Теория вероятностей и математическая статистика

OYD modelining konsepsiyalari

Yuqorida keltirilgan tushunchalarga tayangan holda OYDning boshqacha ta’rifini keltiramiz. OYD – bu dasturlash metodologiyasi bo‘lib, unda dasturga obyektlar majmuasi sifatida qaraladi. Har bir obyekt aniq bir sinfning amalga oshirilishidir, sinflar esa vorislik tamoyiliga ko‘ra shajara hosil qiladi.

Bu ta’rifdagi uchta asosiy qismni ko‘rsatish mumkin: birinchidan, OYD element sifatida obyekt konstruksiyalari ishlatadi; ikkinchidan, har bir obyekt qandaydir aniq bir sinfni amalga oshirilishidir; uchinchidan, sinflar shajaraviy tarzda tashkil etilgan. Shu uchta talab amalga oshirilgandan keyingina dasturni OYD deyiladi.

OYD tillari

Ko‘pgina zamonaviy dasturlash tillari OYDni osonlashtirish uchun maxsus yaratilgan. Biroq, OYD usulini obyektga yo‘naltirilmagan tillarda ham amalga oshirish mumkin va aksincha, OYD tillarida yozilgan har qanday kod avtomatik ravisha obyektga yo‘naltiligan bo‘lib qolmaydi.

Odatda OYD tillari quyidagi elementlardan tashkil topadi:

• Tarkibida maydonlari (berilganlar-sinf a’zolari) va metodlari (funksiyalar - sinf a’zolari) sinflarni e’lon qilish;
• Sinfni kengaytirish mexanizmi (vorislik) – mavjud ajdod sinfdan uning xususiyatlarini o‘z tarkibiga avtomatik ravishda oluvchi avlod sinfini yaratish. Aksariyat OYD tillarida sodda (bittalik) vorislik qo‘llab quvvatlanadi.

OYD tillari

• Bitta o‘zgaruvchiga turli sinflarning nusxalarini qiymat sifatida berish imkoniyatini beruvchi polimorf o‘zgaruvchilar va funksiyalar (metodlar) yaratish imkoniyati;
• Virtual metodlardan foydalanish hisobiga sinf nusxalarining polimorfligini ta’minlash. Ayrim OYD tillarida sinfning barcha metodalri virtual bo‘ladi.
• Hozirda OYD tillari sifatida ommalashgan Simula, C++, Visual Basic, Object pascal, Java, C#, PHP dasturlsh tillarini keltirish mumkin.