Темур даврида илму-фан ва маънавий хаёт

АМИР ТЕМУР ДАВРИДАГИ МАМЛАКАТЛАР:

1. 
   Ироқ
   
2. 
   Гилон
   
3. 
   Журжон
   
4. 
   Мозандорон
   
5. 
   Озарбайжон
   
6. 
   Форс
   
7. 
   Эронистон
   
8. 
   Белужистон
   
9. 
   Сеистон
   
10. 
    Қобулистон
    
11. 
    Ширвон
    
12. 
    Султония
    
13. 
    Рой
    
14. 
    Гуржистон – форснинг Ироқ томони
    
15. 
    Лористон – форснинг Ироқ томони
    
16. 
    Хузистон
    
17. 
    Арманистон
    
18. 
    Олтин ўрда
    
19. 
    Кашмир
    
20. 
    Мултон
    
21. 
    Мулки шодмон
    
22. 
    Афғонистон – Қобулистон
    
23. 
    Хиндистон
    
24. 
    Никед Империяси - ўрта ер денгизи ороллари
    
25. 
    Константинопол атрофи, Византия - Рим
    
26. 
    Туркия
    
27. 
    Лебос – ороллар, ҳар қайси ўзига мустақил бўлган
    
28. 
    Хиос – ороллар, ҳар қайси ўзига мустақил бўлган
    
29. 
    Генуя
    
30. 
    Родос
    

• 
  91
  

31. 
    Галатия
    
32. 
    Фракия
    
33. 
    Пафлогония
    
34. 
    Смирно
    
35. 
    Фолостин
    
36. 
    Хуросон
    
37. 
    Мовароуннахр
    
38. 
    Мўғилистон.
    

• 
  Х У Л О С А
  
• 
  Амир Темур йирик давлат арбоби, икки таълимот билимдони, комил инсонлик хислати, фазилатларига, юксак маънавий баркамолликка эга бўлган шахсдир.
  
• 
  Президентимиз Каримов И.А. уни ҳурмат билан тилга олар экан: “Амир Темур ѐшлик чоғидан мард, довюрак, ғурурли, ўткир зеҳн ва ақлу илрок эгаси бўлиб ўсди. Турли дунѐвий илмларни, харбий санъатни эгаллади. Қуръони Каримни ѐд олди, ҳадис илмини ўрганди. Иймон-эътиқодли, ҳалол-пок инсон бўлиб етишди” – деб холисона сохибқирон бобомизга баҳо берган.
  
• 
  Ҳақиқатда улуғ бобокалонимиз Амир Темур улуғлигида ўзига хос
  маънавий сифатлар ѐтади. Ана шундай таъриф бир қатор
  
• 
  темурийзодаларга ҳам хос бўлиб қарийиб 35-тадан ортиқ Амир Темур фарзандлари, невалари, чеваралари нафақат подшоҳлар, балки йирик илму-фан арбоблари бўлиб, халқимиз маъравий маданиятига муносиб ҳисса қушган фазилатли зотлар эди. Амир Темур ва темурийларнинг маънавий-маданий фазилатлари ҳақидаги билимларимиз фақат халқимиз ўз мустақиллигини қулга киритгандан кейин ўрганишликка киритилди. Собиқ чор Россияси ва собиқ советлар даврида сохталаштирилган тарихимиз, миллий қадриятларимиз қайта тикланди. Уни чуқур ва атрофлича ўрганиб халқимизга етказишга имконият яратилди. Янги-янги тарихий китоблар чоп этилиб, Амир Темур ҳақидаги билимларимиз кенгайиб бормоқда. Шу жумладан, Амир Темур ва темурийлар даври тарихи, миллий қадриятлар қайта ўрганилмоқда. Шу даврнинг салохияти, тарихий сабоқлари қанча чуқурроқ ўрганилишга ҳаракат қилинган сари янги-янги бой тарихий маълумотларнинг гувохи бўлмоқдамиз. Бу даврнинг тарихий сабоқлари, ҳозирги ва келажак авлод учун намунавий маънавий тарбия ролини бажаришда зарурий, керакли манба бўлади деган ниятда ушбу қўлланма тайѐрланиб чоп этилмоқда.
  
• 
  Ана шу мақсадда ушбу ўқув қўлланма янги ва дастлабки манбалар асосида ѐзилганлиги, ѐш авлодга, айниқса, талаба ѐшларга таълим-тарбия беришда, уларда халқимиз, Ватанииз ҳақида миллий давлатчилигимиз,
  
• 
  92
  
• 
  миллий урф-одатлар, қадриятлар ҳақида, буюк олиму-уламолар, машҳур саркардалар, давлат арбоблари, миллий қахрамонлар, шу жумладан, Амир Темур, темурийлар ҳақида янги билимларга эга бўладиган тарихий ҳақиқат асосида уларга нисбатан тўғри тушунча пайдо бўлиши муқаррар деган хулосага келамиз.
  
• 
  Амир Темур ва темурийларнинг маънавий-маданиятини талаба
  ѐшларга ўргатилар экан, улардан кутиладиган асосий мақсад ѐшларимиз
  келажакда маънавиятли, комил инсон бўлишидир. Чунки юксак
  маънавиятли инсон умумхалқ манфаатини кузлаб, давлат ва жамият учун
  ўз тақдирини Ватан тақдири билан боғлайди, Ватан учун куйиб-ѐнади,
  Ватан рухи билан яшайди. Ватан куч-қудратини оширишга,
  
• 
  мустаҳкамлашга бор кучи, имконияти ва билимини сарф қилади. Амир Темур ва темурийлар ана шундай ақл-заковатли маънавиятли инсонлар булганлар. Ана шундай тарбияни Амир Темур ѐшлигида ота-онасидан олиб темурийларга ҳам шундай рухда тарбия берди.
  
• 
  Амир Темурнинг 4-ўғли, 2-та қизи бор эди. ўғилларидан: Ғиѐсиддин
  Жаҳонгир Мирзодан 2-та ўғил, 10-та невара, 1-та чевара; Умаршайх
  Мирзодан 5-та ўғил, 18-та невара, 14-хевара; Жалолиддин Мироншоҳ
  Мирзодан – 6-та фарзанд, 4-та невара, 11-та чевара, 8-та хевара, Шохрух
  Мирзодан – 7-та ўғиллари, 13-та невараси бўлиб, уларнинг ҳаммаси
  қобилиятли сиѐсий-давлат арбоби, саркарда, илму-фанга қизиққан,
  
• 
  халқига содиқ кишилар бўлганлар, уларнинг ҳар бири ѐш авлод учун муносиб намуна бўладиган кишилар бўлиб, тарихда ўз номларини қолдиришга эришганлар.
  
• 
  Ушбу ўқув қўлланмада ана шу ҳақда фикр юритилиб ѐшларга, умуман, талабаларга таълим-тарбия беришда ўқув қўлланма сифатида фойдаланишни асосий мақсад қилиб қўйилган ва чоп этишга тавсия этилган.
  
• 
  93
  
• 
  Ш.А.Ахадов. Т.С.Эгамов
  
• 
  «Амир Темур ва темурийлар даврининг интеллектуал салохияти»
  
• 
  Мусаҳҳиҳ: Х.Жураев
  
• 
  Нашрга тайѐрловчи: Ҳ.Абдураҳимова
  
• 
  Теришга берилди 12.06.2004 йил
  
• 
  Босишга рухсат этилди 15.10.2004 йил. Шартли босма табоғи 7,3. Нашриѐт манзили: Самарқанд шаҳри Лолазор 70. СамДАҚИ босмахонаси 500 нусха. Бахоси эркин нархда
  
• 
  94