Tema: İlim ha`m ilimiy izertlew Joba

İlim ruwxıy o`ndiriwshi ku`sh tarawında arnawlı rol oynaydı. Ruwxıy o`ndiristits bul o`zgeshe tarawdagı maqseti hem netiyjesin izertlewdits juwmagı retindegi ilimiy bilimdi alıw alıp qaraladı.

Bul ilimiy bilim o`zinits qeliplesiw protsessinde zeru`rli tu`rde belgili formalardı o`tedi.

İlimiy bilimnin` qa`liplesiwinin` da`slepki forması retinde problema alıp qaraladı. Grek tilinen awdarganda problema tosqınlıq, mesele, qıyınshılıq degendi andatadı. Problemanın` bar bolıwı ilimiy izertlewge meni ha`m maqset beredi.

Problema dep praktikalıq ha`m teoriyalıq qatnasta a`hmiyetli bolgan, sheshiliw usılları belgisiz yaki tolıq da`rejede belgili bolmag`an ma`seleler alıp qaraladı. Problemalardıts eki - rawajlangan ha`m rawajlanbagan tu`rlerin bo`lip ko`rsetiwge boladı.

Rawajlanbag`an problema dep to`mendegi belgilerge iye bolgan ma`selege aytamız. Birinshiden, ol standartlıq emes ma`seleni an`latadı, yagnıy o`zinin` sheshiliwi ushın algoritmge iye bolmagan ma`sele bul jerde dıqqatqa alınadı. Ko`pshilik jag`dayda ol qıyın ma`seleni beredi.

Ekinshiden, ol belgili bilim (teoriya, kontseptsiya h.b.) tiykarında payda bolg`an ma`sele. Yagnıy biliw protsessinin` nızamlı na`tiyjesi retinde payda bolg`an ma`seleni an`latadı.

U`shinshiden, ol sheshimi biliwde (teoriyalar yaki kontseptsiyalardın` ayrım jag`dayları arasındag`ı qarsılıqlar, kontseptsiyalar ha`m faktlerdin` jag`dayları arasındag`ı qarsılıqlar, tamamlang`an teoriya menen teoriya tu`sindirip bere almaytug`ın faktler arasındag`ı qarsılıqlar) payda bolg`an qarsılıqtı, talaplar ha`m olardı qanaatlandırıwdın` bar usılları arasındag`ı seykessizlikti joq etiwge bag`darlang`an ma`seleni beredi.

To`rtinshiden, ol sheshiliw jolları ko`rinbeytug`ın, belgisiz ma`seleni atslatadı.