Termiz davlat universiteti sport faoliyati va boshqaruv fakulteti

III. BOB . Basketbol oʻyinida toʻpni qabul qilish , toʻpni otish va toʻpni olib yurish texnikasi va taktikasini oʻrgatish uslibiyati

III.1 Shugʻullanuvchilarga toʻp bilan hamda toʻpsiz harakatlanish texnikasi va taktikasini oʻrgatish
Toʻp bilan bajariladigan usullar (texnikasi). Toʻp bilan bajariladigan usullar quyidagi texnik malakalarni: toʻpni ilib olish, uzatish, urub yurish va toʻpni savatga otishni oʻz ichiga oladi.
Toʻpni ilib olish – bu malakaning yordamida oʻyinchi ishonarli ravishda toʻpni egallab olish va u bilan keyingi hujum harakatlariga kirishishi mumkin.
Toʻpni ilib olish, keyinchalik toʻpni oshirib berish, olib yurish yoki otishni bajarish uchun ham dastlabki holat hisoblanadi, shuning uchun harakatlar oʻz tuzilishsi bilan keyingi usullarni aniq va qulay bajarilishini taʻminlashi lozim. Oʻyinchi toʻpni xali ilmay turib, uni keyin qayoqqa va kimga uzatishni bilishi kerak.
Toʻpni ikki qoʻl bilan ilib olish. Toʻpni ikki qoʻl bilan ilib olish, toʻpni egallashning eng oddiy va shu bilan birga ishonchli usuli hisoblanadi.
Tayyorlov qismi: agar toʻp oʻyinchiga koʻkrak yoki bosh balandligiga yaqinlashayotgan boʻlsa, unda qoʻllarni toʻpga qarshi chiqarish, boʻsh barmoqlar va panja bilan toʻpni tutish, toʻp hajmiga nisbatan kattaroq voronkani hosil etish kerak.
Asosiy qismi: toʻp barmoqlarga tegish vaqtida unga panjalarni yaqinlashtirib, barmoqlar bilan ushlash kerak (kaft bilan emas), qoʻllarni esa koʻkrakka tortib, tirsak boʻgʻinlarida bukish kerak. Qoʻllarni bukish uchib kelayotgan toʻpning urish kuchini pasaytiradigan amortizatsiyon harakat hisoblanadi.
Yakunlovchi qism: toʻpni qabul qilgandan keyin gavdani yana ozgina oldinga tashlanadi: yoyilgan tirsaklar bilan raqibdan saqlanayotgan toʻpni keyingi harakatlarga tayyorlash holatiga olib chiqiladi. Agar toʻp koʻkrak balandligidan ancha past uchib kelsa, unda oʻyinchi toʻpining uchish balandligiga pasaytirib, odatdagidan koʻra pastroq oʻtiradi (1-rasm).