Телекоммуникация

қуйидагилар ҳисобланади: 1.тармоқда қайта ишланадиган ва 
айланадиган абонентлар ахборотлари; 2.тармоқдаги техник 
воситалари; 3.мос ДТ ва операцион тизими (ОТ); 4.бошқариш тизими; 
5.маълумотлар базалари кўринишидаги телекоммуникация 
маълумотлари. 
13.21.Халқаро стандартизация бирлашмаси (ISO) халқаро стандартлар 
билан очиқ тизимларнинг ўзаро боғлиқлиги учун яратилган. Очиқ 
тизим деб - хар қандай бошқа тизим билан ўзаро боғлана оладиган, 
очиқ тизимнинг талабларини қондира оладиган тизимга айтилади.Очиқ 
тизимнинг ўзаро боғлиқлик эталон модели (ЭМ ВОС) ISO 
стандартларига асосланган ва ITU-T (ХТИ – халқаро 
телекоммуникация иттифоқи) тавсиясига тўғри келади. Буни 
натижасида хисобловчи тармоқлар сохасида халқаро-илмий 
техникавий малака яратилди. Телекоммуникация тармоқларида тармоқ 
хавфсизлигини таъминлаш масалалари билан қатор халқаро ва европа 
ташкилотлари (ISO, ITU, ETSI ва бошқалар) шуғулланади.Асосий 
замонавий муаммолардан бири телекоммуникация тармоқлари тармоқ 
хавфсизлигини баҳолаш соҳасидаги меъёрий ва ҳуқуқий асосни 
такомиллаштириш ҳисобланади.АХни таъминлаш соҳасидаги энг 
муҳим стандартлардан бири “Умумий мезонлар” дейиладиган ISO/IEC 
15408:2005 «Ахборот технологиялари хавфсизлигини баҳолаш 
мезонлари (Information technology - Security techniques - Evaluation 
criteria for IT security)» стандарти ҳисобланади.Бу стандарт асосида 
учта қисмларда O‘z DSt 15408 стандарти яратилган бўлиб, у 
«Ўзстандарт» агентлиги томонидан Ўзбекистон Республикаси давлат 
стандарти сифатида рўйхатга олинган.Халқаро стандартлаштириш 
институтида (ISO) IT-хавфсизлик масалаларини стандартлаштириш 
билан 1-бирлаштирилган техник қўмитанинг 27-махсус комиссияси 
(Joint Technical Committee 1 Special Committee 27, JTC 1/SC 27) 
шуғулланади, унга NGN АХни таъминлаш масалаларини кўриб чиқиш 
билан шуғулланадиган бешта ишчи гуруҳлар киради.