Темур даврида илму-фан ва маънавий хаёт

ШОҲРУҲ МИРЗО ВА УНИНГ АВЛОДЛАРИ.

Шоҳруҳ Мирзо - Амир Темурнинг тўртинчи ўғли бўлиб, 1377

(1377-1447) йилда тўғилиб, 1447 йилда вафот этади. У

Хуросон, Мозандорон, Сенстон, Ғарбий Эрон, Ироқ, Озарбайжон (то 1405-1409 йилгача) ҳокими. 1409 йилдан 1447 йилгача Хуросон, Моварауннахр Хоқони Сайиди - подшоҳи бўлган. У йирик давлат арбоби, моҳир дипломат, диний тасаввуф таълимоти билимдони, дунѐвий илмларни яхши билган, зеҳни ўткир, иродали, қобилиятли подшоҳ, комил инсон, ҳарбий саркарда, Амир Темурнинг марказлашган давлатини сақлаб қолаолган, авлиѐю-пирларга, буюк илму-фан намоѐндаларига ҳомий бўлган темурзодалар ичида энг нуфузли ва обрўлиси эди. Унинг 7-та ўғиллари бор эди: Улуғбек Мирзо, Суюғартмиш Мирзо, Муҳаммад Жўғий Мирзо, Хон ўғлон, Муҳаммад Ёрди Мирзолар. 13-та невараси бор эди: Абдулло Мирзо, Абдурахмон, Абдулатиф Мирзо, Абдулазиз Мирзо (Иброҳим Султон ўғли, Улуғбек ўлдирилгандан кейин Моварауннахрга 1451 йилда подшоҳ бўлган), Ало-уд-Давло, Султон Муҳаммад, Абулқосим Бобур (Бойсунғур Мирзо ўғиллари), Маъсуд Мирзо, Қорачор Мирзо (Суюғартмиш Мирзо ўғиллари), Али Мирзо, Абу Бакр Мирзо (Муҳаммад Жугий ўғиллари). 5 та ўғил ва Робия Султон Бегим чеваралари: Аҳмад Мирзо, Муҳаммад Жугий Мирзо (Абдулатиф Мирзо ўғиллари), Султон Иброҳим Мирзо (Ало-уд-Давло

88

• 
  Улуғбек Мирзо (1394-1449)
  
• 
  Ғиёсиддин Бойсунғир Мирзо (1397-1433)
  
• 
  Иброҳим Султон Мирзо (1394-1435)
  
• 
  Абдулатиф Мирзо
  
• 
  (1430-1449)
  
• 
  Абул Қосим Бобур
  
• 
  ўғли), Ёдгор Муҳаммад (Султон Муҳаммад ўғли), Шоҳмаҳмуд Мирзо (Абулқосим Бобур Мирзо ўғли) Робия Султон Бегим (Улуғбек Мирзо қизи бўлиб, ундан Кўчкинчихон ва Суюнчи Хонлар қолиб Абулхайрхон ўғилларидир.
  
• 
  - Шоҳрух Мирзонинг катта ўғли, Амир
  
• 
  Темурнинг севган невараси, атоқли давлат арбоби, талантли ҳарбий саркарда, йирик олим, икки диний ва дунѐвий таълимотлар билимдони, саловатли маънавиятчи, тарихчи, илму-фан жонкуяри, олиму-уламоларга меҳрибон, Турон-заминида миллий маданиятни Жахон цивилизациясига олиб чиққан олим сифатида машҳур бўлган темурийзодадир.
  
• 
  Шоҳруҳнинг 3-чи ўғли, талантли давлат арбоби,
  икки таълимот билимдони, қобилиятли олим,
  маънавий мерос жонкуяри, Абулқосим
  
• 
  Фирдавсийнинг «Шоҳнома» асарини туркий тилга
  таржима қилдирган (1425-1426 йилларда),
  
• 
  Темурийлардан биринчи Бош Вазир даражасига
  кўтарилган сиѐсий раҳбар, мамлакатда бир қатор
  иқтисодий ва ижтимоий ислоҳотлар ўтказиб,
  давлат томонидан аҳолини ижтимоий ҳимоя
  
• 
  қилиш сиѐсатини амалга оширган инсонпарвар темурийзода эди. У илмий ва бадиий ижод қилишни яхши касб деб билар эди. Бойсунғир Мирзо Шарқий Хуросон хокими ҳам бўлган, 1434 йилда вафот этган.
  
• 
  Шоҳрух Мирзонинг иккинчи ўғли. Балх, Луристон ва Форс вилоятлари ҳокими бўлган, қобилиятли сиѐсий арбоб, талантли олим, ѐзувчи, шоир бўлиб Амир Темур бобоси ҳақида тарихий асар ѐзиш ташаббусчиси, инсонпарвар, маънавий-маданий меросимизнинг жонкуяри бўлган иродали темурйзода бўлиб, у 1439 йилда вафот этади.
  
• 
  Улуғбек Мирзонинг учинчи ўғли.
  
• 
  Моварауннахрнинг Улуғбек Мирзодан кейинги (1449-1450 йилларда) подшоҳи, падаркуш, аммо талантли ҳарбий саркарда, олим, қобилиятли шоир бўлиб, 1450 йилда ўлдирилади.
  
• 
  - Бойсунғир Мирзонинг учинчи ўғли, қобилиятли
  

• 
  89
  

• 
  (1422-1457) сиѐсий арбоб, билимдон олим, талантли шоир,
  
• 
  маданий меросга катта эътибор берган,
  
• 
  алломаларга катта ҳурматда бўлган, эътиборли, илму-фанга қизиққан темурийзода эди. Хуросон ва Форс ҳокими, подшоҳи бўлган. 1457 йилда вафот этади.
  
•