. دوباره دستش را به دور سنگ حلقه کرد و زور زد، اما باز هم نتوانست. عاقبت سنگ آسیابرا بوسید و کنار رقت. اهل آبادی گفتند: پهلوان قادر! چرا سنگرا می بوسی؟ آنرا بلند کن!
پهلوان قادر لبخندی زد و گفت: از قدیم گفته اید: – سنگی را که نتوان بر داشت. باید بوسید و زمین بر گذاشت. از آن روز پهلوان سلمان ، پهلوان خیرآباد شد.

  1. Badiheye Hofez shiroziy hikoyati eshiting va tarjima qiling.



بدیهه حافظ شیرازی
در یکی از غزلهای خود حافظ شاعر معروف ایران کفت: اگر آن ترک شیرازی به دست آرد دل مارا به خال هندویش بخشم سمرقد و بخارا را. امیر تیمور فاتح سمرقند، پس از رسیدن به شیراز حافظ را نزد خود طلبید. وقتی حافظ به در بار آمد امیر تیمور با اشاره به لباسهای کهنه شاعر و شعرش به خنده گفت: – با همین وضعیتی سمرقند و بخارا را به خال هندوی یک ترک شیرازی بخشیدی؟ حافظ هم با اشاره به لباس کهنه خود، به شوخی گفت: – از همین بخشش های بی حساب و کتاب است که به این روز افتاده ام.

  1. Sa’diyning “ Peyke Bahor” g’azalini yodlang.


پیک بهار
بر خیز که می رود زمستان بگشای در سرای بستان
نارج و بنفشه بر طبق نه منقل بگذار در شبستان
وین پرده بگوی تا به یک بار زحمت ببرد ز پیش ایوان
بر خیز که باد صبح نوروز در باغچه می کند گل افشان
خاموشی بلبلان مشتاق در موسم گل ندارد امکان
سعدی
منقل بگذار ...: منقل و خوابگاه را رها کن ( شبستان در اینجا یعنی خوابگاه یا خانه )
سرای بُستان : بستان سرا، کوشک یا بنای که درون باغ و بستان می سازند.

Test savollariga javob bering.Test savollariga javob bering. Test savollariga javob bering.





Testlar:
1. qavitarin so’zi qanday ma’noni bildiradi?
A) eng kuchli
B) kuchli
S)kuchsiz
D) qavat
2. futo’ fan so’zi qanday ma’noni bildiradi?
A) sakrash
B) usul(kurash)
S) kurash
D) fan
3. joize so’zi qanday ma’noni ifodalaydi?
A) sababli
B) joy
S)mukofat
D) o’rin
4.osyobso’zi qanday ma’noni ifodalaydi?
A) un
B) suv
S) tegirmon boshi
D)tegirmon
5. charxidanso’zi qanday ma’noni ifodalaydi?
A) aylana
B) aylanib kelmoq
S) charx
D) aylanmoq
6. zurozmoiy so’zi qanday ma’noni bildiradi?
A) kuchli
B) boshliq
S) kuch sinashish
D) sinash
7. chakidan so’zi qanday ma’noni ifodalaydi?
A) chaka
B) suv
S) tommaq
D)qo’ymoq
8. javonso’zi qanday ma’noni ifodalaydi?
A) javon
B)yosh
S) ayol
D) bolalar
9. shekastan qanday ma’noni ifodalaydi?
A)sinmoq, sindirmoq
B) lat emoq
S) bo’linmoq
D) yutmoq
10.ma’rufso’zi qanday ma’noni ifodalaydi?
A) ilimli
B) taniqli,mashhur
S) kuchli
D) odam



Download 1,42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   193




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish