Теплоэнергетика 08

Ҳарорат майдонлари бир турли ва турлимас ҳарорат майдонларига ажратилади. Биринчи ҳолда ҳарорат майдонларининг ҳамма нуқталарида вақтнинг ҳар дақиқасида ҳароратлар бир хил, иккинчи ҳолда- бир хил эмас . Бир турли бўлмаган ҳарорат майдонида бир хил ҳарорат кўрсаткичли нуқталарни ажратиш мумкин. Бу нуқталар изотермик сиртни ҳосил қилади. Ихтиёрий юзадан вақт бирлигида ўтаётган иссиқлик миқдори иссиқлик оқими Q дейилади. Иссиқлик кўчиши жадаллиги иссиқлик оқимининг юзавий зичлиги билан тавсифланади,иссиқлик оқими зичлиги оқимнинг юза бўйича текис тақсимланишини билдиради

• Вт/м2

• бунда F - Q иссиқлик оқими ўтаётган юза майдони.

Иссиқлик ўтказувчанлик амалга ошириш

• Иссиқлик ўтказувчанлик:
• газларда –молекула ва атомлар диффузияси
• (λг=0,006-0,6 Вт/(мК);
• суюқликларда–эластик тўлқинлар тебранишлар
• (λж=0,07-0,7 Вт/(мК);
• металларда – эркин электронлар диффузияси
• (λм=10-418 Вт/(мК).

Изотермик юза

• Бир турли бўлмаган ҳарорат майдонида бир хил ҳарорат кўрсаткичли нуқталар - изотермик сиртни ҳосил қилади

Ҳарорат градиенти

• Иссиқлик ўтказувчанликнинг асосий қонуни (Фурье қонуни) иссиқлик ўтказувчанлик натижасида юзага келадиган иссиқлик оқими билан муҳитда ҳароратлар ҳар хиллиги орасидаги миқдор жиҳатдан боғлиқликни ўрнатади. Уни ифодалаш учун муҳитда t + ∆t ; t ; t - ∆t ҳарорат кўрсаткичли изотермик сиртлар ажратамиз.

• Изотермик юзада Р нуқтасини оламиз. Р нуқтадан изотермик сиртга нормаль ўтказамиз. Ҳарорат градиенти деб шундай вектор тушуниладики , унинг йўналиши ҳарорат ўсиши бўйича тўғри келади ва у ушбу йўналишда ҳароратдан олинган ҳусусий ҳосилага тенг: