Termiz davlat universiteti jismoniy madaniyat fakulteti jismoniy tarbiya va sport nazariyasi kafedrasi

1. Gimnastika chiqishlarining ahamiyati 
Gimnastika  chiqishlari  jismoniy  tarbiya  bilan  sportni  targ‗ibot  va  tashviqot  qilishning 
samarali  vositasidir.  Shahar  maydonlarida,  о‗yingohlarda  о‗tkaziladigan  ommaviy  gimnastika 
chiqishlari umum-xalq bayramlariga aylanadi va u katta siyosiy ahamiyatga ega bо‗lmoqda. Ular 
О‗zbekiston  xalqlarini  moddiy  farovonligi  va  madaniy  saviyasining  oshayotganligini,  о‗sib 
kelayotgan  yoshlar  hamda  katta  yoshdagilarning  jismoniy  tayyorgarligini  va  sport  mahorati 
barkamolligining yorqin ifodasidir. 
Gimnastika  chiqishlarinig  tarixi  1882-yilda  Chexoslovakiyada  о‗tkazilgan  umumlochinlar 
slyoti bilan bog‗liq. Birinchi marta Praga shahrida ushbu tadbirda 700 dan ortiq sportchi ishtirok 
etgan. 
Sobiq  Ittifoqda  birinchi  marta  gimnastik  ommaviy  chiqishlar  1919-yilda  «Bceoбyч»ning 
sport  bayrami  erkin  mashq  va  figurali  yurishlar  bilan  boshlangan.  Keyinchalik  gimnastik 
chiqishlar-bayramlar doimiy bо‗ldi. 
Hozirgi kunda О‗zbekistonda о‗tkaziladigan hamma tantanali kunlarni nishonlash gimnastik 
chiqishlarisiz о‗tmaydi. Bunda mingminglab maktabgacha ta‘lim muassasalari tarbiyalanuvchilari, 
о‗quvchilar, talabalar, san‘at ustalari va sportchilar ishtirok etishadi.
4
 
Gimnastika chiqishlari va unga tayyorgarlik kо‗rish qatnashuvchilarning о‗ziga ham ijobiy 
ta‘sir  kо‗rsatadi.  Ayrim  hollarda  gimnastika  chiqishlariga  ilgari  sport  shо‗balarida 
shug‗ullanmagan  yoshlar  jalb  qilinadi.  Chiqishlarga  tayyorlanish  rejasidagi  muntazam  jismoniy 
mashq mashg‗ulotlari qatnashuvchilarga bunday mashg‗ulotlaming foydasini bevosita kо‗rsatadi 
va ularni zaruriy talabga aylantiradi. Bunday marosimlar tugagach, gimnastika va sportning boshqa 
turlari  bilan  shug‗ullanish  istagini  bildiruvchilar  (kо‗proq  gimnastika  chiqishlari  ishtirokchilari 
orasidan) kо‗payadi. 
 
 
4 
Yefimenko A.I., Yo‗ldashev Q.Q., Umarov M.N. Gimnastika darsining samaraligini oshirish usullari. Tashkent, 1995 g 

---

16 
 
Ommaviy gimnastika chiqishlarining jamoalik tamoyili ayrim ishtirokchilarning boshchilik 
rolini mustasno qiladi.  Agar  gimnast  о‗z harakatlarini sheriklari  bilan moslab bajarmasa, uning 
ham, jamoaning ham harakatlari mazkur sport chiqishida muvaffaqiyat keltirmaydi. Shunday qilib, 
gimnastik chiqish ishtirokchilarida jamoa oldida  о‗z burchini his  qilish,  о‗rtoqlik  va mas‘uliyat 
hissini tarbiyalash uchun qulay sharoit yaratiladi.