Termiz davlat universiteti biologiya kafedrasi

10-rasm. Potometr.

Vazifa:

1. 
   Har xil tur o’simliklarninig novdalarini tayyorlash.
   
2. 
   Mustaqil Potometr asbobini yasab unda o’simliklar novdasining suv shimish
   

tezligini aniqlash va kuzatish.

3. 
   Olingan ma’lumotlar asosida xulosalar qilish
   

9. laboratoriya ishi. Transpiratsiya jadalligini torzion tarozida aniqlash

Traspiratsiya o’simlik tanasida sodir bo’ladigan eng muhum fiziologik jarayonlardan biridir. O’simlik tanasi orqali suvning bug’lanishiga traspiratsiya deyiladi. Traspiratsiya jadalligi deb muayyan barg yuzasidan ma’lum vaqt davomida bug’latilgan suv miqdoriga aytiladi.
Ishning maqsadi. Yoz oylarida o’simliklarning suvni tejab sarflash xususiyatlarini o’rganishdan iboratdir.
Kerakli jihozlar: termostat, torzion tarozi, sekundomer, qog`oz qopchalar, qaychi, daftar, qalam, chizg`ich.
Ishni bajarish tartibi. Ish A.A. Ivanov (1950) uslubi bo’yicha bajariladi. Traspiratsiya jadalligi torzion tarozi yordamida barglarni tezlik bilan tortish yo’li orqali aniqlanadi. Bunda kun davomida, har 2 soatda (takrorlanishi 2-3 marta), ya’ni ertalabki soat 8⁰⁰ dan kechqurungi soat 20⁰⁰ gacha o’simlik bargining dastlabki og’irligi. So’ngra 3 minutdan keyingi og’irligi tortiladi va daftarga yozib olinadi hamda og’irligi ma’lum bo’lgan bu barg raqamlangan qog’oz qopchalarga solinadi. Har 2 soatda bargni tortishdan avval havo harorati va havoning nisbiy namligi Asman psixrometri orqali o’lchanib turiladi va ko’rsatkichlar daftarga yozib boriladi. Ishning oxirida raqamlangan qopchalarga solingan o’simlik barglari termostatda 105⁰C da og’irligi o’zgarmagunga qadar quritiladi va quritilgandan keyingi og’irligi ham tortiladi (namunadagi suvning miqdori aniqlanadi). Og’irligi yana daftarga yozib olinadi va quyida keltirilgan formula asosida traspiratsiya
jadalligi hisoblanadi, jadval to’ldiriladi, xulosa qilish bilan ish yakunlanadi.

9.