Tcp/ip stek protokollari. Reja

TCP/IP stek protokollari.
Reja.

1. 
   Kompyuter tarmog’ining ishlash prinsipi
   
2. 
   Ochiq tizimlar o’zaro bog’lanish etalon modeli (OSI), uning umumiy strukturasi
   
3. 
   TCP/IP stek modeli.
   
4. 
   OSI va TCP/IP protokollarining integratsiyasi mazmuni.
   

1. 
   Kompyuter tarmog’ining ishlash prinsipi
   

Internet o’ta murakkab tizim hisoblanib, tarmoq ko’plab xilma -xil ilovalar, protokollar, oxirgi tizimlar, ularning tarmoqqa ulanishi texnologiyalaridan tashkil topgan.
Internet haqida olingan bilimlarni tizimlashtirishga kirishishdan oldin insonlardagi o’xshashliklarni qidirib ko’ramiz. Har kuni ko’pchilik murakkab tizimlar bilan to’qnashadi. Kimdir sizdan qachondir havo transportini tashkil etilishini tavsiflashni so’raydigan holatni tasavvur qiling. Tashkil etishni tavsiflash usullaridan biri bu siz (yoki tashkilot xodimlari) undan foydalanishda amalga oshiradigan harakatlarni sanab o’ting. Misol uchun, siz chiptaga buyurtma berasiz, yuk nazoratidan o’tasiz, ro’yxatdan o’tasiz va samolyotning bortiga tushasiz. Keyin uchishni amalga oshirasiz, manzilga yetasiz, yana ro’yxatdan o’tasiz, yukni olasiz va agar reys noqulay bo’lgan bo’lsa, chiptalarni sotish bo’limiga shikoyat qilasiz. Sizning harakatlaringiz ketma-ketligini 1.1-rasm grafik ko’rsatadi
Bu yerda biz kompyuter tarmoqlarining ishlash prinsiplariga o’xshashlikni ko’rishimiz mumkin. Siz samolyotda chiqish punktingizdan borish punktingizgacha sayohat qilasiz, paket esa xost-jo’natuvchidan xost-manzilga uzatiladi. Lekin chuqurroq o’xshashlik harakatlar tuzilmasidan iborat. Ko’rish osonki, sizning har ikkala oxirgi harakatlaringiz chiptalarni sotish bo’limiga qaratilgan, ikkinchisi va oxiridan oldingi harakatingiz yuk va boshqalar bilan bog’liq.


1.1-rasm. Uchishni amalga oshirishda yo’lovchi harakatlarining ketma-ketligi.
Harakatlar tuzilmasi simmetrik hisoblanadi, bu yerda “simmetriya o’qi” bo’lib uchib o’tish xizmat qiladi. Shunday qilib, samolyotdagi sayohat jarayonini 1.1-rasmda tasvirlanganidek gorizontal darajalar majmui ko’rinishida taqdim etish mumkin.
Keltirilgan gorizontal tuzilma (1.2-rasm) bizning ko’rib chiqishimiz uchun asosiy predmet hisoblanadi. Biz sayohatni har bir komponentining boshqa komponentlarga nisbatan joyini aniqlashga erishdik. Masalan, yo’lovchilarni ro’yxatga olish haqida aytilganda, biz bilamizki, bu yuk tekshirilganidan keyin samolyot bortiga o’tqazishdan oldin bo’ladigan protsedura hisoblanadi. Har bir ajratilgan daraja o’z funksionalligiga ega, ya’ni yo’lovchilarga xizmatlarni taqdim etadigan xizmatlarga ega. Chipta darajasidan quyida yo’lovchi chiptani olishdan shikoyatni qabul qilishgacha barcha xizmat ko’rsatish bosqichlarini, yuk darajasidan quyida esa yukni tekshirish va topshirishdan uni olishgacha barcha bosqichlar orqali o’tadi va h.k. Bunda yuk darajasida faqat chipta darajasida xizmat ko’rsatishdan o’tgan yo’lovchilarga xizmat ko’rsatiladi. Shuning o’zi boshqa darajalar uchun ham o’rinli bo’ladi. Shunday qilib, darajalardan har birida xizmat ko’rsatish bu darajaga kiradigan funksiyalarni bajarilishi yo’li bilan barcha oldingi darajalardagi xizmat ko’rsatish natijalaridan foydalanish orqali amalga oshiriladi.