Tcp/ip stek protokollari. Reja

Kanal darajasi

Tarmoq darajasi paketni oxirgi tizimlar orasida marshrutizatorlar turkumi orqali uzatilishini ta’minlaydi. Bitta tugundan boshqa tugunga paketni (deytagrammani) harakatlanishi uchun tarmoq darajasi kanal darajasi xizmatlariga murojaat qiladi. Kanal darajasining asosiy funksiyasi marshrutdagi tugunlar orasida deytagrammalarni uzatishdan iborat.
Kanal darajasi ishlatiladigan aloqa liniyasiga mo’ljallangan maxsus protokolni ishlatadi. Ba’zan kanal darajasi protokollari tugunlar orasida ishonchli uzatishni ta’minlaydi. Transport va kanal darajalardagi ishonchli uzatishning farqiga e’tibor bering: TCP protokoli xabarlarning butun harakatlanishi yo’lida, kanal darajasi protokoli esa faqat tugunlar juftligi orasidagi ishonchlilikni ta’minlaydi. Kanal darajasi protokollariga Ethernet, Wi-Fi kabilar kiradi. Masalan, deytagramma bitta oraliqda Ethernet protokoli orqali va boshqa oraliqda RRR protokoli orqali qayta ishlanishi mumkin. Modomiki, jo’natuvchidan manzilga yo’l odatda turil jinsli aloqa liniyalaridan tashkil topar ekan, deytagrammalarni uzatish turli kanal protokollari orqali amalga oshirilishi mumkin. Kanal darajasida ma’lumotlarni almashinish birligini biz kadrlar deb ataymiz.
Qisqacha aytganda, kanal sathi (ma’lumotlar zvenosi sathi, informatsion- kanal sathi) ma’lumotlarni fizik kanal orqali ishonchli uzatishni ta’minlaydi, ya’ni:

• 
  fizik adresatsiyani ta’minlaydi (tarmoq va mantiqiy adresatsiyadan farqli o’laroq);
  
• 
  uzatishda xatoliklarni aniqlash va ma’lumotlarni qayta tiklashni ta’minlash;
  
• 
  tarmoq topologiyasini aniqlaydi va oxirgi tizim orqali tarmoq kanalidan foydalanish tartibini ta’minlaydi;
  
• 
  nosozliklar haqida xabardor qilishni ta’minlaydi;
  
• 
  ma’lumotlar blokini tartibli ravishda yetkazish va axborot oqimini boshqarishni ta’minlaydi.
  

Lokal tarmoq uchun kanal sathi ikki sath ostilariga ajratiladi:

• 
  LLC (Logical Link Control) - mantiqiy zvenoni boshqarishni, ya’ni kanal sathi funksiyalarini ta’minlaydi;
  
• 
  MAC (Media Access Control) - tarqatish muhitiga kirishning maxsus usullarini ta’minlaydi.
  

6. 
   Fizik daraja
   

Agar kanal darjasining vazifasi tarmoqning qo’shni tugunlari orasida kadrlarni uzatish hisoblansa, u holda fizik daraja tugunlar orasida ma’lumotlarning alohida bitlarini uzatilishini ta’minlaydi. Fizik daraja protokollari shuningdek ishlatiladigan aloqa liniyasiga (mis o’rama juftlik, bir modali optik tola va h.k.) to’g’ridan-to’g’ri bog’liq bo’ladi. Ethernet texnologiyasi o’rama juftlik, koaksial kabel, optik tolali kabel va boshqa ayrim liniyalar turlarini qo’llash uchun mo’ljallangan fizik liniyalarning ko’plab protokollarini qo’llaydi. Har bir aloqa liniyalarida bitni uzatish mexanizmlari turlicha bo’ladi.
Ushbu sath oxirgi tizimlar o’rtasida fizik ulanishni o’rnatish, qo’llab- quvvatlash va birlashtirishning mexanik, elektrik, protseduraviy va funksional xarakteristikalarini aniqlaydi. Fizik sath kuchlanish sathlari, sinxronizatsiya va ma’lumotlarni uzatishning fizik tezligi, uzatishning maksimal masofasi, raz’emlarning konstruktiv parametrlari va boshqa analogik xarakteristikalarni ham aniqlash imkonini beradi. Ma’lum standartlar - RS-232-C, V.24 va IEEE 802.3 (Ethernet).

3. 
   TCP/IP stek modeli
   

TCP/IP modeli TCP/IP protokollar stekini tashkil qiluvchi protokollarning funksionalligini tavsiflaydi. Ushbu protokollar ma’lumotlarning tarmoq bo’ylab uzatilishini ta’minlashi uchun o’zaro aloqada ishlaydi (1.4 -rasm).