Tema: Házirgi jónelistegi poeziyanıń tematikası

Wa-ha-hasι joq onιń hesh xalιqta,
Kerek jerge kórmegen kesh qalιp ta,
Jaqsιlιǵιn qaytarǵan jaqsιlardιń,
Dushpanιnan bilmegen ósh alιp ta…

Bul qatarlar tek milliy ιrǵaqtaǵι, milliy formanι ǵana ańlatιp qoymay, qaraqalpaq xalqιnιń milliy mentaliteti menen milliy ádep-ikram psixologiyasιn da biziń kóz aldιmιzǵa ayqιn keltire aladι. Al, ondaǵι sońǵι qatarlardaǵι pikirler shayιr tárepinen bir qansha giperbolizatsiyalansa da, óz bir táreplemeligi menen de lirik qaharmannιń óz xalqιna bolǵan mehir-muxabbatιn, xalqιnιń óshpenli, kekshil emes, keń peyil, keshirimli milliy xarakterin jaratιwǵa xιzmet etip tur. Bul jerde shayιr “Dushpanιnan bilmegen ósh alιp ta” degende, xalqιmιzdιń jawιngerlik ruwxιnιń tómenligin emes, kerisinshe kekshillik, jawιzlιq qáciyetlerden jιraq, bawrι keń, bahadιr, márt xalιq ekenligin názerde tutqan.

Kitapta sóz ustasιnιń tek ǵana ulιwma xalιq haqqιnda emes, al ózi, yaǵnιy ulιwmalasqan lirik qaharmanlar tuwralι da anιq, naq hám nιq aytιlǵan, shιnlιqqa tereń suwǵarιlǵan pikirler kóp ushιrasadι. Ol bir qatarlarιnda ashιqtan ashιq túrde bιlay dep jazadι`


Oylap shιqtιm ómirdi,
Ólimdi de,
Araldι da,
Ámiwdi,
Elimdi de.
Tuwǵan jerdiń baxtι ushιn men ishimnen
Baylap aldιm qattιraq belimdi de.


Tańιm atιp,
Usιlay kúnim batιp,
Júrmen uwιn ómirdiń,
Palιn tatιp,
Kóp qalǵan joq alpιstιń qapιsιn da,
Qaǵιwιma onι da taqιldatιp.
Yamasá
Táǵdirime jazιlǵan ιrazιman,
Óttim qιyιn jollardιń birazιnan,
Maǵan ayday yar berip,
Qutqardιń sen ómirden qulazιǵan.


Úsh ul berdiń ómiriń jalǵassιn dep,
Shayιrlιqta – janιńa jιr tassιn dep,
Inám ettiń sen maǵan alιmlιqtι,
Ilim atlι dúńyaǵa nur shashsιn dep.

Qálem iyesiniń bunday qatarlarι onιń poetikalιq ideyalarιn barιnsha konkretlestirip, olarǵa úlken isenim payda etip, lirik qaharman obrazιna ómirbayanlιq sιpatlar da engizip tábiyǵιylιq payda etse, al toplamdaǵι ekinshi bir tiptegi qosιqlar sol shιǵarmalarǵa salιstιrmalιlιq, tereń oylιlιq, simvolikalιq, rámziy maǵanalar baǵιshlaw menen de óz obrazlιlιǵιn kúsheytiwge erisken. Mιsalι`

Báhár, jazdιń izinen gúz ótedi.

Birin biri olar da gúzetedi.
Úsh pasιldιń jibergen qátelerin,
Qιs qaqaytιp bárin de dúzetedi. /wu/.

Álbette, adam ómirin máwsimlerge baylanιstιrιp obraz jasaw burιnnan kiyatιrǵan dástúriy jol bolsa da, shayιrdιń bul pikirleri de jarasιmlι hám orιnlι kórinedi. Sonιń menen birge, onιń sońǵι qatardaǵι oylarι bir qansha tereń oylι hám saldamanlι. Qálem iyesi pikirin jáne de ayqιnlastιrιp, onι dáliyllew ushιn óz ómirinen utιmlι mιsallar keltiredi`

Usι kúnde júzimdi eliw toǵιz,
Báhár, jaz, gúz meniń de aymaladι…

Bul anιq faktke tiykarlanǵan hám joqarιdaǵι simvolik oylardι aydιnlastιratuǵιn haqgóy súwretlewler bolιp esaplanadι.

S.Nietullaevtιń kópshilik qosιqlarι biz maqalamιzdιń basιnda aytιp ótkenimiz sιyaqlι barιnsha oyshιl hám adamgershilikli oy-pikirlerge bay bolιp keledi.

Mánisi ne,

Mazmunι ne ómirdińW...
Oǵan kelip bir aylanιp ketiw meWYo
Tunjιraǵan qarasιnday kómirdiń,
Arasιnan kún, túnlerdiń ótiw meWYo


Mazmunι ne,
Mánisi ne ómirdińW
Kóz tirińde tιrbańlaw maWYo
Tιnbaw maWYo
Kóriktegi otqa pisken temirdiń
Tap ózi bop mιń urǵanda sιnbaw maWYo…/wu./,-deydi shayιr bir qosιǵιnda usι baǵιttι ayqιnlastιrιp.
Mine, tap usιnday mazmundaǵι shιǵarmalardι marhum talantlι shayιrιmιz M.Seytniyazov penen T.Mátmuratov oǵada kóp jazatuǵιn edi. Ibrayιm aǵa da sońǵι waqιtlarι usι motivke boy urιp, «Keshki jol oylarι», “Jolda”, “Alasar qus áńgimesi” taǵι basqa shιǵarmalarιnda ómir filosofiyasιna kóbirek itibar qaratqan. S.Nietullaevtιń joqarιdaǵι mazmundaǵι shιǵarmalarι usι filosofiyalιq ańǵardι taǵι da kúsheytip hám tereńlestirip atιrǵanlιǵιnιń guwasι bolamιz. Qálem iyesi usι motivtegi bir qosιǵιnda óz ullarιnιń da jaslιǵιnιń ótip baratιrǵanlιǵιn, olardιń da áke bolιp atιrǵanlιǵιn jazιp, ulιwma ómir tuwralι, onda insan balasιnιń hár biriniń óz ornι bar ekenligin aytιp, onda mιnanday bir poetikalιq juwmaqqa keledi`

Asιǵιwιń kerek sonιń ushιn da,