Тема: Анатомия панинин классификациясы рауажланыу тарийхы хам уйрениу методы

Ókpeler

Ókpeler (pulmones) - adamda oń hám shep tárepte jaylasqan eki ókpe boladı. Olar kókirek kletkası boslıǵınıń orta bóliminen basqa hámmesin iyelep turıwshı úlken kólemli aǵzalar, Har bir ókpeniń diafragmaǵa jantasıp turatuǵın tómengi keń bólimi onıń tiykarı dep ataladı. Ókpeniń tiykarında diafragma gúmbezine tuwra keletuǵın shuqırsha bar. Onıń tarayǵan hám bir qansha jumalaqlanǵan ústingi bólimi ókpeniń ushı, 1-qabırǵa shemirsheginiń tós súyegi
menen birigetuǵın jerinen 3 sm joqarıda jaylasadı. Arqa tárepinen onıń jaylasqan qáddi 1-qabırǵa moynına tuwra keledi. Ókpeniń úsh júzi bar. Bórtip shıqqan sırtqı júzi ókpeniń qabırǵa tárepindegi júzi dep ataladı. Ókpe aralıq júziniń oraylıq bóliminde onıń dárwazası jaylasqan.

41 -súwret. Ókpeler.

1. 
   Kómekey; 2-Traxeya; 3-Ókpeniń shoqqısı; 4-Qabırǵa júzi; 5-Traxeya ashası; 6-Ókpeniń ústińgi bólegi; 7-Oń ókpeniń gorizontal jarıǵı; 8-Qıysıq jarıq; 9-Shep ókpeniń orta kesigi; 10- Ókpeniń orta bólegi; 11-Ókpeniń tómengi bólegi; 12-diafragma táreptegi júzi; 13-Ókpeniń tiykarı.
   

Hár bir ókpeniń dárwazasına birlemshi bronx, ókpege venoz qan alıp keliwshi onsha úlken bolmaǵan bronxial arteriya kiredi. Bulardan basqa qan tamırlar menen birge ókpeniń nervleri kiredi. Hár bir ókpe dárwazasınan júrekke arterial qan alıp, eki ókpe venası shıǵıp ketedi. Sonday-aq ókpelerden limfa tamırları hám shıǵıp ketedi. Ókpe dárwazası arqalı ótiwshi bul hámme organlar ókpe tamırların payda etedi.

Plevra

Plevra (plevra) - hár bir ókpe plevra dep atalatuǵın seroz perde menen oralǵan. Plevra eki listten: ishki (vistserial) hám diywal (pariestal) perdeden ibarat. Ishki listi organdı hámme tárepten orap alıp onıń menen birlesip ketken. Ol ókpe tamırı jaqınında parietal listke ótedi. Pariestal listi kokirek boslıǵı diywalın qaplap aladı, hám ol úsh bólimge: aralıq, qabırǵa hám diafragma bólimlerine bólinedi. Plevranıń pariestal hám vistserial listleri arasında jarıq tárizli boslıq plevra boslıǵı bolıp. Onda azǵantay seroz suyıqlıǵı boladı.
Plevranıń diywalǵa jabısqan listi kókirek boslıǵı diywalı boylap tómenge túsip, diafragma menen kókirek diywalı arasında ádewir shuqır kiredi. Ókpe bul jerde ádewir joqarı jaylasadı hám sonıń ushın diafragma menen qabırǵa arasında qoltıq payda boladı. Ol plevra boslıǵınıń eń tómengi bólimin payda etedi. Usınday qoltıq shep tárepte kókirek boslıǵınıń aldınǵı bóliminde de payda boladı.


Sredosteniya (mediastinum)
Eki qaptal tárepten ókpeniń mediastinal júzleri, arqa tárepinen omırtqa baǵanasınıń kókirek bólimi, aldınǵı tárepinen tós súyeginiń arqa júzi, astınǵı tárepinen diafragma menen shegaralanǵan boslıq sredosteniya dep ataladı.
Sredostenie aldınǵı hám arqa bólimlerge bólinedi. Hár eki bólimdi ajıratıp turıwshı shegara gegirdek hám bronxlar esaplanadı.