Tema: Qońirat tariyxi Joba

Tema: Qońirat tariyxi
Joba:

1. 
   Qońirat rayonıniń payda boliwi haqqinda
   
2. 
   Qońırat rayoni xojaliǵi, klimati haqqinda
   
3. 
   Rayon xalqi, tabiyati hám ekonomikasi
   
4. 
   

Qońirat rayonıniń payda boliwi haqqinda
Qońirat 1969-jil Jelenznodorojniy qalasi bolg’an Qaraqalpaqstan Respublikasi Qon’irat rayoni 1927-jil 3-iyulda payda boldi. Xaliq sani 113,2 min’ adam jer maydani 74,49 min’ kv rayonda bir qala 6 qalasha bar . Jasliq altinko’l, Aqsholaq, Elabat Qaraqalpaqstan Ustirt Tabiyati jer juzi Ustirt platosinan ibarat . Ortasha biyikligi 105-200m en’ biyik jeri 290m rayonin’ batisinda Qaraba vur qirinda Orayliq jerinde Barsa kelmes Shig’iata Qara qum sho’li. En’ to’men temperatura 24gradus en’ joqarg’i temperatura 41 gradus.
Qońırat rayonı - Qaraqalpaqstan Respublikasındaǵı rayon. 1927-jıl 3 iyulda islengen. 1963-jıl Xójeyli rayonına qosıp jiberilgen. 1964-jıl 22 fevraldan qayta dúzilgen.shıǵıstan Moynaq rayonı, shıǵıstan Amudarya arqalı Bozatov, qubla-shiģisdan Qanlıkól, Shomanay rayonları, qubladen Turkmenistandıń Toshhovuz wálayatı, batıs hám shalbar. den q XDazaqstan Respublikasınıń Aterov hám Oqto'ba wálayatları menen shegara qatar. Maydanı 74, 49 mıń km2. Aymaǵı tárepinen Qaraqalpaqstan Respublikası rayonları ishinde eń úlkeni. Xalqı 113, 2 mıń kisi (2005). Rayonda 1 qala (Qońırat ), 6 qalasha (Jasliq, Altınko'l, Oqsho'laq, Elobod, Qaraqalpaqstan, Qubla-Ústúrt), 9 awıl fu-qarolari jıyını (Ajiniyoz, Sortro'z, Ornek, Ayqın, Suelli, Ústúrt, Xorezm, Qipshaq. Qońırat ). Orayı — Qońırat qalası.
Xalqi tykarinan qaraqalpaqlar, qazaqlar o’zbekler ha’m tag’i basqa. Xaliqtin’ ortasha tig’izlig’i 1km, 1,52 adamnan tura keledi. Qon’irat sanat karxanasi paxta tazalaw ,un zavotlari , Ustirt parmalaw basqarmasi ,Ustirt unitar karxanasi , Iygilik-daz qospa karxana filiali , Temir biton buyimlari zavodi ,Buxara-Ural ja’ne Orta Azia Orayliq gaz quri magistriladin’ kampresor stansialari O’zbekistan temir jolari lakamativ jane vagon on’law deposi Urganchtransgaz karxanasinin gaz quwirlari tarmag’i basqarmasi texnalogik suw taminlew basqarmasi.
Qon’irata 18-orta talim mektebi, balalar sport mektebi, sanat transport, awil qojaliq ka’sip o’ner koleji Qaraqlpaqstan mamleketik universiteti biznes mektebi, Qon’irat filiali tiler u’yreniw orayi bar, 9 kitapxana Qon’irat rayon tarixi muzeyi , Qon’irat temir jolar tariyxi muzeyi jumis isleydi. Temir jolshilar jane du’niya juzi qurban bolgan xatirasina bag’ishlangan. Eslew maydani bar. Rayon orayliq emlewxanasi ja’ne paliklinikasi, sil keselikleri, Qon’iratan Nukus Xojeli ja’ne basqa qalalarda avtubuslar qatnaydi.
Rayon awil qojalig’i tiykarg’i tarmag’i paxtashiliq, g’aleshilik janede go’sh-sut sharwashiliq, Qon’irat mashina traktor parki jumis isleydi. Qon’irat rayoninda 40 min’gektar jer suwg’ariladi. Sodan 4 min’ jerge paxta, 4 min’ jerge shali, 5,4 min’ jerge biyday, 500 min’ gektar jerge tog’ayliq ,seksewil tog’ayi ja’ne tb qalg’an jabayi janiwarlari kiyik sayg’aq tu’lki, qirg’awil, qasqir, qara quyriq , qoyan jilqi.
Qon’irat soda zavodi, ximiya sanatinin’ iri karxanasi, Qaraqalpaqstan Respubliksinin’ Qon’irat qalasinin’ qasinda jaylasqan O’zximiya sanat mamleket aksiyadarliq kampaniyasi quraminda Ustirten qazip alinatin tuz kanderi natri karbanat (Ma,So) soda islep shig’aradi. Karxana qurilisi O’zbekstan Respublikasinin’ 1995-jil 2 -qararina tiykarlanip qurildi. 2001-jil O’zximiya sanat kampaniyasinin’ shoba karxanasi.
Ustirt platosinin’ batis penen shig’isi O’zbekistang’a qaraydi. Ustirt respublikamizdin’ en’ batisinda jaylasqan jer esaplanadi. Ustirt tabiyati gegrafik okrukbatis penen soltustikte Qazaqstan soltustikte Tu’rkmen on’ustikte Aral Amudariya okurklermen shegaralas. Ustirt arti genudatsion plata esaplanadi, byikligi 100-200m Ustirtin’ okrugi keskin kantinetal klimat erekshelikteri iye bolip, qisi quriq jane suwiq jazi issi jane quriq, Ustirt O’zbekistanin’ en’ suwiq jeri bolip esaplanadi.
Ustirte jawin az jawadi , onin’ ortasha mug’ dari 100-200mm . Ustirte okrugi gemafrolk du’zilisi jag’inan jen’il bolip. Jazda ko’p isi +26+27gradus , bir gezleri +44 ga jetedi , okrugi ko’p shig’ista jaylasqan kiyim oktiyabrdin’ basinan suwiq tuse baslaydi .
Qaraqalpaqstan Respublikasi Joqarg’i ken’esi O’zbekistan Respublikasi Ekalogiya jane qorshag’an orta qorg’aw jumisi ( Keyingi orinda Memleket ekalogiya birlespesi jane tog’ay xojalig’I mamleket palatasi. Qaraqalpaqstan Respublikasi Qon’irat rayoni Jerinde memleket tabiyati qorg’aw bolip, uliwma maydani 1 447 143 gektardi quraydi, batis Ustirt miliy tabiyat bag’i (keyingi orinlarda tabiyat bag’i islew tuwrali qarar qabil etildi.
Xalqı, tiykarınan, qaraqalpaqlar, ózbekler hám qazaqlar, sonıń menen birge, koreys, tatar, orıs hám basqa millet wákilleri de jasaydı. Xalıqtıń ortasha qısıqlıǵı 1 km2 ge 1, 52 kisi (2005). Xalıqtıń 41% (44 mıń kisi) awıllarda, 59% (69, 2 mıń kisi) qalalarda jasaydı.