Tema : Servis mádeniyatı. Servisshilik. Ámeliy shınıǵıw maqseti

Mámile hám tanısıw normaları

Hár bir isbilermen joqarı etika hám ruwxıylıq qırların ózinde qáliplestirgen bo' lishi, isbilermen insannıń mámile hám tanıwıw normalarına iye bo'lmog'i kerek. Olar tómendegilerden ibarat :

• tanıstırıw hám tanısıwdıń xulqiy qaǵıydası ;

• jumıs maydanınan ótkeriletuǵın ushırasıwlar xulqiy qaǵıydası ;

• ózara kelisiwler degi xul qıy qaǵıydalar ;

• sırtqı túske qoyılatuǵın talaplar, ózin tuta biliw odobi ;

• xızmet bólmeleri tártibi ;

• sóylewqa qoyılatuǵın talaplar odobi ;

• xızmet hújjetleri mádeniyatı hám olardı júrgiziw odobi ;

• xalıq aralıq hújjetlerdi biliw dárejesi hám odobi.

Uliwmaliq qabıl etken etikalıq normalarǵa muwapıq birinshi bolıp, er adam hayal kisige sálem beriwi, jası kishkene o' zinen úlken kisige, hámel stulınıń tómeninde turǵan baslıq birinshi bo' lib o' zidan joqarı turǵan baslıqǵa sálem beriwi kerek. Lekin isbilermen bunı kutmay, o' z qo' li astındaǵılar menen birinshi bolıp qutlıqlawǵa ádetlanmog'i kerek. Baslıq mudami óz qolı astındaǵılarǵa «siz» dep shaqırıq qilsa, bul paydadan erkin emes. Biraq, ayırım payıtlarda rásmiy bolmaǵan jaǵdaylarda «sen» dep shaqırıq qılıw múmkin. Lekin « siz» da bir og' izdan, « sen» da bir awızdan shıǵıwın hesh kim hesh qashan unutpasligi kerek. Jumıs maydanınan bolatuǵın ushırasıwlarda siz ózińizdi tanıstırıwıńız yamasa qandayda bir kisi jardeminde yamasa sol ushırasıwdı tashkil etken kisi sizdi tanıstırıwı maqsetke muwapıq bolıp tabıladı. Eger siz qonaq bo' lsangiz, birinshi bolıp ózińizdi tanıstırıń. SHuni yodda tutıw kerekki, er adam ózin áyelge birinshi bo' lib tanıstırıwı kerek. Tanıstırıw processinden aldın, álbette, ol táreptiń tanıwdı qálewi yamasa qálemesligin biliw zárúrli áhmiyet kásip etedi.

Isbilermen mudami basqarıw munasábetlerin tómenden joqarıǵa ierarxik xarakterde ekenligin esten shıǵarmasligi dárkar. Isbilermen baslıq ani q, duris ko’rsetpe beretuǵın, joqarıǵa bo' ysuniwshini unutpasligi, kereksiz kórsetpe, buyrıqtı orta daǵı kisin, basshın chetlab bermasligi kerek. Bul zat isbilermendiń abıray siga ziyan jetkeredi. Eger basshılıq processinde norma buzilsa, basshı álbette, ózine bo'ysunuvchi kishi baslıqǵa bul haqqında bildirip qo' yishi kerek. Bul jaǵdayda sol zatqa e' tibor beriw kerek, chetlab ótilgen kishi baslıq ol menen esaplawilmagani, onı itibarǵa alınbaǵanı ushın xafa bolıp qolmasliga kerek.

Baslıq mudami o' z qo' li astındaǵılarǵa betaraf inta principinde bo' lishi kerek, ol hámme xızmetkerlerine: yoqadiganiga da jaqpaydıganiga da bir qıylı munasábette bo'lmog'i dárkar. Xızmet hám isten keyin xızmetkerler menen bo' ladigan munasábetlerde baslıq júdá da ıqtıyatlı bo'lmog'i, óz xızmet hámelin óz dosları ushın suyiste' buyım etpesligi, hákis halda bul jaǵday onı qolaysız jaǵdayǵa salıp qoyıwı múmkin. Baslıq mudami este tutıwı kerek bolǵan etikalıq norma qaǵıydalarına isten, xızmetten keyin ( teatrda, dem alıwda, sayaxatqa barǵanda ) ámel etiwi logikaqa zid bolıp tabıladı.